Hamile kaldığınızı öğrendiğiniz andan itibaren en dikkat ettiğiniz şeylerinden başında beslenme gelir. Sağlıklı ve düzenli beslenme hem anne sağlığı için hem de bebek için çok önemlidir. Peki hamilelikte beslenme nasıl olmalı? Hamilelikte sağlıklı beslenme listesi ve hamilelikte beslenme programına dair her şeyi Diyetisyen Salih Gürel sizler için yazdı.
HAMİLELİKTE YETERSİZ BESLENMENİN SONUÇLARI
Beslenme gereksinimlerinin artığı özel dönemlerden biri olan gebelik döneminde yetersiz ve dengesiz beslenme maternal ve fetal sağlığını olumsuz yönde etkilemektedir. Annelerin ileri derece yetersiz beslendiği durumlarda kötü gebelik sonuçları artmaktadır.
Yetersiz beslenmiş annelerden doğan bebeklerde çeşitli olumsuzluklar gözlenebildiği gibi annenin karnında gelişen fetüs, annenin besinleri yeterli olsun veya olmasın kendisine gereken malzemeleri anne kanından alır. Anne bu maddeleri bazen kendi dokularını yıkarak temin edebilir.
HAMİLELİKTE BESLENME NASIL OLMALI?
Gebe kadınlarda maternal anemisini, loğusa sepsisini, düşük doğum ağırlıklı bebek riskini ve erken doğumu önlemek için günlük oral 30 mg ila 60 mg elementer demir ve 0.4 mg folik asit takviyesi önerilmektedir. Düşük diyet kalsiyum alımı olan popülasyonlarda, hamilelerde preeklampsi riskini azaltmak için günlük kalsiyum takviyesi (1.5 – 2 g oral elementer kalsiyum) önerilmektedir. Günlük kafein alımı yüksek olan (günlük 300 mg’dan fazla) gebe kadınlar için bebek kayıplarının ve düşük doğum ağırlığının önlenmesinde kafein alımının düşürülmesi önerilmektedir. Anneden fetüse geçişi yüksek olduğu için kolin, gebelik süresince önemli bir mikro besin ögesidir. Kolinin maternal alım eksikliği normal fetal beyin gelişimine etki edebilir, bu mineral birçok besinde bulunmasına rağmen gebe kadınların çoğunluğu günlük 450 mg kolin ihtiyaçlarını karşılayamamaktadır.
Gebelikte elzem yağ asitlerinin yeterli miktarlarda alınması gerekmektedir. Gebelikte önerilen omega-3 yağ asitleri miktarı 1.4 g, omega-6 yağ asitleri miktarı 13 g’dır.
GEBELİKTE ALKOL KULLANIMI
Gebelikte alkol tüketimi fetüsün gelişimini olumsuz yönde etkilemekte ve bebekte fetal alkol sendromu (FAS) hastalığı görülmektedir. Fetal alkol sendromlu çocukların gözlerinde, burnunda, kalbinde ve merkezi sinir siteminde anormallikler, büyümesinde gerilik, baş çevresinin küçük olması ve zihinsel gerilikler görülmektedir. Günde iki kadehin üzerinde alkol tüketimi spontan gebelik kayıp riskini ikiye katlamaktadır.
GEBELİKTE KALSİYUMUN ÖNEMİ
Gebe ve emzikli kadınlarla menopoz sonrası kadınların günde 3- 4 (600-800 ml) porsiyon süt ve türevlerini tüketmeleri önerilmektedir. Gebelik sürecinde kemik yapısını oluşturan kalsiyumun yeterli miktarda alımı, bebeğin iskelet yapısının gelişimi, annenin de kemik kitlesinin korunmasına yardımcıdır. Gebelik süresince yeterli miktarda kalsiyum tüketimi daha sonraki dönemde osteoporoz riskine karşıda anneyi korur. Gebenin sebze ve meyve grubundan günde alınması gereken 4-5 porsiyondan en az bir porsiyonunu yeşil yapraklı sebze, bir porsiyonu çiğ yenebilen bir tür olması uzmanlarca önerilmektedir.
HAMİLELİKTE KİLO ALIMI NE KADAR OLMALI?
Hamilelikte ağırlık kazanımı da infant sağlığı üzerinde oldukça fazla etkiye sahiptir, annenin ağırlığı ile bebeğin ileri yaşamında astım gelişmesi durumunu inceleyen bir çalışmada obez annelerden doğan çocuklarda, normal kilolu annelerden doğan çocuklara göre astım görülme riski daha fazla bulunmuştur. Gebelik döneminde yeterli ve dengeli beslenme sağlanarak annenin kilosunu kontrol altında tutmaya çalışılmalıdır. Normal ağırlıkta olan bir kadının gebeliği sürecinde ayda ortalama bir kilogram ağırlık kazanması istenir. Gebelik başlangıcında normal ağırlığından şişman olan kadının fazla ağırlık kazanmasına gerek yoktur.
HAMİLELİKTE SAÇ BOYAMAK VE LAZER EPİLASYON ZARARLI MI?
HAMİLELİKTE GÜNLÜK ALINMASI GEREKEN KALORİ MİKTARI
Gebeliğin hiçbir döneminde günlük alınması gereken enerji 1800 kalorinin altında olmamalıdır.
İlk 3 ay annenin, beslenmesini artırmasına gerek yoktur. Günlük beslenmesine aynı şekilde devam edebilir.
Gebelik sürecinde metabolizmada %15’lik bir artış olur. 2.(4,5,6. Aylar) ve 3.(7,8,9. Aylar) 3 aylık dönemlerde kalori ilavesi önerilmektedir.
Mide bulantısına iyi gelen, bu dönemde tüketebileceğiniz besinler;
Yataktan kalkmadan yenilen tuzlu bir bisküvi, kraker veya ekmeğin bulantıyı önlediği ve sonraki besinlerin alımını kolaylaştırdığı gözlemlenmiştir. Elma ve ayva da mide bulantısına iyi gelen meyvelerdir.
HAMİLELİKTE SAĞLIKLI BESLENME LİSTESİ
Kahvaltı
1 su bardağı süt(şekersiz)
1 adet yumurta(haşlanmış, omlet veya menemen şeklinde)
2 dilim beyaz peynir
2 tam ceviz
Domates-salatalık-bol yeşillik
2 ince dilim tam tahıllı ekmek
Ara
1 porsiyon meyve
5 adet çiğ badem veya çiğ fındık
Öğle
1 kase çorba veya 6 yemek kaşığı bulgur pilavı veya 6 yemek kaşı tam buğday unlu makarna veya 2 ince dilim tam tahıllı ekmek
1 porsiyon etli sebze yemeği
1 kase yoğurt
Ara
1 ince dilim tam tahıllı ekmek veya 1 adet kepekli galeta
1 dilim beyaz peynir
Akşam
1 kase çorba
120 gram et/tavuk/köfte veya 200 gram ızgara veya fırında balık
Bol salata(1 tatlı kaşığı zeytinyağı ilave edilmiş)
1 ince dilim tam tahıllı ekmek veya 3 yemek kaşığı bulgur pilavı veya 3 yemek kaşığı tam buğday unlu makarna
Ara
1 kase yoğurt veya 1 su bardağı süt
1 porsiyon meyve
HAMİLELİK SÜRESİNCE HANGİ BİTKİSEL ÇAYLAR İÇİLEBİLİR?
HAMİLELİKTE HANGİ YİYECEKLERDEN UZAK DURULMALI?
HAMİLELİKTE HANGİ DİP BALIKLAR YENMELİ?