Hamilelik sürecinde vücutta birçok değişiklik gözlenmektedir. Bunlardan biri de normalden daha hızlı atan bir kalp. Bu durum çoğu zaman anne adaylarını endişelendirebilmektedir. Kadın Hastalıkları Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Doç. Dr. Yavuz Şimşek, hamilelikte kalp çarpıntısının nedenleri nelerdir? Hamilelikte kalp hızı kaç olmalı? Hamilelikte çarpıntıdan kaçınmak için neler yapmalı? sizler için açıkladı.
Hamilelikte nabız hızı yükselmektedir
Hamilelik sırasında kalp ve damar sisteminde, hamilelik öncesine göre birçok değişiklik oluşmaktadır. Kalp-damar sisteminin hamileliğe uyumunun bir sonucu olarak ortaya çıkan bu değişiklikler ‘’normal’’ bir durum olarak kabul edilmektedir. Örneğin; damarlarda dolaşan kan ve sıvı miktarı, 3 litre kadar artmaktadır. Bu artan sıvıyı pompalayabilmek için kalp hızı da bir miktar artar. Hamilelik öncesi dakikada 70-80 atım olan nabız hızı, 90-100 atıma kadar yükselmektedir.
Sırtüstü yatmaktan kaçının
Özellikle; sırtüstü yatışta kalp hızı biraz daha belirginleşir. Ayrıca gerek kalp üzerindeki baskının artışı, gerek bebeğe ulaşan kanın azalması nedeniyle hamilelerin 5. aydan sonra sırt üstü yatıştan kaçınmaları gerekiyor. Hamilelikte ‘’normal’’ kabul ettiğimiz bu kalp hızı artışı, 5. aydan sonra daha belirgin hale geliyor. İlk aylarda pek farkına varılmıyor. Ancak dakikada 100’den daha fazla bir kalp hızınız varsa (buna taşikardi diyoruz), bu durum hamileliğe bağlı değildir. Muhtemelen bir sağlık sorunu söz konusudur.
Sebebi kansızlık olabilir
Bu nedenleri saptamak önemlidir. Bu amaçla kan sayımı, tiroid testleri, EKG ile kalp ritminin izlemi ve gerekirse HOLTER cihazı ile kalp ritminin 24 saat takibi ile taşikardinin nedenini açığa çıkarmak gerekiyor. En sık görülen neden; kansızlık yani anemidir. Hemoglobin değerinin hamileliğin ilk 5 ayında 11’den; 5.aydan sonra 10’dan daha düşük olması ‘’anemi’’ olarak kabul edilir. Birçok kadın, daha hamile kalmadan ciddi anemi ile yaşıyor. Kansızlık durumunda dokulara yeterli oksijenin taşınabilmesi için kalp daha hızlı atıyor. Hamile kalınca da kalp hızı artışı daha da belirginleşiyor. Kadınların birçoğunda görülmesi, kadınların anemi ile yaşamaya alışmış olması, kansızlığın basit bir olay olduğunu düşündürmesin. Anemisi olan hamilelerde kalp çarpıntısı bir yana erken doğum, düşük, bebeğin gelişiminde geri kalma gibi son derece ciddi durumların görülme ihtimali artmaktadır.
ŞEKER YÜKLEME TESTİNİN ANNE VE BEBEĞE ZARARI VAR MIDIR?
Demir eksikliğinin önüne geçilmeli
Aneminin en sık nedeni ise demir eksikliğidir. Nadiren B12 eksikliğine bağlı anemi de görülebilir. Zaten demir açığı gıdalarla kapatılamayacağı için, tüm hamilelere ağızdan demir hapları/şurupları ile destek veriyoruz. Anemisi ve buna bağlı çarpıntısı olan hamilelere, demir desteğini biraz arttırmak gerekiyor. Kan değerleri çok düşmüşse hastaneye yatırıp damardan demir ya da kan vererek kansızlıkla mücadele etmek gerekiyor. Böylece çarpıntı düzeliyor.
TSH değeri çok düşük olan kadınlarda tiroid hastalıkları ortaya çıkar
Bir diğer neden tiroid bezinin normalden daha hızlı çalışması yani hipertiroidi. TSH değeri çok düşük olan kadınlarda tiroid hastalıkları sık görülmektedir. Aşırı hızlı çalışan bir tiroid bezi hamilelerde kalp çarpıntısı ile kendini belli etmektedir ve ek olarak bebekte de kalp hızını yükseltmektedir. Tedavisi için endokrinoloji bölümü ile ortak çalışarak, tiroid bezinin çalışmasını normale çekecek ilaçlar uyguluyoruz. Bu ilaçların bebeğe yan etkisi en az olanlarıyla hamilelik boyunca tedavi gerekiyor.
HAMİLELİKTE TARAMA TESTLERİNİN ÖNEMİ
Holter cihazı ile takip edilmeli
Bir diğer neden; kalbin iletim sisteminden kaynaklı çarpıntıdır. Sinüs taşikardisi dediğimiz durum en sık görülen durumdur. Sinüs taşikardisi olan hamilelerde genelde kalp hızı dakikada 110-120 atım seviyesinde seyreder. Kardiyoloji ile ortak bir şekilde anne-bebeği takibe alıyoruz. Sinüs taşikardisi anne ve bebeğe zarar veren bir tablo değildir. Genelde ve çoğu zaman tedavi de gerektirmez. Tanısını koyabilmek için holter cihazı ile kalbin atım ritminin 24 ya da 48 saat boyunca takibi gerekiyor. Holter cihazının bebek üzerine olumsuz etkisi bulunmuyor. Nadiren sinüs taşikardisi dışında kalp ritim problemleri de çarpıntı yapabilir. Bu durumlar da holter ile saptanıyor. Saptanan ritim bozukluğu neyse ona yönelik tedavi yapmak gerekiyor. Hamilelik sırasında kalp ritmini düzenleyecek ve bebeğe olumsuz etki göstermeyen birçok ilaç seçeneği mevcuttur.
GEBELİK NASIL HESAPLANIR? KAÇ HAFTALIK HAMİLEYİM?
BEBEKTEN SONRA SEKS! NE ZAMAN, NASIL?
