Her hareketinin, her sözünün ayrı bir anlamı var. Kimi gelişimine uygun kimi ondan bir beden yukarıda. Peki bu neyin işareti? Yoksa minik bebeğiniz dahi olma yolunda mı ilerliyor?
Kuzguna yavrusu şahin görünür” misali birçok anne-baba çocuğunun diğerlerinden bir adım önde olduğunu düşünmeye meyilli oluyor. “Az önce ne dedi duydun mu?”, “Bak nasıl da resim çiziyor?”, “Gözlerinden adeta zeka fışkırıyor”, “Bu çocuk ilerde bilim adamı olacak gör bak” cümleleri birçoğunuza yabancı olmamalı.
Her çocuğun özel olduğu ve farklı yetenekleri bulunduğu bir gerçek… Ancak gerçekten üstün zekalı olduğunu anlamak için genellikle okul çağının başlaması gerekiyor. Bazı çocuklar ise üstün zekalı olduğunu çok daha küçük yaşlarda belli edebiliyor. Bu durumu erken yaşta öğrenmek, üstün zekalı çocukların gerekli yardımı zamanında alarak ilkokula başladıklarında yaşadıkları arkadaş edinememe, aşırı mükemmeliyetçilik, endişe, alay edilme korkusu, zorbalık gibi uyum sorunları yaşamalarını engelliyor.
ÜSTÜN ZEKA NE ZAMAN TEST EDİLMELİ?
Çocuğunuzun üstün yetenekli olup olmadığını merak ediyorsanız henüz okul öncesi dönemde onu bir teste tabi tutmaya heveslenebilirsiniz. Bu tür testlerin genellikle ilkokul döneminde yapılması tercih edilse de eğer çocuğunuz anaokulunda çok sıkılıyor, duygusal ve sosyal problemler yaşıyor, okuldaki aktivitelere katılmayı reddediyorsa ya da sürekli kabus görüyorsa bir çocuk psikiyatristi ile görüşmeniz gerekebilir. Eğer çocuğunuz anaokuluna gidiyorsa öğretmeni ya da okul yöneticisi ile görüşerek okulun üstün yetenekli çocuklar konusunda uzman bir sağlık çalışanı bulunup bulunmadığını sorgulayın. Çocuğunuz okula gitmiyorsa ya da gittiği okul sizin bu konudaki taleplerinize yanıt veremiyorsa düzenli gittiğiniz çocuk doktorunuzdan sizi bir çocuk psikiyatristine yönlendirmesini isteyin.
Düşünce hızlarının konuşma ve hareket hızlarından fazla olduğunu fark etmeye başlayan bu çocuklar aşırı gerginlik hissedebilir. Eğer çocuğunuz normal dışı sinirli ya da gergin davranıyorsa bir uzmandan destek almayı düşünebilirsiniz.
ÜSTÜN ZEKA NASIL ANLAŞILIR?
■ 2-4 yaş arasındaki çocuğunuzun üstün zekalı olduğunu düşünüyorsanız bazı önemli belirtileri gözlemlemeniz gerekiyor.
■ Özel bir yeteneği (örneğin sanatsal) ya da sayılarla olağandışı bir ilişkisi olur. Örneğin alışılmışın dışında gerçekçi resimler çizen ya da zihinden matematik işlemi yapan çocuklar gibi…
■ Gelişimsel dönüm noktalarına yaşıtlarından önce ulaşırlar.
■ Dil gelişimleri ileri düzeydedir. Örneğin kelime hazineleri geniştir ya da yaşıtlarına göre çok daha erken anlamlı cümleler kurmaya başlarlar.
■ Çok meraklıdır ve soru sormaktan asla vazgeçmezler.
■ Çok hareketlidirler ancak hiperaktif değildirler. Hiperaktif çocuklar genellikle dikkatlerini çok kısa süre için toplayabilirler. Üstün yetenekli çocuklar ise bir konuya uzun süre konsantre olabilirler ve ilgilendikleri konularda tutkuludurlar. Zorlu aktivitelerde meydan okumayı severler.
■ Hayal güçleri kuvvetlidir. Hayali arkadaşlardan oluşan geniş ve karmaşık bir iletişim ağı kurabilirler, onlarla çok ilgili olurlar.
■ Hafızaları güçlüdür; televizyondan, filmlerden ya da kitaplardan biriktirdikleri bilgileri gerektiğinde hemen hatırlayabilirler.
Formsanté Dergisi Mayıs 2013 Sayısı
