Aktif Yaşam Derneği, Egzersiz İlaçtır Hareketi’nin temsilcileri Dr. Adrian Hutber, Dr. Scott K. Powers ve Dr. Robert E. Sallis ile Türk hekimlerin ve Sağlık Bakanlığı Temsilcilerinin katıldığı bir çalışma toplantısı düzenledi. Hareketin duyurulması için basın mensuplarına yönelik bir bilgilendirme toplantısı da gerçekleştirildi.
Türkiye televizyon ve bilgisayar karşısında oturuyor. Bu hareketsizlik kronik hastalıkların ve sağlık harcamalarının hızla artmasına neden oluyor. Amerikan Spor Hekimliği Derneği’nin üç yıldır sürdürdüğü “Exercise is Medicine-Egzersiz İlaçtır” hareketi, Aktif Yaşam Derneği’nin girişimiyle dünyanın en hareketsiz ülkeleri arasında yer alan Türkiye’ye geliyor.
Yaprak ÇETİNKAYA
Uzun ve sağlıklı bir ömür sürmek için sadece ideal kilonuzu korumanın yeterli olmadığını biliyor muydunuz? Araştırmalar kilolu, aynı zamanda da fit olan bir insanın, zayıf ancak hareketsiz bir insandan daha uzun ve sağlıklı yaşadığını gösteriyor. Bu çarpıcı araştırma egzersizin, tıpkı doktorunuzun reçete ettiği ilaçlar gibi kronik hastalıklarınıza şifa sağlayabileceğini ya da bu hastalıkların ortaya çıkmasını tamamen engelleyebileceğine işaret ediyor.
Bu anlayıştan hareketle dünya genelinde başlatılan “Egzersiz İlaçtır” Hareketi, Türkiye’de de Aktif Yaşam Derneği’nin öncülüğünde başlıyor. Nüfusun yüzde 80’inin hareketsiz yaşadığı, yüzde 20’sinin de aslında sadece işi gerektirdiği için hareket ettiği Türkiye’de en hareketsiz kesimi ise sınav sisteminin yanı sıra bilgisayar ve televizyon merakı nedeniyle gençler oluşturuyor. Türk gençleri, obezitenin büyük bir sorun olduğu ABD’de yaşayan gençlerden bile daha az hareket ediyor. Aktif Yaşam Derneği Başkanı Prof. Dr. Haydar Demirel, hareketsizliğin çocukluk döneminde başlayan bir alışkanlık olduğunu belirterek, “Türkiye’nin artık gecikmeye tahammülü yok. Nasıl ki sigaranın sağlığa zararlı olduğuna dair kampanyalar yürütülüyor, hareketsizliğin de aynı şekilde zararlı olduğunu, egzersiz yapmanın ise ilaç kadar etkili olabileceğini halka anlatmak gerekiyor” diyor.
Prof. Dr. Demirel, Egzersiz İlaçtır Hareketi’nin öncelikli amacını ise şöyle açıklıyor; “Egzersizi vital bulguların içine sokmak istiyoruz. Doktorlar hasta öyküsünü alırken nasıl sigara içip içmediğini soruyorsa egzersiz yapıp yapmadığını, hangi sıklıkta ne kadar süreyle yaptığını sorsun istiyoruz. Biz konuya doktorları bilinçlendirme yoluyla bilimsel destek veriyoruz. Sağlık Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı’nın da desteği ile zaman içinde bu büyük sorunun üstesinden geleceğimize inanıyoruz.”
Haftada 5 gün 30 dakika yeter
Egzersiz deyince hemen aklınıza pahalı spor salonları ya da nefes nefese kalmış insanlar gelmesin. Dünyada yürütülen “Exercise is Medicine” Hareketi’nin Başkanı Dr. Robert E. Sallis, egzersizin ilaç olabilmesi için haftada 5 gün 30 dakika yürümek yeterli oluyor” diyor. Dr. Sallis’in Avusturalya’da 70 yaş üzeri 1500 hasta üzerinde yapılan bir araştırma ile ilgili verdiği bilgiler de çok ilginç… “Azrail ne kadar hızlı yürür?” başlıklı araştırmaya göre ölüm meleği saatte 3 km hızla yürüyor. Bir erkek saatte 5 km hızla yürüyebiliyorsa Azrail onu yakalayamıyor ancak Azrail’in hızıyla eşit ya da altında kalırsanız ona yakalanmanız kaçınılmaz oluyor.
Amerikan Spor Hekimliği Derneği ve Egzersiz ilaçtır Hareketi’nin başkan yardımcılığını yürüten Dr. Adrian Hutber ise “Eğer egzersiz yapmıyorsanız ölüm riskiniz, obezitenin yarattığı ölüm riskine oranla 7-8 kat artıyor. Obezite önemsiz demiyoruz ama ideal kilonun da tek başına yeterli olmadığını bilmek gerekiyor. Farkı bunu bilmek yaratacaktır” diyor.
Diyabetteki artışı egzersiz önleyebilir
Egzersiz İlaçtır Hareketi’nin destekçilerinden Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği’nin Genel Sekreteri Prof. Dr. Bülent Okan Yıldız’ın verdiği rakamlar Türkiye’deki durumun vahametini gösteriyor. Türkiye’de yapılan çalışmalar diyabet sıklığının 2010 yılında 1998’e oranla iki kat artarak yüzde 13,7 olduğunu ve hastalarının yarısının hastalığının farkında olmadığını gösteriyor. Diyabetli hasta sayısı bugün 6,5 milyon iken her üç kişiden birinin de gizli şeker hastası olduğunu biliniyor. Prof. Dr. Bülent Okan Yıldız, haftada 5 gün toplam 150 dakikalık egzersizin ise diyabet riskini yüzde 30 azalttığını, bazı hastaların ise doğru beslenme ve egzersiz sayesinde diyabetten tamamen kurtulabildiğini vurguluyor.
Egzersiz Reçetesi
Tüm dünyada yürütülen Egzersiz İlaçtır Hareketi’nin Başkanı Dr. Robert E. Sallis’in FITT kelimesinden oluşturduğu egzersiz reçetesi, egzersizin ne kadar kolay kullanılabilecek bir ilaç olduğunu gösteriyor.
Frequency (sıklık): Haftada 5 gün
Intensity (yoğunluk): Şarkı söylemeyecek ancak konuşabilecek kadar
Type (Tür): Büyük kas gruplarını çalıştıran egzersizler; yürüyüş, tenis hatta bahçe işi olabilir
Time (Süre): Aralıksız 30 dakika