Beyaz ve siyah. Biri ışığı olduğu gibi yansıtır diğeri de tümünü kendine saklar. Çok hafiftir biri, diğeri ise içine hapsettiği ışığın yükünü taşıyor gibi ağır durur. Zıttırlar birbirlerine ama bazen biri kaybolur diğerinin içinde. “Gri” olarak anılır bu harmanlama.
Gözün en rahat algıladığı renktir gri. Rahat ettirir, dinlendirir gözleri. Diğer renkleri de ön plana çıkarır. Bu yüzden web sayfalarının arka planı olarak sıklıkla tercih edilen renktir. Nötrdür, taraf tutmaz. Siyah ile beyaz onu ne yöne çekerse gider. Hangisi daha baskınsa ortaya açık ya da koyu tonlarda çıkar gri. En çok farklı tonu olan renktir, hem beyazın hem siyahın derinliğini taşır. Gizemlidir de çünkü gölgelerin, sisin ta kendisidir gri. Algıya da çok açıktır. Kimine göre kararsızlık, kimine göre uzlaşım, kimine göre ciddiyet, kimine göre hüzündür. Kimine göre de hayatın rengidir çünkü olayları sadece siyah ya da beyaz olarak görmez onlar. Gerçekçidir bakış açıları, derin düşünürler ve nüanslara yabancı değillerdir.
Bulutlu havanın rengidir ve gelecek yağmurun habercisidir. Küllerin rengidir; kurşun da, gümüş de, teneke de, nikel de gridir her zaman. Hemen tüm metallerin rengidir gri. Kaldırımları, heybetli kayaları da oluşturan taş’ın rengidir. Altından da daha değerli olan platin kendine has bir gri tonda gösterir kendini. Ayrıcalık, üstünlük, prestij simgesidir; platin kredi kartları gibi.
Aktif, maceracı dışa açık insanlar griyi bunaltıcı bulur fakat daha açık tonlarında alçak gönüllüğü, uzlaştırıcı bir ruh halini dile getirir. En iyisi griyi tamamlayıcı bir renk olarak kullanmaktır. Turuncu, mavi, yeşil, pembe, siyah, mor, kahverengi ve sarı ile çok güzel uyum sağlar.
Hayal gücü ve inovasyondan çok olgunluğu ve bilgi birikimini vurgular. Bu yüzden, yaratıcı mecralarda çalışanlar mor, turuncu, kırmızı gibi renklerle griye canlılık, muziplik katmalı. Koskoca balinalardan minnacık farelere kadar birçok hayvanın rengidir gri. Balıklar, kuşlar çoğunlukla gri olarak çıkarlar karşımıza. Doğal bir kamuflaj rengidir gri onlar için ve arka planla kaynaşıp düşmanlarından saklanmaları gerektiğinde hayat kurtarıcıdır.
Metaller ve kayalar gibi sertliği, otoriteyi, ciddiyeti simgeler. Kuralcı, tutucu yönleri ağır basan kişilerin tercihidir. Çoğu devlet kurumlarında duvarların, koridorların rengidir. Bir de içinde sayısız dosyaları barındıran o kocaman, ürkütücü metal dolapların. Ne sırlar saklar gözlerden uzak o dosyalar… Sırları oluşturan, düşünce merkezimiz beyin de gridir. Bu yüzden İngilizce’de “Grey matter” beyin, zihin gücü anlamında kullanılır.
Taze besinler ya da çeşniler arasında pek ortaya çıkmaz gri çünkü klorofilin yeşilini, antosiyaninin morlarını, kızıllarını barındırmaz bünyesinde. Kurudur gri olanlar, bir tutam adaçayı ya da ayçiçeği çekirdeklerinin içi gibi. Midyeler, bazı mantarlar da çok çeşitleri olmayan gri renkli yiyeceklerdendir.
Tanrı’nın bize bahşettiği besinlerin en faydalıları arasında yer alan balık, gri yiyecekler arasında tartışmasız öne çıkanıdır. Muhteşem bir hayvansal protein kaynağıdır ve su, jelatin, mineraller ile “iyi” yağlar içerir. Balıkların çoğu, kalp hastalığı ve kalp krizi riskini azaltan, beyindeki serotonin seviyesini artırarak depresyonu hafifleten ve Alzheimer hastalığıyla mücadele eden Omega-3 yağ asidi içerir. Omega-3 yağ asidi miktarı en yüksek olan balıklar şunlardır: Somon, sardalya, hamsi, çizgili levrek ve uskumru. Bu türlerin hiçbiri yok olma tehlikesi ile karşı karşıya değildir.
BALIĞI NASIL SEÇMELİSİNİZ?
Balıkların sadece taze olanlarını seçmek ve pişirmek eğer mümkünse, balıkları mevsiminde tüketmek çok önemlidir. Eğer balığın eti, kuyruğu ve derisi sıkıysa ve gevşememişse, gözleri parlak ve gözbebekleri siyahsa, solungaçları parlak kırmızıysa ve elbette ki kötü kokmuyorsa (Ay caramba!), balığın taze olduğunu anlayabilirsiniz!
BALIĞI NASIL PİŞİRECEKSİNİZ?
Bazı insanlar, bana, “evi kokuttuğu” için balık pişirmekten hoşlanmadıklarını söylüyor. Benim, sevgili ve akıllı annemden öğrendiğim diğer bir küçük incelik de, balığı pişirmeye başlamadan önce, aspiratörü “en yüksek seviyeye” ayarlayarak çalıştırmak, bir tanesi mutfakta ve bir tanesi de salonda olmak üzere birkaç mum yakmak ya da evin içerisinde biraz kahve kavurmaktır (siz de bir deneyin). Balık, bütün olarak ya da parçalar halinde kaynatılarak, ızgarada, fırında ya da buharda pişirilebilir.
Balık herkes için faydalıdır ama büyüme çağında olan çocuklar için elzemdir! Ne yazık ki çocuklara balık yedirmek hayli zordur. Bu yüzden yeni kitabım “Sağlıklı Yemekler, Mutlu Çocuklar”da yaratıcı balık tariflerine yer verdim. Bunlardan birini şimdi paylaşmak istiyorum.
YEŞİL ELBİSELİ BALIK
Malzemeler
● 1 orta boy balık, tercihen deniz levreği veya lüfer
● 1 adet koyu yeşil marul, ıspanak ya da kara lahana
● 1 çorba kaşığı zeytinyağı
● 1/2 su bardağı taze domates sosu
● Deniz tuzu ve karabiber
● 2 dilim limon
Hazırlanışı
Balığı yıkayıp süzün ve her tarafını deniz tuzuyla tuzlayın. Fırçayla zeytinyağı sürün; üzerine limon dilimlerini yerleştirin ve iki kaşık domates sosu dökün. Balığın üstünü önce pişirme kağıdıyla, sonra da alüminyum folyoyla kaplayarak kenarlarını sıkıca kapatın. Önceden 180 dereceye ısıtılmış fırında 15 dakika pişirdikten sonra kağıt ve folyoları kaldırın, balığın üstünü yıkanmış yeşilliklerle kaplayın. 15 dakika daha pişirin. Servisten hemen önce kalan domates sosunu ekleyin. Fotoğraftaki gibi “yeşil elbisesi” içinde servis edin. Afiyet olsun!
Formsanté Dergisi Aralık 2013 sayısı
