Bir nevi meditasyon… Bembeyaz bir zemin, tatlı bir müzik eşliğinde kah uçup kah akacağınız bir rüya ortamı burası. Her yaşın sporu buz pateni, denge ve zarafet vaat ediyor…
Ataköy Galleria’nın buz pistindeyiz… Okuyucularımız heyecanla patenlerini deniyorlar. Bu ayki aktivitemiz olan buz pateni için bu spora hevesli okuyucularımızla bir araya geldik, spor ve eğlence dolu bir saat geçirdik…Buz pateniyle ilk defa tanışan 8 yaşındaki Ece Naz, çocukken bu sporu deneyen annesi Özge Kaya ve yine ilkokul sıralarında bu sporla tanışıp bugüne kadar bir daha hiç ayağına patenleri takamamış olan 28 yaşındaki Yeşim Tongsir’le geçirdiğimiz o bir saat hem keyifli hem oldukça heyecanlı idi.
Artistik patinaj
Buz pateni “artistik patinaj” olarak da bilinen estetik ve zarif bir spor. Olimpik ölçü olarak kabul edilen 60 x 30 metrelik buz pistinde yapılan buz patenini seyretmesi de gerçekten çok zevkli. Ancak sporcular için durum biraz daha farklı. Artistik buz pateni için hazırlanmak disiplinli ve zorlu bir çalışmayı gerektiriyor. Hemen hemen her gün düzenli bir şekilde antrenman yapmak ve bir antrenörle olduğu kadar bir koreografla da çalışmak şart. Ancak hobi olarak yapıldığında durum biraz daha farklı. Profesyonel açıdan pek çok zorluk taşıyan bu spor, bir hobi olarak her yaştan hemen hemen herkes için uygun.
Sıkı ve güzel bacaklara sahip olmak buz pateninin sunduğu en büyük avantaj. Dengeyi ve vücut duruşunu geliştiren, karın ve sırt kaslarını güçlendiren bu zarif buz sporu, amatörlerce ısınma hareketleri es geçilerek uygulanırsa sakatlanmalara yol açabiliyor. Genel olarak ağırlık, dizlere bindiği için kilolu patenseverler ve önceden sakatlık geçirmiş olanlar risk altındaki kişiler olarak tanımlanıyor. Ruslar tarafından geliştirilen buz pateninin kuralları Uluslararası Paten Federasyonu tarafından belirleniyor ve her yıl meraklılarını televizyon ekranına kilitleyen yarışmalar düzenleniyor. Ülkemizde ise bu spor Buz Hokeyi Federasyonu çatısı altında yer alıyor. Galleria’da okuyucularımıza ders veren ekibin başında bulunan Artistik Buz Pateni Milli Takım Antrenörü Amil Akbulut, en büyük sorunlarının tesis yetersizliği olduğunu söylüyor ve ekliyor: “Profesyonel sporcu olarak yetiştirmek üzere yola çıktığımız çocuklar, küçük yaşlarda uluslararası başarılar kazanıyorlar ancak yaş ilerledikçe yabancı rakiplerinin gerisinde kalıyorlar çünkü antrenman imkanları kısıtlı.”
Türkiye’de buz pateni
Yalnız profesyonellerin değil, hobi olarak kaymak isteyenlerin de işi zor aslında. Çünkü ülkemizdeki buz pisti sayısı bir elin parmakları kadar bile değil.
Ülkemizde buz pateni ilk defa, doğa koşullarında ayakkabıya takılan patenlerin ulaşım aracı olarak kullanılmasıyla 1940’lı yıllarda Kars ve Erzurum’da başlamış. Eğlence amacına dayalı olarak ise yine 1940’lı yıllarda Ankara’daki Gençlik Parkı’nın donan havuzunda paten yapılmış. Fehmi Tekelioğlu ve amatör diğer patenciler biraraya gelerek ilk resmi buz pateni kulübü kurma çalışmalarına başlamışlar. 1968’de “Ankara Buz Pateni, Hokeyi ve Figür Pateni İhtisas Spor Kulübü” önce dernek olarak kurulmuş ardından 1971’de Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü’nce onaylanmış. Bu kulübün amacı, yapay buz pisti kurulmasını sağlamak ve buz pateni sporunu doğal koşullara bağlı kalmaktan kurtarmak olmuş. 1972’de Ankara Belediyesi tarafından yapılan çalışmalarla ilk yapay buz pistinin temeli atılmış. Bu pist, 1974 yılında tamamlanmasına rağmen yan tesislerin yetersiz olması nedeniyle açılamamış. Bu çalışmalar sonucu 16 Mayıs 1981’de, 20 x 30 m ölçülerinde ilk yapay buz pisti Ankara Kurtuluş Parkı’nda “Atatürk Buz Pateni ve Spor Tesisleri” adı altında özel teşebbüs tarafından açılmış. Bunu Uludağ Fahri Otel’de yine özel teşebbüs tarafından hizmete sokulan küçük bir pist izlemiş. 1982’de özel bir şirket tarafından İstanbul’da açılan Penguen Buz Pisti çok uzun ömürlü olmamış.1985 Ocak’ında açılan Korukent Buz Pisti ise bir iki yıl önce kapandı.
Ülkemizde olimpik ölçülerdeki tek buz pisti 1989 yılında Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından “Belpa Kapalı Buz Pisti” adıyla açıldı. Aynı yıl İstanbul’da Galleria bünyesinde 450 metrekarelik bir puz pisti de hizmete girdi. Ayrıca İzmir Belediyesi tarafından açılan Buca Tesisleri’nde yapay bir pist yaptırılarak kullanıma sunuldu. İzmit’te 1999’da hizmete giren ve Büyükşehir Belediyesi tarafından yaptırılan Buz Pateni Pisti de ülkemizin ikinci olimpik bu tesisi. Erzurum’ da da Şubat 2001’de Beden Eğitimi ve Spor Bölümü öğrencileri, donan bir havuzu buz pisti haline getirip paten kayma olanağı sağladı.
Buz pistinde
Tüm sporlar arasında profesyonel olarak en erken yaşta başlanması gereken spor dalları buz sporları… Ülkemizde de sporcu olarak yetiştirilmek üzere 4 ila 6 yaş arasındaki çocuklar tercih ediliyor. Onlar buz üzerinde sıkı antrenmanın yanı sıra destekleyici olarak bale dersleri alıyor, koşu ve esneme egzersizleri gibi farklı bir çok çalışma yapıyorlar. Oysa hobi olarak kaymanın zevki, zorluğundan daha çok… Buz pateni yapmak isteyen bir kişi ilk derste buz üzerinde patenle durmayı ve yürümeyi ve düşmeyi öğreniyor. Eğitmenlerin söylediğine göre bu başarının yüzde 20’si yetenekle, yüzde sekseni ise çalışarak elde ediliyor. Buz üzerinde temel duruş pozisyonunda ayaklar “V” şeklinde, dizler hafif bükülü, sırt dik ve eller denge kontrolü için hafif iki yana açık olmalı. Duruşu hallettikten sonra sırasıyla ileri ve geri yürüme, oturma, temel kayış pozisonları (çift ayak dönüşler, tek ayak kaymalar), “yumurta ya da limon” olarak adlandırılan sıçrama gibi temel hareket eğitimi veriliyor. Ortalama 8 derste kişi buz üzerinde rahat hareket edebilecek konuma geliyor. Bu spor her yaşta hobi olarak uygulanabiliyor. Kaymaya başlamadan önce ısınma hareketleri yaparak kayarken kas ve tendonlarda oluşabilecek zorlamaları önlemek şart.
Sıkı ve güzel bacaklar
Bacak kaslarını ve kalçayı çalıştıran ve vücut dengesini geliştiren buz pateni sporu, form tutmak için uygulanabilecek en estetik egzersizlerden biri… Özellikle dizüstü, uyluk bölgesi ve ayak bileğini çalıştıran bu sporu uygularken diz bölgesi yaralanmalarına dikkat etmek gerekiyor. Aslında düşmenin de bir üslubu var; Başlangıç seviyesinde düşeceğinizi anladığınızda dizlerinizi yan çevirerek kalçanız tarafına düşmeniz öneriliyor.
Omurilik problemleri yaşayanlara buz pateni tavsiye edilmiyor. Daha önceden sakatlık geçirenler ve bağ yaralanması bulunanlara koruyucu dizlik kullanmaları tavsiye ediliyor. Düşme riskiyle karşı karşıya kaldığınızda dizleri bükerek ağırlığı bu bölgede toplamak iyi fikir. Hobi olarak buz pateni yapmak isteyenler, özel kıyafetler giymek zorunda değiller, tek şart konforlu ve rahat hareket imkanı sağlayan giysiler giymek. Kullanılan patenler buz hokeyi ve sürat pateni yapan sporcuların giydikleri patenlerden farklı. Patenlerin altındaki çeliklerin ucunda frenlemeyi ya da sıçramayı sağlayan altı adet tırtık var.
Devamı 2006 Şubat sayımızda…
