Diyelim sosyal fobisi olan bir kişi iş yerinde sunum yapamıyor. Bu durumda hastaya sunum yaptığını hayal etmesini mi söylüyorsunuz?
Evet hayal etmesine dayalı metotları kullanıyoruz. Bir de EMDR psikoterapi tarzı bulunuyor. EMDR yani Göz Hareketleri Eşliğinde Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme’ye deniyor. Basit duyarsızlaştırmaya nazaran daha komplike bir yöntem. Sosyal fobilerde sıklıkla kullanılıyor çünkü bu tip korkularda tek başına duyarsızlaştırma yeterli gelmiyor. Sosyal fobinin çoğu zaman eskiye giden bir kökü, ailesel bir tarafı olabiliyor. Bu tarz fobiler daha kompleks olduğu için tedaviye de daha geç yanıt verebiliyor.
Fobilerin tedavisi ortalama ne kadar sürüyor?
Hayvan fobisi altı-sekiz haftada tamamlanıyorken sosyal fobilerin tedavisi altı aya kadar sürebiliyor. Bu kişiden kişiye değişiyor.
Yaşayanlar anlatıyor
“Yükseklik korkumu trapezle yendim!”
Amerikan Hastanesi Genel Cerrahi Bölümü Uzmanı Dr. Canan Uzel, yıllarca yükseklik fobisiyle yaşadığını ve bir tesadüf sonucu trapezle tanışarak bu korkusunu yendiğini anlatıyor.
“Yükseklik korkusu çocukluğumdan beri vardı. Küçüklükten beri yüksekte olduğum zaman huzursuz hissediyordum. Gençlik yıllarında doğa gezilerinde uçurumun kenarından yürüyemiyordum ve huzursuz oluyordum. Outdoor aktiviteleri seven biriyim ama yükseklik korkusu önümde hep bir engel oluşturuyordu. Üstelik hem yenemediğim hem de kendime yakıştıramadığım bir duyguydu. Yedi-sekiz sene önce Antalya’da bir tatil köyünde trapez gördüm. Orada ilk defa canlı olarak trapezde atlayan insanları izledim ve inanılmaz etkilendim. Onların yaptığı şey hayranlık uyandırdı bende. Yine de çok ince bir merdivenden yükseğe tırmanıyorlar ve çok ince bir barın üzerinde yürüyorlardı. Günlerce seyrettim, kendimle mücadele ettim ancak gözüm yemedi. Bir sonraki sene yine tatil için aynı yere gidince kendimi trapezcileri saatlerce izlerken buldum. O yüksekliğe tırmanmayı başarmam gerektiğini düşündüm. İnanılmaz zor bir karar oldu. Merdivenleri çıkarken gözlerimi açamadım bile… Yukarı çıktığımda da inanılmaz adrenalin yafladım. Bu arada bu ilk tırmanışıma kadar çok defa geri döndüm yani vazgeçtim. O kadar uzun süre seyredince işin eğitmenleriyle arkadaş olduk. Dolayısıyla onların inanılmaz desteği ve yardımı oldu. Yukarı çıkışım son derece yavaş oldu ve o sırada böyle bir işe kalkıştığım için kendimden nefret ettim. İçimden ‘Koskoca kadınsın, çocuğun var, işin var, ne yapıyorsun burada?’ diye geçirdim. Yukarı çıkınca dizlerim titredi, ellerim terledi. Vazgeçmeyi düşündüm ama bir kere o merdivenden çıktıktan sonra aşağı inmesi daha zor geldi. İlk atlayışım gerçekten korkunçtu, saniyeler çok uzun geçti. Eğitmenlerin öğrettiği şekilde hareketi çok iyi yaptım ama tüm hareket boyunca gözlerim kapalıydı. Arayı soğutmamak adına hemen ikinci atlayışım için yukarı çıktım. Sonraki atlayışlarda gözlerimi açmaya ve daha kolay yapmaya başladım.
Trapezle atlamak yükseklik korkumu yenmek için bilinçli olarak seçtiğim bir şey değildi. Tamamen tesadüflerle karşıma çıktı… Bu deneyimden sonra İstanbul’a döndükten sonra yüksekte bulunmaktan korkmadığımı anladım. Yükseklik korkumdan kurtulduğumu fark ettiğim anda da asıl mutluluğu yaşadım. Trapezi başarmak da çok güzel bir duyguydu ama tüm hayatımdan bu korkuyu çıkardığımı anlamam daha muhteşemdi. Artık her şeyi yapabileceğimi düşünüyorum. Trapezde de fırsat buldukça eğitim alıyorum. Her yeni harekette daha zorlaşıyor ama inanılmaz keyifli. Hatta benimle birlikte 18 yaşındaki oğlum ve sevgilim birlikte katıldık eğitimlere. Şimdi yeni hedefim skydiving yani uçaktan serbest atlama.”
Deran ÇETİNSARAÇ
Formsanté Dergisi Ocak 2014 sayısı
