Obezitenin ölçüsü nedir?
Bel çevresi kadınlarda 88 cm., erkeklerde 102 cm.’in üzerindeyse bu ölçülere abdominal obezite diyebiliyoruz. Hatta bu ölçüler 8 cm. daha aşağıya çekildi ve kadınlarda 80 cm., erkeklerde 94 cm.’e indi. Göbeğin en geniş yerinden yapılan ölçümle, bu değerlerin üzerindeki bir ölçü obeziteyi gösteriyor. Genel olarak kilonun boya orantılandığı vücut kitle indeksi ise, vücut ağırlığının kilogram cinsinden boyun metre cinsinden karesine bölünmesiyle elde edilen bir oran. Bunun da normali 18.5 ile 24.9 arasında olmalı. 25 ve üzeri fazla kilolu, 30 ve üzeri şişman olarak, 40 ve üzeri ise aşırı şişman olarak tanımlanıyor.
Kilo kontrol hareketi nasıl ortaya çıktı?
Türk Obezite Vakfı obeziteyle savaşta, Türkiye’de obezite bilincinin oluşturulması ve yönlendirilmesi konusunda çalışmalar yapan bir kuruluş. Vakıf, bir web platformu oluşturdu. www.kilokontrolhareketi.com adresli sitede sağlıklı yaşam, fazla kilolardan nasıl korunulur gibi faydalı bilgiler yer alıyor. Sitedeki Kilo Takip Aracı ile kontrol planları oluşturulabiliyor. Sağlıklı beslenme konusunda bilgiler veriliyor. Öğün planlayıcısı ile günlük öğün planları yapılabiliyor. Günlük hayatta egzersiz yapma fırsatları konusunda ipuçları da yer alıyor.
5 ADIMDA KİLO KONTROLÜ
1- Aldığımız enerji yaktığımız enerjiden fazlaysa bu miktar vücut tarafından depolanıyor. Şişmanlayan insanlar farkına varmadan gıdalardan fazla enerji alıyor. Bu nedenle alınan enerji, tüketilenden fazla olmamalı. Hatta zayıflama sürecinde alınan enerji, tüketilen enerjiden 500 kalori daha düşük olmalı.
2- Enerji içeriği en yüksek gıdalar yağlardır. Yağlar, günlük kalori dağılımı içinde yüzde 30’u aşmamalı. Yaklaşık bir çorba kaşığı yağ, 100 kaloridir. Bir kişinin zayıflaması için günlük 1200 kalori tüketmesi gerektiği düşünülürse, bunun onda biri sadece bir çorba kaşığı yağdan gelebiliyor. 5-6 domates ise ancak 100 kalori yapıyor. Bu nedenle enerji dağılımı daha çok, taze sebze ve meyvelerden alınmalı.
3- Her gün yarım saat kalp hızını artıracak egzersiz yapmak önem taşıyor. Ama öncesinde de mutlaka bir doktor kontrolünden geçmek gerekiyor. Bunun için mutlaka spor salonuna gitmek şart değil, gün içinde merdiven kullanmak, masa başında çalışıyorsanız ofis içinde kısa yürüyüşler yapmak da yararlı olabiliyor.
4- Düzenli öğün tüketmek şart. Tek bir öğünle günü geçirmek şişmanlığa yola açabiliyor.
5- Obezite sorunu olan kişilerde, zayıflarken mutlaka şişmanlık bir nedene mi bağlı, altta yatan bir sebep var mı, kilo artışı hastalık sonucu mu ortaya çıkmış, bunlara da bakılması gerekiyor. Bir de şişmanlığa eşlik eden sağlık sorunları neler ve hangi boyutta, bunların da bilinmesi gerekiyor. İyi bir hekim konrolünden geçtikten sonra diyetisyene başvurulması gerektiği de unutulmamalı.
Nilgün YILDIZ
Formsanté Dergisi Nisan 2011 sayısı
