Bugüne kadar ilişkilerimizde aslında değmeyecek konular için tartıştık, kavga ettik, kırdık, kırıldık. Neden?Çünkü bize kimse ilişkilerde doğru iletişimin önemini ve yollarını anlatmadı.
Ünlü psikolog John Gottman’ın 35 yıldan fazla sürede binlerce çiftle yaptığı araştırma sonuçları “mahşerin dört atlısı” olarak tanımlanan eleştiri yapma, aşağılama/hor görme, savunma yapma ve karşı tarafla araya duvar örme davranışlarının varlığı halinde o evliliğin yüzde 91 ihtimalle boşanmayla bittiğini gösteriyor. O büyük aşk, hayaller ve umutlar sadece tartışmayı bilmediğiniz için bitecek mi? İnda Çözüm Odaklı Danışmanlık ve Eğitim Merkezi’nden Uzman Klinik Psikolog Ersin Bayramkaya, ilişkisini doğru iletişimle güçlendirmek isteyenlere bazı ipuçları verdi.
İkili ilişkilerde iletişim neleri kapsıyor? Konuşmaktan başka bileşenleri de var mı?
Aslında iletişim çok genel bir konu; hayatın her noktasında var. Konu ilişkiler olunca iletişim onun besleyici damarlarından biri oluyor. İlişkide iletişim sadece konuşmak değil tabii ki. Yapılan araştırmalara göre çoğu zaman sözel iletişimden daha fazlasını sözsüz iletişim oluşturuyor. Onunla çok daha fazla mesaj gönderebilirsiniz karşı tarafa… Ama çoğu zaman bunun farkında olunmuyor. Örneğin partnerinizle konuşurken bedeninizin ona dönük olması onu dinlediğiniz ve önemsediğiniz anlamına geliyor. El hareketleriniz ve en önemlisi yüzünüzdeki makro ve mikro ifadelerin de iletişimde çok önemli yeri var. Partnerinizin yüzündeki ifadenin ne anlama geldiğini bilmek onu daha iyi anlamanızı sağlıyor.
Erkeklerin ve kadınların sık yaptığı iletişim hataları neler?
Çiftleri izlediğimizde genelde gözlemlediğimiz iletişim hataları ki biz onlara mahşerin dört atlısı diyoruz; eleştiri yapma, aşağılama/hor görme, savunma yapma ve karşı tarafla arana duvar örme oluyor. Bir ilişkideki iletişimde bunların hepsi varsa ve o ilişki eğer evlilik ise bu evlilik yüzde 91 oranında boşanma ile bitiyor. Bunu net söylüyorum çünkü bu konudaki araştırma bulguları çok güçlü. Bu bulgular dünyaca ünlü psikolog John Gottman’ın 35 yılı aşkın sürede binlerce çiftle yapmış olduğu araştırma sonuçlarından geliyor. Gottman çiftleri sadece 10 dakika bir konuda tartıştırıyor ve bu tartışmada mahşerin dört atlısının varlığına bakıyor, hangilerinin olduğunu tespit ediyor. Hepsi varsa durum gerçekten ciddi ve hemen önlem alınması gerekiyor.
Kadınların dırdır, erkeklerin içine kapanma eğiliminde olduğu söylenir. Bu doğru bir genelleme mi?
Kadınlar erkeklere oranla ilişkilerdeki problemleri daha çok “çözme” odaklı. Ancak çözüm esnasındaki tarzları olumsuz ise bu eleştiriye ve hor görmeye dönüşebiliyor. Bu noktada eleştirilen veya aşağılanan erkek bir savunma mekanizması olarak sistemini kapatmayı yani araya duvar örmeyi tercih ediyor. Bu durum erkeklerde içe kapanma gibi gözükse de aslında ilişkiden uzaklaştıkları anlamına geliyor.
Bir kadın ve bir erkek doğru iletişim ile neleri çözüme kavuşturabilirler?
Yaşamda çözülebilen ve çözülemeyen durumlar ile problemler var. Doğru bir iletişimle sadece çözülebilecek durumların üstesinden gelebilirsiniz. Bana sorarsanız bu yeterlidir de! Diğer çözülemeyen durumları ise kabul edersiniz. Tabii bunlar çözümlenmemiş halleriyle de sizin için uygun olan başlıklarsa. Bu da sizi ve dolayısı ile ilişkinizi hafifletir.
Kavgasız bir ilişki mümkün mü?
Kavgasız bir ilişki mümkün değil, olmamalı da… Biliyoruz ki evliliklerde yaşanan problemlerin asıl kaynağı tartışmak ya da bir problemle ilgili çatışmak değil. Bu noktada önemli olan bu çatışma ile nasıl başa çıktığınız. Bu aşamada da önemli olan iletişim tarzınız. Sert bir başlangıç yapmak, mahşerin dört atlısının biri ya da birkaçının varlığı, dolup taşma gibi durumlar varsa bu tartışmanın sonu hayal kırıklığı ile bitebiliyor. Burada önemli olan bunları fark etmek ve değiştirmek için çalışmak.
