Dünya Sağlık Örgütü’nün en önemli halk sağlığı sorunlarından biri olarak tanımladığı obezite, yetişkinlerde olduğu gibi çocuklarda da ciddi bir artış göstermektedir. Çocukluk döneminde gerekli önlemler alınmadığında obez çocukların büyük bir kısmı yaşamlarına obez yetişkinler olarak devam etmektedir. Peki, çocuklarda kilo kontrolünü nasıl sağlayabiliriz? Çocuklar diyete zorlanmalı mı? Uzman Diyetisyen Aslıhan Küçük Budak konu hakkında bilgiler verdi.
ÇOCUKLARA DİYET YAPTIRMALI MI?
Çocuklarda eğer şişmanlığın komplikasyonları yok ise ilk hedef mevcut ağırlığın korunması olmalıdır ve bu da sağlıklı beslenme alışkanlıkları ve düzenli fiziksel aktivite ile oldukça kolay ve ulaşılabilir bir hedeftir. Yapılan çalışmalar diyet yapan çocukların anoreksiya nevroza, bulimiya nevroza, tıkınırcasına yeme bozukluğu gibi yeme bozukluklarını geliştirme riskinin daha yüksek olduğunu ve genç erişkinlikte daha yüksek beden kütle indeksine sahip olduklarını göstermektedir. Bununla birlikte diyetin beraberinde gelen, besinlerin ‘’iyi’’ ve ‘’kötü’’ olarak sınıflandırılması yaklaşımı çocuklar için uygun değildir. Çocuklara ‘’iyi’’ olarak sınıflandırılan yiyecekleri yeme baskısı bu besinleri sevme ve tüketmenin azalmasıyla ilişkilidir. ‘’Kötü’’ olarak sınıflandırılan yiyecekleri yememe baskısı ise bu yiyecekleri daha çekici hale getirir, tüketimini artırır ve hatta çocukları bu besinleri gizlice yemeğe itebilir. Ayrıca bir uzman kontrolünde yapılmayan ve yetersiz beslenmeye neden olabilecek diyetler çocukların büyüme ve gelişmesini olumsuz etkileyebilir bu nedenle kalori kısıtlaması içeren bir diyet uygulanacaksa mutlaka uzman kontrolünde yapılmalıdır.
ÇOCUKLARINIZI KEYİF ALABİLECEĞİ BİR SPOR DALINA YÖNLENDİRİN
Çocukların özgürce hareket edebilecekleri alanlarının olmaması, ulaşım imkanlarının artmasıyla bir yerden bir yere yürüyerek gitme alışkanlıklarının kaybolması, televizyon, tablet, bilgisayar gibi teknolojik aletlerle fazla zaman geçirme gibi şehir hayatının ve teknolojinin neden olduğu durumlar çocukları hareketsiz bir yaşama itiyor. Çocuğunuzu keyif alabileceği bir spor dalına yönlendirmek obezite ile mücadelede atacağınız en etkili adımlardan biri olacaktır. Ancak bunu yaparken sporun ‘’kilo vermek’’ amacıyla değil ‘’kaliteli ve keyifli zaman geçirmek’’ amacıyla yapıldığı mesajını vermelisiniz.
ÇOCUĞUN TABAĞINDA NELER OLMALI?
Öğünlerde sağlıklı tabak modeli kurallarına uyarak yeterli ve dengeli bir beslenme şekli oluşturabilirsiniz. Çocuğunuzun tabağının yarısını salata, yeşil fasulye, kabak, patlıcan, brokoli, karnabahar, lahana gibi sebzeler; dörtte birini et, tavuk, hindi, balık, peynir, yumurta gibi protein kaynakları; dörtte birini de kurubaklagiller, tam tahıllı ekmek, bulgur gibi sağlıklı karbonhidrat kaynakları oluştursun. Bu tabakların yanına ya da ara öğünlere de meyve ve süt, yoğurt, kefir, ayran gibi süt ürünleri ekleyin ve son olarak da kızartma yerine ızgara, buğulama, haşlama veya fırında pişirme gibi sağlıklı pişirme yöntemlerini tercih edin. İşte yeterli ve dengeli bir beslenme şekli oluşturmak bu kadar basit.
SAĞLIKSIZ ATIŞTIRMALIK VE ŞEKERLİ İÇECEKLERE DİKKAT!
Yapılan birçok çalışmada hazır meyve suları, kola, gazoz, hazır çikolatalı sütler gibi yüksek şeker ve kalori içeren içeceklerin tüketimiyle çocukluk çağı obezitesi arasında ilişki saptanmıştır. Bu içecekleri çocuğunuza yasaklamadan, satın almamayı tercih edebilir ve kendiniz de tüketirken bunların yerine su, ayran, süt gibi sağlıklı içecekleri koyarak çocuğunuza iyi bir rol model olabilirsiniz. Bununla birlikte, reklamlar, ilgi çekici ambalajlar, kullanılan katkı maddeleri, yüksek miktarda şeker ve yağ içeren gıdaların yarattığı lezzet algısı nedeniyle çocukların büyük bir kısmı cips, kraker, kek gibi işlenmiş gıdaları sıklıkla tüketiyor. Yine bu sağlıksız atıştırmalıkları tamamen yasaklamak yerine evinizde kendi sağlıklı atıştırmalıklarınızı yaparak ve çocuğunuzu bu hazırlama aşamasına dahil ederek ona daha iyi bir alternatif sunabilirsiniz.
İLGİLİ İÇERİKLER
- Çocuklar diyet yaparken ne yemeli? İşte çocuklar için renkli diyet
- Modern çağın sorunu: Çocukluk çağı obezitesi
- Çocuklarda obezite tehlikesi ve tetiklediği hastalıklar!
