Haftada iki gün 500 kalori ile yetiniyor, beş gün dilediğinizi yiyorsunuz ve sadece yağlarınızdan haftada yarım kilo kaybediyorsunuz. En çok öne çıkan özelliği; bir gün hayır demek zorunda olduğunuz yiyeceği ertesi gün yiyebileceğinizi bilmenin verdiği psikolojik rahatlama.
Bugünlerde herkesin konuştuğu, İngiliz doktor Michael Mosley’nin önce kendi bedeninde denediği, gazeteci Mimi Spencer’ın ise deneyip izlenimlerini kaleme aldığı “The Fast Diet”ı araştırdık. İkilinin hazırladığı kitap İngiltere’de en çok satanlar listesindeki yerini koruyor ancak henüz Türkçe’ye çevrilmedi.
“Fast” kelimesi Türkçe’de hem “hızlı” hem de “oruç” anlamına geliyor. Diyetin ana fikri de zaten dinlerde yer alan oruç anlayışından geliyor. Dr. Mosley, “Artık sürekli bir şeyler yiyoruz ve açlık duygusunu neredeyse hiç hissetmiyoruz. Buna rağmen ne kilomuzdan ne vücudumuzdan ne de sağlımızdan memnunuz. Oysa oruç tutmak hem bize kim olduğumuzu hatırlatıyor hem de kilo vermeyi, ömür boyu sağlıklı yaşamayı sağlıyor.”
Ancak bu diyet programında bahsedilen “oruç” bizlerin bildiği oruçtan oldukça farklı… Yöntemin ana fikri şu; 5 gün dilediğini ye, 2 gün boyunca ise günlük kalorini üçte bire indir. Bu rakam kadınlar için 500, erkekler içinse 600 kaloriye denk geliyor.
Kitapta sınırlı beslenilecek iki günün art arda getirilmemesi öneriliyor. Dr. Mosley de kendi deneyiminde pazartesi ve perşembe günlerini tercih ettiğini söylüyor. Bu iki günde hem çok aç kalmamak hem de belirlenen kaloriyi aşmamak için ne yenilmesi gerektiğine dikkat etmek gerekiyor. Eğer bu diyete başlamaya karar verdiyseniz ilk günler kendinizi biraz kötü hissetmeniz normal. Bu duruma zamanla alışacağınızı unutmamanız ve kendinizi kötü hissettiğinizde ertesi gün dilediğiniz gibi besleneceğinizi kendinize hatırlatmanız öneriliyor. 500 kalori alacağınız günler ne yiyeceğiniz kadar bunları günün hangi saatlerinde yiyeceğiniz de önemli… Diyetin yaratıcıları gün içinde azar azar sık sık beslenmeyi değil, bir ya da iki ana öğün ile işi bitirmeyi tavsiye ediyor. Eğer sabahları kahvaltı yapmayı sevmeyen biriyseniz ilk öğününüzü daha geç saatlere atabilirsiniz. Ya da geç bir kahvaltı ile erken bir akşam yemeği kombinasyonu oluşturabilirsiniz. Örneğin bu araştırmada yer alan bir kadın gönüllü, haftada iki gün sabah 11.00’de bir “caffe latte” ile güne başlıyor ve akşam 19.00’da akşam yemeği yiyor ve böylece toplam 16 saat tamamen aç kalıyor yani diyetin diliyle konuşursak “fasting” yapıyor.
Ne yemeli?
500 kalori günlerinde amacınız sizi tatmin eden ve tok tutan ama kalori alımınızı artırmayacak gıdalar olmalı. Bu durumda en avantajlı seçenekler glisemik indeksi düşük olan ve daha uzun süre tok tutan proteinler oluyor. 5:2 diyeti tamamen protein içerikli beslenmeyi önermiyor ancak 500 kalori günlerinde proteine ağırlık vermeyi tavsiye ediyor. Örneğin balık buğulama, tavuğun göğüs eti, yumurta ya da ceviz, fındık, badem gibi yağlı tohumlar 500 kalori günlerinde mideyi uzun süre dolu tutmak için doğru seçenekler.
Ne zaman başlamalı?
Böyle bir diyeti sürdürmenize engel olan tıbbi bir durumunuz olmadığından eminseniz kendinize şu soruyu sorun: “Şimdi değilse ne zaman?” Doktorunuzdan onay almak, kendinizi telkin etmek ya da dolabınızdaki abur cuburların tükenmesini beklemek isteyebilirsiniz. Ya da hemen başlayıp bir-iki hafta içinde sonuçları görmeye hevesli olabilirsiniz. Kendinizi hazır ve güçlü hissettiğinizde başlamanız öneriliyor.
Açlıkla nasıl başa çıkılır?
Dr. Mosley, insan bedeninin açlık ile uzun süre baş etmeye programlı olduğunu ve günümüzde sıklıkla acıktığımız için değil canımız sıkıldığı, susadığımız ya da etrafta sunulan çok çeşit olduğu için yemek yediğimizi söylüyor ve ekliyor: “Aç hissetmekten korkmayın. Keyifsiz, mutsuz ya da neşeli olduğumuzda, bir yiyecek reklamı gördüğümüzde, burnumuza fırından sıcak ekmek kokusu geldiğinde beynimiz bizi aç olduğumuza ikna edebiliyor. Oysa bunlar öğrenilmiş davranışlar. Zamanla bununla başa çıkmayı öğreneceksiniz.” Dr. Mosley, açlık ataklarıyla başa çıkmak içinse yürüyüş yapmayı, bir bardak çay içmeyi, bir arkadaşınıza telefon etmeyi ya da duşa girmeyi öneriyor. Ertesi gün dilediğini yiyebilecek olmak düşüncesi de psikolojik olarak büyük bir rahatlama sağlıyor.
Kaç kilo veriliyor?
Bazı haftalar daha çok bazı haftalar daha az kilo verebilirsiniz. Her hafta yarım kilo sadece yağdan kaybedileceği söyleniyor. Birkaç hafta içinde beden kitle endeksiniz, yağ oranınız ve kalça çevresi ölçüleri azalırken kolesterol ve kan yağı değerleri de inişe geçiyor. Bir diğer kazanç ise haftalar içinde sağlıklı yiyecek seçme becerisini geliştirmek oluyor. Dr. Mosley, açlıkla baş etmeyi onu yönetmeyi öğrenmenin yanı sıra gerçekten doymak için neler yenilmesi gerektiğinin de yaşayarak öğrenileceğini ve böylece kötü alışkanlıkların da temizleneceğini söylüyor. Hedef kilonuza ulaştığınızda haftada bir gün 500 kalori ile beslenerek koruma yapabiliyorsunuz ancak haftada iki gün ile kazandığınız sağlık avantajlarının azaldığı vurgulanıyor.
