Hamilelik sırasında ortaya çıkan ve hem anne, hem bebek için hayati risk taşıyan ‘’gebelik zehirlenmesi’’ ya da ”preeklampsi’’ hakkında merak edilenleri Kadın Hastalıkları Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Doç. Dr. Yavuz Şimşek, sizler için detaylandırdı. Gebelik zehirlenmesi neden olur? Gebelik zehirlenmesinin belirtileri nelerdir? Gebelik zehirlenmesi kaçıncı aydan sonra olur? Gebelik zehirlenmesi tanısı ve tedavisi nasıl yapılır?
TANSİYON YÜKSELMESİNE DİKKAT!
Her 10 gebeliğin 1’inde preeklampsiyle karşılaşılmaktadır. Bu tehlikeli durumun iki ana özelliği vardır:
- Tansiyon yükselmesi
- İdrarda protein kaçağı
GEBELİK ZEHİRLENMESİ KAÇINCI AYDAN SONRA ÇIKIYOR?
Problemsiz bir hamilelikte annenin tansiyonu düşük seyreder. Hatta birçok hamile kadın, tansiyon düşüklüğünden, halsizlikten, göz kararmasından yakınabiliyor. Oysa bebeğin sağlıklı büyümesi için hamilelikte düşük tansiyona ihtiyaç vardır. Ancak preeklampsi de tansiyon yükselmektedir.
Bir sınır değeri vardır: 140/90. Bu değer ve üzerindeki değerler ilk planda gebelik zehirlenmesi yani preeklampsi geliştiğini düşündürür. Gebelik zehirlenmesi 5. Aydan sonra ortaya çıkıyor. İlk görülen belirtisi tansiyon yüksekliğidir. Tansiyon yüksekliği hiçbir belirti oluşturmayacağı gibi, bazen kendini bazı özel belirtilerle gösterebilir.
GEBELİK ZEHİRLENMESİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Bu belirtiler; baş ağrısı, göz önünde şimşek çakmaları ya da sinek uçuşmaları (skotomlar), mide ağrısı, el ve yüzde ödem. Baş ağrısı, birçok hamilede görülen yaygın bir yakınmadır. Her başımız ağrıdığında endişe etmemeliyiz.
Gebelik zehirlenmesine bağlı baş ağrısı 5. Aydan sonra belirir ve genellikle her iki şakak bölgesinde ve şiddeti giderek artan bir baş ağrısı şeklinde görülür. Yine ödem yani şişlik, hemen her hamilede görülüyor.
Ancak hamileliğe bağlı basit ödem genellikle alt bacak bölgesinde ve ayak üzerinde oluyor. Oysa gebelik zehirlenmesinde ellerde ve yüzde ödem-şişlik görülmektedir. Hatta göz kapakları kapanacak kadar yoğun bir yüz ödemi preeklampsi için ayırt edicidir.
SEZARYEN DOĞUM VE SONRASINDA BİLİNMESİ GEREKENLER
BEBEĞİN GELİŞİMİ DİKKATLE GÖZLENMELİ
Bebeğin gelişiminin haftasına göre geri olması da bir diğer gebelik zehirlenmesi bulgusudur. Tansiyon yüksekliğinin gözden kaçırıldığı ve preeklampsi’nin ilerlediği hamilelerde, zaman içinde bebeğin gelişme geriliği ortaya çıkacaktır. Böylece; 7-8. ay civarında ultrasonda bebeğin haftasına göre giderek geri kaldığının saptandığı hamilelerde bu durumun başlıca nedeni ‘’gebelik zehirlenmesi’’ olduğundan teşhise yönelik incelemelere ağırlık vermek gerekir.
GEBELİK ZEHİRLENMESİ TANISI ve TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Bu belirtilerin biri bile varsa tansiyonunuzu ölçtürmelisiniz. Elektronik tansiyon aletleri hatalı ölçebilir. Bundan dolayı; bir sağlık kuruluşunda kola sarılan, manşonlu tansiyon aleti ile ölçtürün.
Tansiyon değeriniz 140/90 ve üzerinde ise, gebelik zehirlenmesi gelişmiş demektir. İdrarda protein kaçağı olup olmadığının tespiti için idrar testi, gebelik zehirlenmesinin şiddetini saptamak için kan testleri yapılacaktır. Bu testlerin sonuçlarına göre tablo ‘’şiddetli gebelik zehirlenmesi’’ ise anne ve bebek hayatı risk altındadır, haftasına bakılmaksızın hamileliği sonlandırmak gerekecektir.
Eğer şiddetli olmayan gebelik zehirlenmesi ise, dikkatlice takip yaparak hamileliği izleriz. Her an tablonun ağırlaşma ihtimali az değildir. Bu nedenle takip yaparken lüzumu halinde doğum kararı da verilmektedir. Gebelik zehirlenmesi anne ve bebek açısından yoğun bakım gerektiren bir tablo olduğundan, doğum sürecine özen gösterilmelidir.
DOĞUM BELİRTİLERİ NELERDİR? DOĞUMUN BAŞLADIĞI NASIL ANLAŞILIR?
DOĞUM ÇANTASINDA NELER OLMALI? İŞTE DOĞUM ÇANTASI LİSTESİ
