Rahatsızlık duyduğumuz bir konuyu karşımızdakiyle olgun bir şekilde paylaşmaya çalışsak da bazen konuşmanın gidişatı bizi hiç istemeyeceğimiz bir noktaya sürükleyebiliyor. Psikologlar, sakin bir şekilde başlayan tartışmanın sakin bir şekilde bitebilmesi için yapılacak çok şey olduğunu söylüyor
| |  |
Bunun için önce sakin bir şekilde geriye yaslanarak oturun… Sizi neyin mutsuz ettiğini, problemin ne olduğunu, sakin ve erişkin bir tavırla karşınızdakine anlatın. Aslında hayalimizdeki ideal dünyada yaşıyor olsaydık, eşiniz/patronunuz/kardeşiniz size hak verecek ve özür dileyecekti. Böylece sorun da ortadan kalkacaktı. Ancak gerçek hayat hiç de hayal ettiğimiz gibi değil… Sorunu çözeyim derken tartışma kalp kırıcı bir noktaya bile sürüklenebilir. Bu tip durumlarda genellikle sessizce ağlamayı tercih ederiz. Çünkü uzun zamandır bizi rahatsız eden durumu düzeltmeye çalışırken birden bire sorunun çok daha büyüdüğünü ve çözümsüzlüğe doğru sürüklendiğini fark ederiz. Uzlaşmaz bir noktaya sürüklendiyseniz bu durumda kendi rolünüzü de göz ardı etmeyin. Aslında bu noktaya gelmeden yapabileceğiniz sayısız şey bulunduğunu da unutmayın…
SAVUNMASIZ OLDUĞUNUZU GÖSTERİN
Aslında konuşmadan sadece susmak hiçbir zaman sorununuzu çözümlemez. Öyleyse ne yapmalı? Psikolog ve yazar Anne Dickson ‘Difficult Conversations’ (Sorunlu Tartışmalar) isimli kitabında, tartışmanın gidişatını çoğunlukla kendi istediğimiz noktaya getirmeye çalıştığımızı ve tek taraflı düşündüğümüzü söylüyor. Aslında konuşmaya başlamadan önce bu tartışmanın her iki taraf için de iyi sonuçlanabilmesi için sarf edilen her cümleden sonra durumun nereye doğru gideceğini tahmin etmek gerekiyor. ‘Genellikle, söylediğiniz şey karşınızdaki kişi için sürprizdir ve bunu sizden beklemiyordur’ diyen Dickson, böylece karşı tarafın kendini kötü hissetmesi ve savunmaya geçmesinin de kaçınılmaz olacağını belirtiyor. Bunun yerine konuyu açıkça anlatıp savunmasız ve zor bir durumda olduğunuzu göstermekten korkmayın. Örneğin, ‘Seninle bu konuyu konuşmaya çekiniyorum çünkü bunun anlamı benim için çok büyük’ deyin. Sonra ona bunu düşünmesi için zaman tanıyın. Olasılıkla eleştiri sunduğunuz kişinin, yönelttiğiniz eleştiriyi kabul etmesi ve size olgun bir şekilde cevap verebilmesi için aranızda bir dizi konuşma geçecektir.
EV ÖDEVİNİZİ İYİ YAPIN
Konuşmanın ileriki aşamalarında neler olabileceği, daha önceki gözlemlerinizden bu kişinin bu tip durumlarda ne tür reaksiyonlar verdiği ve konuşmanın nasıl sonuçlanabileceğine dair biraz kafa yorun. ‘Zor olduğunu düşündüğünüz insanlarla anlaşmaya çalışırken ana prensip, onların aslında zor olmadıklarını sadece zor davranışlara sahip olduklarını düşünmektir’diyor Managing Difficult Behaviours (Zor davranışların kontrolü) isimli seminerlerin arkasındaki isim Ian Newton… Newton, ‘Öncelikle karşınızdaki insana değil onun davranışlarına odaklanmanız gerekir’ diyor.
Bu davranışlar aslında belli bir noktada ortak özellikler gösterirler. Örneğin Bu kişiler her seferinde belli bir konu hakkında görüş bildirdiğinizde bağırmaya ve söylediklerinizi reddetmeye başlarlar. Bu da sizin konuşmanın devamını sakin bir şekilde getirmenize engel teşkil eder. Psikolog Peter Gollwitzer bunu ‘meram bildirme’ olarak adlandırıyor: ‘Eğer a durumu ile karşılaşırsam b davranışında bulunacağım’ diye düşünmeniz gerek.’Gollwitzer’in bu konuyla ilgili araştırmaları, söyleyeceğiniz şeyle ilgili olarak kontrolünüzü kaybetmeden konuşmaya devam ederseniz istediğiniz sonuca kavuşma olasılığınızın arttığını gösteriyor.
Diğer öneriler Formsante’nin nisan sayısında…
