KAN ŞEKERİ ÖLÇÜMÜ
Tip 2 diyabet tüm dünyada görülme sıklığı büyük bir hızla artan ve insanların yaşam kalitesini düşüren hatta ömrü kısaltan bir hastalık. Diyabetli bir hastanın 10 yıl içinde kalp krizi geçirme riski yüzde 20 civarında. Tip 2 diyabet eskiden 40 ve üzerindeki yaşlarda ortaya çıkarken, günümüzde çocukluk ve gençlik dönemlerinde bile başlayabiliyor.
– Risk faktörleri neler?
Aşırı kilo, ailede diyabet öyküsü olması, hareketsiz bir yaşam tarzı ve hipertansiyon risk faktörlerinden. Hamilelik döneminde kan şekeri değeri yükselen kadınlar ve daha önce iri doğum yapmış kadınlar da risk altında bulunuyor.
– Nasıl uygulanıyor?
Damardan alınan kan örneğinden ölçülüyor. Açlık glukoz testi için 12 saat aç kalmanız, fiziksel ve zihinsel olarak dinlenmiş olmanız gerekiyor. Açlık şekeri 126 mg/dl’nin üzerindeyse diyabet, 100-126 mg/dl arasında ise prediyabet (diyabet öncesi dönem) tanısı konuluyor. Eğer diyabet için riskli grupta yer alıyorsanız veya sonuç diyabet öncesi dönemde olduğunuzu gösteriyorsa, doktorunuz sizden yükleme testini de yaptırmanızı istiyor. Yükleme testinde 75 g glukozlu su içtikten sonra hemen ve ikinci saatlerde kan şekerinizin değerlerine bakılıyor. Eğer ikinci saatte ölçülen değer 200 mg/dl’nin üzerindeyse diyabet, 140-200 mg/dl arasında ise diyabet öncesi dönem veya diyabet için riskli dönem tanısı konuyor.
– Ne zaman yaptırmalı?
20 yaşın üzerindeki her kadının bir kez açlık şekerine baktırması gerekiyor. Bir problem yoksa testin beş yılda bir, risk söz konusu ise bir veya iki yılda bir mutlaka tekrarlanması öneriliyor.
KEMİK YOĞUNLUĞU ÖLÇÜMÜ
Halk arasında “kemik erimesi” olarak bilinen osteoporoz yaşam kalitesini olumsuz etkileyen hastalıklardan… Ağrılar, değişen vücut biçimi, hareket darlığı ve oluşan kırıklar kadını bağımlı ve yalnız yaşayamaz hale getirebiliyor. Üstelik kemik yoğunluğu yavaş yavaş azaldığı için hastalık uzun süre belirti vermiyor. Kemik yoğunluğu azaldıkça da, omurgada oluşan çökme kırıkları sırt ağrılarına neden oluyor. Dolayısıyla özellikle risk faktörleri taşıyanların belirli aralıklarla kemik yoğunluğunu ölçtürmeleri, sağlıklı bir yaşam sürmeleri açısından çok önemli.
– Risk faktörleri neler?
Genetik yatkınlık, kalsiyum eksikliği, hareketsiz bir yaşam tarzı, ince ve kısa boylu olmak, hiç hamile kalmamak, erken menopoz, sigara ve alkol kullanımı, ileri yaş ile gün ışığından yeterince yararlanamamak risk faktörlerinden.
– Nasıl uygulanıyor?
Kemik mineral yoğunluk ölçümü, hiçbir hazırlık gerektirmeden, vücuda bir zarar vermeden, özel bilgisayar programı ve hassas ölçüm yapan dansitometri cihazlarıyla yapılıyor. Siz sırt üstü yatarken sistem beş dakika gibi kısa bir sürede ölçümü gerçekleştirebiliyor. Erken teşhis sayesinde de özellikle ileri yaşlarda ciddi ve yaşamsal problemlere yol açan kırıkların oluşması önlenebiliyor.
– Ne zaman yaptırmalı?
Menopoz sonrası kadınlar, her iki yılda bir kemik yoğunluğunu ölçtürmeye özen göstermeli.
