KOLESTEROL TAKİBİ
Hatalı beslenmenin de etkisiyle son yıllarda 20-35 yaş grubunu bile etkisi altına alan yüksek kolesterol sorunu, özellikle kalp ve damar sağlığının en büyük düşmanlarından. Aynı zamanda damar sertliğine bağlı felç, konuşma bozukluğu ve bilinç kaybına da neden oluyor.
– Risk faktörleri neler?
Kolesterol düzeyini en çok etkileyen faktör, hatalı beslenme alışkanlıkları. Bunların yanı sıra genetik yatkınlık, hareketsiz yaşam biçimi, sigara, stres, şişmanlık ve aşırı alkol tüketimi gibi faktörler de risk oluşturuyor.
– Nasıl uygulanıyor?
Test sekiz saat açlığın ardından damardan alınan kanla ölçülüyor. Toplam kolesterol 200 mg/dl’nin altında ise normal kabul ediliyor. İdeal olan, iyi huylu kolesterol HDL’nin 45 mg/dl’nin üzerinde, kötü huylu kolesterol LDL’nin ise hiçbir risk taşımayan kişilerde 160 mg/dl’nin altında olması. Ancak kalp ve diyabet gibi damar hastalığınız varsa veya risk grubunda yer alıyorsanız bu değerin 100 mg/dl altında olması şart.
– Ne zaman yaptırmalı?
20 yaş üzerindeki tüm yetişkinler bir kez kolesterol ölçümü yaptırmalı. Kolesterolünüz normal çıkarsa, sağlıklı ve dengeli besleniyorsanız, riskli grupta yer almıyorsanız veya kolesterol değeriniz yüksek değilse, testi 30 yaşından sonra iki yılda bir yaptırmanız yeterli. Eğer riskli gruptaysanız veya kolesterolünüz yüksek çıkmışsa testi doktorunuzun önerdiği sürelerde yaptırmalısınız.
KAN BASINCI ÖLÇÜMÜ
Türkiye’de her üç kişiden birinde görülen ve sinsi ilerleyen hipertansiyon kalıcı sakatlığa, hatta ölüme yol açabiliyor. Hipertansiyon en sık kalp krizi olmak üzere; felç, körlük ve böbrek yetmezliği gibi yaşamsal tehlike yaratan ciddi sorunlar oluşturabiliyor.
– Risk faktörleri neler?
Genetik faktörler, aşırı tuz kullanımı, şişmanlık, hareketsiz bir yaşam, stres, sigara, alkol ve aşırı kahve tüketimi hastalığı tetikliyor.
– Nasıl uygulanıyor?
Sfingonamotre denilen aletle büyük ve küçük tansiyona bakılıyor. Uzmanlara göre, sağlıklı bir yaşam için kan basıncınız 120/80 mmHg olmalı. Sonuç 140/90 mmHg ve üstünde çıkarsa riskli bulunuyor, kesin tanı için değerlerin farklı zamanlarda en az üç ölçümde yüksek çıkması gerekiyor.
– Ne zaman yaptırmalı?
Kan basıncınızı 20 yaşından sonra, her üç yılda bir en az bir kez ölçtürmeniz gerekiyor. Değerler yüksek çıkarsa, daha sık ölçüm yaptırmalısınız. 50’li yaşlardan sonra ise her yıl en az bir kez, değerler yüksek çıkmışsa daha sık ölçtürmelisiniz.
