Hangi hastalıklara karşı daha yüksek risk taşıdığını öğrenmek isteyenler Genetik Check-Up yaptırıyor. Bu sayede, hem kendi hem de doğacak çocuklarının sağlığı için önceden koruyucu önlemler alabiliyorlar. Basit bir tükürük testiyle yapılan check-up sayesinde kişiler genetik yapılarına en uygun diyet programı hakkında da bilgi sahibi olabiliyorlar.
Tıpta bugün gelinen noktada hastalıkları öngörüp önleyebilmek, belli riskler için tarama yaparak erken tanı koymak, böylece tedavi masraflarını azaltmak, yaşam süresini uzatıp kalitesini artırmak için öngörücü ve önleyici tıp büyük önem taşıyor. Kişiselleştirilmiş Tıp Çağı olarak tanımlanan bu dönemde kişilerin hastalık yatkınlıkları, çocuklarına geçirebilecekleri tek gen hastalıkları, ilaçlara verdikleri yanıtlar ve kişiye özel beslenme önerileri gibi verileri ortaya koyan Genetik Check-Up da en önemli araçlardan biri olarak görev yapıyor. Acıbadem Maslak Hastanesi Genetik Bilim Doktoru ve Çocuk Genetik Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Yasemin Alanay, tükürükten alınan örnekle yapılan bu testin detayları ve geleceğimizi nasıl etkileyeceği hakkında sorularımızı yanıtladı.
Genetik Check-Up nasıl ortaya çıktı?
ABD’nin öncülük ettiği, Avrupa’dan da grupların katıldığı ve 2001 yılında tamamlanan İnsan Genom Projesi sayesinde insan DNA’sında 25 bin gen olduğunu öğrendik. Aslında hepimizin DNA’sı yüzde 99 oranında aynı. Ancak geriye kalan yüzde 1’lik kısım, bizim dış görünüşümüzden vücudumuzun nasıl geliştiğine kadar olan bireysel farklılıklarımızı belirliyor. ABD’de bazı firmalar bu bireysel farklılıklara bakabilmek için kişisel genetik testler üretmeye başladılar. Bu testler başlangıçta çok az sayıda gene bakarken İnsan Genom Projesi tamamlandıktan sonra binlerle ifade edilen genler incelenmeye başlandı.
Kişisel Genetik Sağlık Programı nasıl işliyor?
Testi gerçekleştirebilmek için insan hücresinin çekirdeğinde bulunan DNA’yı elde etmek gerekiyor. Bu amaçla bir saatlik açlığın ardından kişiden alınan ve içinde yanak mukozasından dökülen hücrelerin bulunduğu tükürük örneği, uygun koşullarda ve üzerinde sadece harflerden oluşan bir kod ile ABD’de bulunan Pathway Genomics laboratuvarlarına gönderiliyor. Sonuçlar yaklaşık 3-4 hafta içinde sadece genetik uzmanlarının ulaşabildiği bilgisayar sistemine yükleniyor. Sonuçlar görülüyor ve dosya haline getiriliyor. Daha sonra kişi genetik danışmanlık için görüşmeye çağrılıyor. Devamı diğer sayfada
