Her insan zaman zaman yalan söyleyebiliyor. Bu bazen iyi niyetli, masum temellere dayanırken bazen de karşı karşıya kaldığı kişi ya da durumu kötü bir hale düşürmek için olabiliyor. Peki neden yalan söylemeye ihtiyaç duyuyoruz? Nasıl ve ne şekilde yalanlar söylüyoruz, bunları biliyor musunuz?
Derleyen: Ayşegül Uyanık Örnekal
1- Çoğu insan günlük konuşmalarında yalan söylüyor.
Doğru
Yanlış
2- İnsanlar genellikle … yalan söyler:
Başarılı ve önde olmak için
Başkalarına zarar vermeden
Huzuru korumak için
Yukarıdakilerin hepsi için
3- En sık ne zaman yalan söyleniyor?
Sabah
Öğleden sonra
Fark etmiyor
4- Çoğu kişi … tehdit altında olduğunda daha fazla yalan söylüyor:
İşi
Parası
Özsaygısı
5- Erkekler, kadınlardan daha sık yalana başvuruyor.
Doğru
Yanlış
6- Çocuklar yalan söylemeye … başlıyor.
Konuşamadan önce
Üç yaş civarında
Beş yaş civarında
7- Hayvanlar yalan söylemez.
Doğru
Yanlış
8- Yalan makinesi nasıl ölçüm yapıyor?
Kan basıncıyla
Solunum hızıyla
Her ikisiyle birlikte
9- Hangisi daha fazla zaman ve çaba istiyor?
Yalan söylemek
Gerçeği söylemek
Herhangi biri
10- Aşağıdaki durumların hangisi patolojik yalancılığa örnek olabilir?
Para ya da mal edinmek için söylenen tek bir yalan
Sadece kendini iyi göstermek için söylenen yalan
Sebepsiz yere söylenen yalan
Yanıtlar
1- Doğru
Bilim insanları, yeni biriyle karşılaştığımızda sık sık gerçeklik duygumuzu kaybettiğimizi söylüyor. Çünkü kişi, o an bir yalancı olduğunu bile anlamadığı kadar akıllı ve sevimli görünmek istiyor.
2- Yukarıdakilerin hepsi için
Her türlü nedenle yalan söylenebiliyor. Bu bazen duygularla yüzleşmekten kaçınmak, bazen de içinde bulunduğu durumu korumak için olabiliyor.
3- Öğleden sonra
Gün içinde yaşananlar kişinin iradesini zedeleyerek, ilerleyen saatlerde yalan söyleme olasılığını arttırabiliyor. Bu nedenle eğer iş görüşmesi yapacaksanız ve karşınızdaki adaydan doğruları öğrenmek istiyorsanız, görüşmelerinizi sabah saatlerinde yapmaya özen gösterin.
4- Özsaygısı
Yapılan araştırmalara göre, kişi başkalarının kendini daha az düşündüğünü hissettiğinde hızlıca ve kolayca yalan söyleyebiliyor.
5- Yanlış
Bu durumun cinsiyetle bir ilgisi yok. Ancak bazen kişi çeşitli nedenlerle yalana meyledebiliyor. Erkekler karşı cinse iyi görünmek, kadınlar da başkalarının kendini iyi hissetmesi için yalan söyleyebiliyor.
6- Konuşamadan önce
Bir yaşından küçük çocuklar, hiçbir sorunu olmasa da sadece dikkat çekmek için ağlayabiliyor. Örneğin, 11 aylık bir çocuk annesinin dikkatini başka bir yöne kaydırdığını fark ettiği anda ağlayarak yeniden kendisiyle ilgilenmesini isteyebiliyor.
7- Yanlış
Şempanzeler ve diğer primatlar, yiyecek almak ya da cezadan kaçınmak için karşısındakini aldatmaya çalışabiliyor. İşaret dili kullanan ve uluslararası çapta tanınan bir goril olan Koko, duvarda asılı duran lavaboyu çekip kırıyor. Bunun nasıl olduğu sorulduğunda ise yeni arkadaşını suçluyor. Kate adında küçük bir kedi yavrusunu!
8- Her ikisiyle birlikte
Bu cihazlar, cildin elektriği iletme gücüne göre nabzı ve cilt iletkenliğini de ölçüyor. Tüm bu belirtiler, stres altındaki birçok kişide artıyor.
9- Yalan söylemek
Birçoğumuz için doğal içgüdü gerçeği söylemek! Oysa yalan söylemeye ve inanılır bir hikaye hazırlamaya karar vermek biraz zaman alıyor.
10- Sebepsiz yere söylenen yalan
Tekrar tekrar söylenen, kişinin kendisi veya başkaları için net bir yararı olmayan yalanların “patolojik” olduğu düşünülüyor. Bu, kendi başına bir koşul olarak görülmese de bazı bilim adamları olması gerektiğini düşünüyor.