Duyguları not alınca ne değişiyor?
Bir olay yaşıyorsunuz, o sırada ne düşündünüz, hangi duygu ortaya çıktı. Nasıl ve hangi şiddette bir tepki verdiğinizi not ediyorsunuz. Aynı çalışmayı yemek yeme davranışı ile ilgili de yapıyoruz. Hangi duygu ile karşı karşıya kaldığınızda yemek yediğinizi not etmek farkındalığınızı artırıyor. Gerçekten aç mıydın, tok muydun, öfkeli miydin, başarısızlık mı yaşadın, kavga mı ettin? O zaman duygunuzu çok daha iyi tanıyor ve ifade edebiliyorsunuz. Bir de yemek yeme bağımlılığı yaşayanlar var. Kişi kendini mutlu edecek tek şey olarak örneğin çikolata veya cipsi görüyor ve onları yemeye şartlanıyor, yemezse kaygı ve sıkıntı hali ortaya çıkıyor.
Bir de diyet yaparken yoldan çıkıveriyoruz. Diyet yapan herkesin psikolojik desteğe ihtiyacı var mı?
Eğer kişi kendi iç disiplinini sağlamışsa, diyet yapmaya kendi karar verip başladıysa ve o bilinçle devam ediyorsa bize ihtiyacı yok. Ama daha çok dışsal faktörlerle, sağlığı zarar gördüğü için ya da etrafından gelen baskılarla başladıysa, daha önce diyetle ilgili hayal kırıklıkları yaşadıysa, başarısızlık duygusu varsa psikolojik destek alması gerekiyor.
KAÇAMAKLARDAN SUÇLULUK DUYMAYIN
Diyet yaparken bazen bir yiyeceği yemezsek ölecekmiş gibi oluyoruz. Bu durumla nasıl başa çıkılabilir?
Öncelikle yemezseniz ölmüyorsunuz. Ona hayır demenin aslında kişinin kendi gelişimi açısından daha büyük bir ödül olduğunu, o duygu ile baş etmenin kendisini daha güçlü hissetmesi anlamına geldiğini vurguluyoruz. Mümkün olduğunca o ortamda daha az kalmasını istiyoruz çünkü o uyaranla başa çıkmak kolay değil. İstek önce yükselir, belli bir düzeyde durur ve sonra inmeye başlar.
Ya yerse?
O zaman suçluluk duyuluyor ama duymamak gerekiyor. Demek ki o sırada ihtiyaç hissetti ve yedi. Bunun insani bir durum olduğunu kabul edecek, aktiviteyi biraz artıracak ve telafi edecek. Ama kesinlikle düştüğü yerde kalmayacak, kalkıp yürümeye devam edecek.
Bir de şartlanmalarımız var; çikolata yemezsem yaşayamam, ekmek yemeden doymam, her yemeğin sonunda tatlı yemeliyim gibi… Oysa bunlar öğrenilmiş bilgiler. Çikolata tadıyla doğmuyoruz, ekmeğin tadını bilmiyoruz, öğreniyoruz. Oysa öğrenilen her şey yapmadıkça bir süre sonra söner ve yerine yeni bir davranış oluşturulabilir.
