Ülkemiz dünyanın en aktif deprem kuşaklarından biri üzerinde yer alıyor ve 83 milyona ulaşan nüfusun yüzde 98’lik bölümü, deprem kuşağı üzerinde yaşıyor. Bu yüzden depreme karşı her zaman tetikte ve dikkatli olmalıyız. Peki deprem sırasında yapılması gerekenler nelerdir?
1999 Marmara ve Düzce deprem felaketlerinin ardından uzun bir aradan sonra 26 Eylül 2019’da İstanbulluları korkutan 5,8 büyüklüğündeki deprem, bölgeyi bekleyen yıkıcı deprem için bir uyarı niteliğindeydi. Bu depremin ardından ülke genelinde sıklaşan sarsıntılar ve 24 Ocak 2020’de 41 kişinin hayatını kaybettiği 6,8’lik Elazığ Depremi, deprem gerçeğini yeniden gündeme taşıyan ve tehdidin boyutlarını hatırlatan acı tecrübeler oldu.
DEPREM SIRASINDA YAPILMASI GEREKENLER
Bir deprem sırasında yapılması gereken ilk şey sakin kalabilmek ve panik yapmamak.
Deprem sırasında yapılması gerekenler şunlardır:
- Bina çıkışına çok yakın değilseniz, bina içinde kalın
- Bina içinde iseniz deprem sırasında sakin olup, paniğe kapılmayın, cesaretinizi toplayın ve
güvenli bir yerde sarsıntının geçmesini bekleyin - Sağa sola koşturmadan, çömelin ya da döşemeye yatın
- Asla balkona, merdiven arasına ve asansöre gitmeyin
- Sağlam bir masa, sıra, mobilya veya kapı kasasının altına girin ve başınızı koruyun
- Pozisyonunuzu sallantı duruncaya kadar değiştirmeyin
- Düşen cam kırıkları ya da bina molozlarından yaralanabilirsiniz
- Tiyatro, okul, sinema, büro gibi kalabalık yerlerde iseniz, kesinlikle merdivenlere, asansörlere
koşmayın - Kendinizi koltuk, sıra gibi yerlerde korumaya alın, sakin olun ve başkalarını da aynı
şekilde davranmaya davet edin - Bina dışında iseniz binalardan dökülecek yıkıntılar ve camlardan, elektrik ve direk tellerinden
uzakta güvenli bir yerde depremin durmasını bekleyin - Araç kullanıyorsanız bulunduğunuz yer eğer güvenli ise durun ve araç içinde kalın
- Normal trafikten olabildiğince uzaklaşın
- Köprüler, üst geçitler, tünellerden uzak durun
- Eğer mümkünse ağaçlar, direkler, enerji nakil hatlarından uzakta kalın
AKUT deprem sırasındaki hareketleri şöyle sıralıyor:
- Yat
- Çök
- Korun
- Kapan
- Tutun
Deprem sırasında yere yatılmış olması ya da çökülmesi halinde savrulma azalacaktır. Bu nedenle deprem olduğu zaman hızla emniyetli bir yerde “yatılması ya da çökülmesi” öneriliyor.
Yat: Yere yüzüstü yatma, ya da yan yatarak bacakları karına çekme (cenin) şeklindedir.
Çök: Özellikle masa altı gibi yerlerin tercih edildiği hallerde uygulanır. İki diz üzerine çökülerek vücut öne eğilir.
Korun/Kapan: Deprem sırasında çevremizden üzerimize düşecek ya da devrilecek cisimlere karşı kendimizi koruma durumunu ifade eder.
Korun: Özellikle baş bölgesinin korunması birinci önceliktir, yastık ya da başka bir cisimle başı “korumak” gibi.
Kapan: Başımızı kollarımızın arasına alarak “kapanmak”.
Tutun: Deprem sırasında salınan koltuk ve oturma grubu gibi ağır ve büyük cisimlere tutunarak onlarla beraber sallanabilir ve sizi ezmelerine engel olursunuz.
DEPREM SONRASI YAPILMASI GEREKENLER
Deprem sonrasında yapılması gerekenler şunlardır:
- Afet bölgesindeki hasarlı yapılara kesinlikle girilmemesi gerekmektedir.
- Telefon görüşmelerinde mümkünse web tabanlı uygulamaların ve SMS’lerin tercih edilmesi önem arz ediyor.
- Doğalgaz ve su vanaları ile elektrik şalterleri kapatılmalıdır.
- Yollar acil yardım araçları için boş bırakılmalıdır.
- Vatandaşlarımız, acil yardıma ihtiyaç duymadıkları sürece, telefonlarını kesinlikle kullanmamalıdır.
- Yardıma ihtiyaç duyabilecek bebek, çocuk, yaşlı ve engellilere destek olunmalıdır.
MAHALLE MAHALLE, İLÇE İLÇE DEPREM TEHLİKE HARİTASI
İSTANBUL’DA DEPREM TOPLANMA ALANLARI NEREDE?
DEPREM ÇANTASINDA NELER OLMALI?
