Diğer
    Ana SayfaKoronavirüsCovid-19 salgınıyla gelen uyku bozukluğu: Koronasomni!

    Covid-19 salgınıyla gelen uyku bozukluğu: Koronasomni!

    -

    Uyku, organ sistemlerinin düzgün çalışması ve ruh sağlığı için çok gerekli olan fizyolojik bir durumdur. Covid-19 pandemisinden önce de milyonlarca insan uyku bozukluğu yaşıyordu ancak pandemi, bir dizi yeni sorunu da beraberinde getirdi. Altınbaş Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dr. Öğr. Üyesi Nilay Aksoy, daha önce uyku problemi olmayan kişilerde dahi farklı tipte uyku bozuklukları görülmeye başlandığını belirterek, “Bilim insanları, Covid-19 pandemisine bağlı uyku problemlerini tanımlamak için ‘koronasomni’ terimini kullanmaya başladı” dedi. Peki, koronasomni nedir? Koronasomni ile nasıl baş edilir? Koronasomni (Uyku bozukluğuna) iyi gelen bitkisel ürünler nelerdir? İşte yanıtı…

    PANDEMİ UYKU BOZUKLUĞUNA YOL AÇTI

    Pandemi sırasında 13 ülkeden 44 makale ve raporun analiz edildiği ve 54.231 katılımcıyı içeren bir çalışmada, uyku bozukluğunun yaygınlığının arttığı ve genel nüfusun ve sağlık çalışanlarının yaklaşık %40’ını etkilediğinin gösterildiği bilgisini paylaşan Dr. Öğr. Üyesi Nilay Aksoy, yeni uyku problemlerinin artmasına veya daha önce görülen uyku probleminin kötüleşmesine katkıda bulunan birçok faktör bulunduğunu belirtti. Bu faktörler arasında sosyal mesafe, okulların kapanması, karantinalar, evden çalışma gibi günlük rutini bozan faktörler ile neredeyse herkesi etkileyen virüse yakalanma korkusu, sevilen birini kaybetme endişesi ve ekonomik kaygılar olduğunu dile getiren Dr. Öğr. Üyesi Aksoy,“Pandeminin ne kadar süreceği gibi bilinmeyen çok şeyin olması, hükümetlerin ve sağlık sistemlerinin krizi yönetmeye devam edip edemeyeceği konusundaki endişeler gibi gelecekle ilgili tüm bu kaygılar,insanlar yatağa girdiğinde beyinlerini istila ederek uykularını bozmakta” diye konuştu.

    Konuyla ilgili olarak yapılan önceki çalışmalardan uyku bozuklukları, stres ve yalnızlığın influenza ve hepatit B aşılarına karşı azalmış antikor yanıtı ve aşılamadan beş gün sonra serum antikorunda azalma ile ilişkili olduğunun bilindiğini söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Nilay Aksoy, “Ayrıca kısa uyku süresi rhinovirüse karşı direnci azaltabilmektedir.” Dedi.  Bu veriler, uyku bozukluklarının insanda, SARS-CoV-2 ile enfekte olma riskini artırabileceği ve COVID-19 hastalığına karşı bağışıklık sistemini zayıflatabileceği varsayımını mantıklı kılmaktadır. Bu nedenle, uykusuzluk, aşırı uyuma ve hatta kabus görme gibi birçok şekilde ortaya çıkan uyku bozukluklarını kontrol etmek gerekir. Ne yazık ki, dünya çapında birçok raporda görüldüğü üzere, insanlar bu belirtileri kontrol etmek için akıldışı bir şekilde uyku ilacı kullanmaya başladı. Uyumaya yardımcı olan ilaç ve bitkilerin satışında bir artış görülüyor” dedi.

    koronasomni

    UYKU BOZUKLUKLARINA KARŞI NE YAPILMALI?

    Uyku bozukluklarının önüne geçmek için yapılabilecekleri anlatan Dr. Öğr. Üyesi Nilay Aksoy, şu tavsiyelerde bulundu: “Tutarlı bir günlük program hazırlayabilir, her gün aynı saatte uyanabilir ve işe gidiyormuş gibi giyinebiliriz. Kahvaltı yapıp, aynı çalışma saatlerinde çalışıp, günlük egzersiz yaparak, her gece aynı saatte yatabiliriz. Sabah gün ışığına maruz kalmak, yatmadan önce endişe verici haberlerden kaçınmak ve uyku saatinden 60 dakika önce telefon, bilgisayar kullanmayarak veya TV izlemeyerek mavi ışıktan kaçınmalıyız. Günlük kafein alımını, özellikle kahveyi sınırlandırmak da önemlidir. Düzenli kahve içenler, genel kafein alımını azaltmak için çay içmeye başlayabilir. Dengeli beslenme, müzik terapisi, mantra meditasyonu ve yoga da fayda sağlar.”

    - Advertisement -

    Bu müdahalelerin yeterli olmadığı durumlarda bilişsel davranışçı terapi uygulayabilecek bir terapistle iletişime geçilmesinin gerekebileceğini söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Nilay Aksoy, “Bu tür bir terapi, sosyal izolasyon gerektiği için internet veya teletıp aracılığıyla yapılabilir. Nörologlar veya psikiyatristler, bazı özel durumlar için uykuya yardımcı ilaçlar reçete edebilir, ancak bu ilaçların doktor önerisi haricinde iki haftadan fazla kullanılmaması şiddetle tavsiye edilmektedir. Melatonin ise sirkadiyen ritmi düzenlemeye yardımcı olabilir ve yatmadan 2 saat önce alınması önerilmektedir” dedi.

    UYKU BOZUKLUKLARINA İYİ GELEN BİTKİSEL ÜRÜNLER

    Geleneksel olarak anksiyeteyi tedavi etmede kullanılan bitkisel ürünlerin uyku bozukluklarının giderilmesinde destek sağlayabileceğini belirten Dr. Öğr. Üyesi Nilay Aksoy, şunları söyledi:

    “Aromaterapide kullanılan lavanta yağı ve yatmadan 2 saat önce verildiğinde hastaların daha hızlı uykuya dalmalarına yardımcı olabilen kediotu ekstresi de kullanılabilir. Çarkıfelek bitkisi ve papatya ekstresi de bazı hastalarda kaygıyı azaltabilmekte ve uykuyu iyileştirebilmektedir. Kava bitkisi, anksiyete için kullanılan bir diğer popüler doğal ilaçtır ve uykuyu iyileştirir ancak karaciğer hasarı yapabilmektedir, bu nedenle dikkat edilmelidir. Tüm bu bitkisel ürünler hastada var olan bir hastalığı etkileyebilir, bazı yan etkilere neden olabilir, hastanın kullanmakta olduğu kronik ilaçlarla etkileşime girebilir ve hatta hastanın anksiyetesini daha da kötüleştirebilir. Bu nedenle kullanılmak istenen bitkisel ilaç ne olursa olsun mutlaka hekim veya eczacı kontrolünde alınmalıdır.”



    CEVAP VER

    Lütfen yorumunuzu giriniz!
    Lütfen isminizi buraya giriniz


    Tam bir sebze canavarıyım

    ‘Binbir Gece’ dizisindeki rolüyle her hafta evlerimize konuk olan, sevilen oyuncu Ceyda Düvenci “bakımlı, kendini her haliyle seven ve güvenen, sağlığına dikkat eden kadınlar...

    Diyette başarısızlık yoktur, vazgeçmek vardır

    Yeni kitabı ‘Afiyetle Diyet’’in raflardaki yerini aldığı bugünlerde Uzman Diyetisyen Dilara Koçak ile bir söyleşi yaptık ve ondan stil sırlarını öğrendik...Yeni kitabınızdan biraz bahseder...

    Tek yaptığım spor oğlumla yürümek

    G.O.R.A'nın çekimleri için ne diyeceksiniz?Çekileli uzun zaman oldu! İnsan bir şey çektiği zaman hemen seyretmek istiyor ama bu filmin başına hakikaten gelmedik şey kalmadı....