Premenstrüel sendrom (PMS), menstrüasyon (adet) döngüsünün ikinci yarısında (beklenen adet tarihinden önceki iki haftalık süreç) sırasında kadınlarda görülen bir dizi fiziksel ve duygusal belirti ve semptomların görülmesi durumudur. Genellikle menstrüasyonun başlamasından birkaç gün veya iki hafta önce başlar ve adet kanamasının başlamasıyla birlikte çoğu zaman hafifler veya tamamen kaybolur.
PREMENSTRÜEL SENDROM BELİRTİLERİ NELERDİR?
PMS belirtileri kadından kadına değişiklik ve aydan aya farklılık gösterebilir. Sıklıkla görülen PMS semptomlarında fiziksel belirtiler olarak göğüslerde hassasiyet ve şişkinlik, karın şişkinliği ve ağrı, baş ağrısı, eklem ve kas ağrıları, yorgunluk, uyku problemleri (uykusuzluk veya aşırı uyuma gibi uyku düzeninde değişiklikler) yaşanabilir. Duygusal ve davranışsal belirtiler olarak ise ani duygu değişimleri, hüzün, sinirlilik, öfke patlamaları veya ağlama nöbetleri olabilir. Kendini üzgün, umutsuz veya değersiz hissetmek yaygındır. Endişe veya gerginlik hissi artabilir. Dikkat dağınıklığı ve odaklanmada zorluk yaşanabilir. Sosyal etkinliklerden kaçınma veya insanlarla daha az vakit geçirme eğilimi yaşanabilir. İştah değişiklikleri görülebilir. Bu belirtiler kişiden kişiye farklılık gösterebilir ve bazı kadınlar için hafifken, diğerleri için günlük yaşamı etkileyebilecek kadar şiddetli olabilir. PMS belirtileri, yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir ve bu nedenle semptomların yönetimi için medikal yardım almak önemlidir.
PREMENSTRÜEL SENDROM TEDAVİSİ NASIL OLUR?
PMS tedavisi, semptomların şiddetine ve bireyin yaşam kalitesi üzerindeki etkisine bağlı olarak değişir. Her ne kadar PMS için kesin bir tedavi yoksa da birçok kadın yaşam tarzı değişiklikleri, evde uygulayabilecekleri yöntemler ve bazı durumlarda medikal tedavilerle semptomlarını hafifletebilir. Yaşam tarzı değişiklikleri ve evde tedavi yöntemleri olarak düzenli egzersiz yapılabilir. Tuz, şeker ve işlenmiş gıdaların azaltılması; meyve, sebze, tam tahıllar ve yağsız proteinlerin artırılması önerilir. Kafein ve alkol tüketiminin azaltılması da semptomları hafifletebilir. Yeterli uyku alınması önerilir. Stres yönetimi ve gerekirse psikolojik danışmanlık desteği almak da destek olarak uygulanabilir. Medikal tedavi seçenekleri arasında ise şunlar söylenebilir: Ağrı kesiciler yani nonsteroidal anti-inflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) kas ağrıları ve baş ağrılarını hafifletmeye yarayabilir. Bazı durumlarda, doğum kontrol hapları gibi hormonal kontraseptifler PMS semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir. Özellikle şiddetli PMS veya premenstrüel disforik bozukluk (PMDD) durumunda antidepresanlar etkili olabilir. Takviyeler kullanılabilir. Magnezyum, kalsiyum, B6 vitamini ve E vitamini takviyeleri bazı kadınlarda PMS semptomlarını hafifletebilir. PMS tedavisi kişiseldir ve farklı tedavi yöntemleri denemek gerekebilir. Şiddetli semptomlar yaşıyorsanız veya semptomlarınız günlük yaşamınızı önemli ölçüde etkiliyorsa doktorunuzla iletişim kurarak tedavinizin planlanması önemlidir.
Doç. Dr. İsmail Alay
İLGİLİ İÇERİKLER
- Adet (Regl) ağrısına ne iyi gelir? Şiddetli adet sancısının nedenleri ne?
- Regl döneminde adet sancısına iyi gelen bitki çayları ve faydaları