GLOKOM TARAMASI
Halk arasında “göz tansiyonu” adıyla da bilinen glokom, milyonlarca insanı etkileyen yaygın bir göz hastalığı… Glokom yaptığı sinir hasarı ile görme alanında kayıplar oluşturuyor, hatta körlüğe yol açıyor. Genellikle çok sinsi ilerlediği için çoğu kişi görme yetisi büyük bir tehlikeye düşene kadar bir göz sorunu olduğundan bile haberdar olmuyor. Ancak erken teşhis sayesinde uygulanan tedavi sayesinde görme kaybının önüne geçilebiliyor.
– Risk faktörleri neler?
İlerleyen yaş, genetik yatkınlık, sigara, diyabet, yüksek veya düşük kan basıncı, miyop hastalığı, uzun süreli kortizon tedavisi, göz yaralanmaları ve migren, bu hastalığa neden olan risk faktörlerini oluşturuyor.
– Nasıl uygulanıyor?
Göz içi basıncında genel adı tonometre olan cihazlara başvuruluyor. Retina kontrolünde, gözün arka bölümünü görebilmek için gözbebeğiniz damla formundaki ilaçlarla genişletiliyor. Tonometre cihazından kontrollü bir şekilde hava püskürtülerek göz içi basıncı ölçülüyor. Ayrıca göz dibi muayenesi yapılarak göz sinirleri inceleniyor.
– Ne zaman yaptırmalı?
45 yaş altında olan ve risk faktörü bulunmayan kişilerin dört yılda bir, risk faktörü olanların ise her iki yılda bir göz muayenesi yaptırmaları gerekiyor. Eğer 45 yaşın üzerindeyseniz ve risk faktörünüz yoksa her iki yılda bir, risk faktörünüz varsa yılda bir kez göz muayenesinden geçmelisiniz.
TSH DEĞERLERİ (Tiroit Stimulan Hormonu)
Tiroit bezi hastalıkları, basit bir guatrdan yaşantımızı tehdit eden tiroit kanserlerine kadar değişiyor. En sık rastlanan hastalıklar ise tiroit hormonlarının üretimindeki düzensizlikler. Tiroit hormonlarının fazla salgılanması hipertiroidi, az salgılanması ise hipotirodi olarak adlandırılıyor. Hipertiroidi; çarpıntı, terleme, titreme, kilo kaybı, anksiyete, yorgunluk, uyku bozukluğu, saç dökülmesi, konsantrasyon kaybı ve sinirlilik gibi yakınmalara yol açıyor. Uzun sürede ise kalpte ritim bozuklukları, kalp kasının yapısal olarak bozulması, kemik erimesi, karaciğerde fonksiyon bozukluğu ve kas dokusunda erime gibi ciddi sorunlara neden olabiliyor.
Hipotiroidi ise genellikle; halsizlik, yorgunluk, kilo artışı üşüme, uykuya eğilim, ses kalınlaşması, cilt kuruması saç dökülmesi ve konsantrasyon kaybı, ellerde, ayaklarda ve yüzde şişlik gibi yakınmalarla seyrediyor. Bu hastalık uzun vadede; aşırı derecede halsizlik, kalpte ritim bozuklukları ve bazı psikiyatrik yakınmalara yol açabiliyor. Erken teşhis konulduğunda ise tüm bu yakınmalar ortadan kaldırılabiliyor.
– Risk faktörleri neler?
Genetik etkenler, iyot eksikliği ve radyasyona fazla maruz kalınması riski artırıyor.
– Nasıl uygulanıyor?
TSH (Tiroit Stimulan Hormonu) ölçümü damardan alınan kan örneğinden TSH değerlerine bakılması esasına dayanıyor.
– Ne zaman yaptırmalı?
Bu tür yakınmalarınız yoksa testi rutin olarak yaptırmanıza gerek yok. Ancak genetik eğiliminiz varsa ve siz de bu belirtilerden yakınıyorsanız zaman kaybetmeyin.
Ruken AKBAY GÜRTAŞ
Formsanté Dergisi Nisan 2014 sayısı
