Bir dönem salgın şeklinde tüm ülkeyi etkileyen ve halk arasında domuz gribi olarak adlandırılan h1n1 virüsü, tehlikeli bir hastalıktır. Domuz gribi (h1n1) nasıl bulaşır? Domuz gribinin belirtileri nelerdir? Domuz giribi tanısı nasıl konulur? Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Selda Kömeç, domuz gribi (h1n1) hakkında bilinmesi gereken tüm detayları sizler için anlattı.
DOMUZ GRİBİ NEDİR?
İnfluenza (grip) çok eski zamanlardan beri bilinen ve sık görülen bir hastalıktır. İnfluenza A ve B insanlarda enfeksiyon yapan tipleridir. İnfluenza virüsü antijenik yapısında değişiklikler yaparak vücut tarafından farklı bir virüs gibi algılanmayı sağlar.
Domuz gribi; İnfluenzae A virüsünün H1N1 antijenik sunumuna verilen isimdir. Domuz gribi şeklinde adlandırılmasının nedeni; virüsün domuzlarda görülen grip hastalığına neden olan virüsler ile büyük benzerlik göstermesidir. Diğer İnfluenza enfeksiyonları gibi özellikle sonbahar kış aylarında salgınlara neden olur. İlk kez 1918 yılında görülen İspanyol gribi vakalarından izole edilmiştir. I. Dünya savaşının son aylarında başlamıştır; tüm dünyayı etkilemiş ve nüfusun yüzde 5’inin ölümüne neden olmuştu.
DOMUZ GRİBİ NASIL BULAŞIR?
Domuz gribinin bulaşmasını önlemek için yapılması gerekenler:
- Korunmada en etkin yol aşılanmadır.
- Bulaşmayı önlemek için öksürme, aksırma sırasında ağız ve burun kâğıt mendille kapatılmalı, mendil çöpe atılmalıdır.
- Grip olan kişiler başkaları ile yakın temastan kaçınmalı; hastalık döneminde işe ve okula gitmemelidir.
- Grip olanların maske takması (cerrahi maske, standart maske) bulaşmanın önlenmesinde yardımcı olacaktır.
- Ellerin sık sık su ve sabunla yıkanması hastalıktan korunmaya yardımcı olur.
DOMUZ GRİBİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Virüs bulaştıktan sonra belirtiler 1-2 gün içinde başlar. Belirtileri diğer gribal enfeksiyondan farklı değildir ama yayılımı çok hızlı olmaktadır. Ani başlayan baş ağrısı, yüksek ateş, üşüme, kuru öksürük, kas ağrıları, halsizlik ve iştahsızlık, terleme, göz kaslarında ağrı, göz yaşarması ve yanma görülür. Daha çok 6 ay – 24 yaş arası çocukları ve genç nüfusu etkilemektedir. Yaklaşık olarak 1-2 haftalık bir sürede tamamen iyileşir fakat yaşlılar, çocuklar ve diğer duyarlı gruplarda akciğer, kalp veya beyin enfeksiyonu gibi ağır komplikasyonlar ortaya çıkabilir.
INFLUENZA GERİ GELDİ! İŞTE DOMUZ GRİBİNDEN KORUNMA YOLLARI
DOMUZ GRİBİ TANISI NASIL KONULUR?
İnfluenza enfeksiyonun diğer üst solunum yolu enfeksiyonlarından ayırımı yapmak önemlidir. Kesin tanı hastalığın ilk üç gününde burun sürüntüsünden alınan numuneden virüs saptanması ile konur. Tanı için farklı yöntemler kullanılmaktadır. En sık kullanılan, kolay ve ucuz testler; kromatografik kart testleridir. Ancak bu testler sadece İnfluenzae A ayırımı yapabilir. H1N1 olup olmadığının anlaşılması için PCR dediğimiz gen analizi yapılmalıdır. Ancak bu testler daha pahalı ve daha uzun sürede sonuçlanır. Epidemiyoloji açısından önemli olsa da tedavi planlamasını etkilemez.
Aşı kullanımı hastalığın ağır geçmesini engeller
İnaktive edilmiş virüslerden hazırlanan aşılar bağışıklandırma için kullanılmaktadır. Aşı bir sezon önce dolaşan virüslerden hazırlanır. H1N1 için spesifik tekli aşılar değildir. 4 veya 5 farklı İnfluenzae tipini içerir. Her sene tekrarlanan aşılanmalar aşı etkinliğini arttıracaktır. Aşılanma; hastalığın ağır geçmesini ve komplikasyonları engellemektedir.
DOMUZ GRİBİ ŞÜPHESİ OLANLAR NE YAPMALI?
Peki, kimler aşı olmalı?
65 yaş altı tüm nüfusun belli bir öncelik sırasına göre aşılanması gerekmektedir. Sıranın başında; hastalığa en açık kesim olarak nitelenen 6 ay – 24 yaş arasındaki kişiler, hamileler, altta yatan kronik hastalığı olanlar, hastalıkla öncelikli karşılaşabilecek hizmet grupları; sağlık çalışanları, itfaiye, güvenlik görevlileri vs. yer almaktadır.
İlaç kullanımı nasıl olmalı?
Tedavide, antiviral ilaçlar hastanın şikâyetleri başladıktan sonraki 48 saat içinde hatta ilk 24 saat içinde kullanılırsa etkili olabilmektedir. Antiviral ilaçların yanında; ateş düşürücü ve ağrı kesici ilaçlar, burun akıntısını ve tıkanıklığını giderici ilaçların kullanılması, yatak istirahati, bol sıvı alınması, hasta odasının sık sık havalandırılması grip tedavisinin temel taşlarıdır. Eller sık sık yıkanmalıdır. Komplikasyon gelişen vakalar yatarak tedavi edilmelidir. Antibiyotikler, etkili olmadığı için kullanılmamalıdır.
KORKUTAN GRİP UYARISI: OCAK AYINDA SALGIN BEKLİYORUZ
