Aralık ayının son haftasında Çin’den bildirilen koronavirüs (Kovid-19) artık dünyanın ortak sorunu… Artık her dakika, her saat dünyanın farklı bir köşesinden koronavirüs vakaları bildiriliyor. Peki, hafızamızı tazelemeye ne dersiniz? Her şey nasıl başladı? Koronavirüs ilk olarak nasıl ortaya çıktı? İlk koronavirüs hastası kimdi? Şimdi kamerayı biraz geri saralım:
SALGINI İLK OLARAK NASIL DUYDUK?
Salgın ilk olarak Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkmıştı. Bu yeni ‘gizemli hastalığın’ ilk başta zatürre olduğu zannedilmişti. Ve ilk şüpheler virüsün Vuhan’da Huanan deniz ürünleri pazarından kaynaklanıyor olabileceği yönündeydi.
Çinli yetkililer ilk olarak 31 Aralık 2019 günü Çin’in Wuhan kentinde 41 kişide zatürre benzeri bir hastalık olduğunu bildirmişti. Peki, hastalık kim tarafından dünyaya yayılmıştı? Gelin konu hakkında yayınlanan araştırmalara birlikte bakalım…
VİRÜSÜN ORTAYA ÇIKIŞI
Resmi açıklamalara göre bu yeni tip koronavirüs ilk olarak Hubey eyaletine bağlı Vuhan kentinde 12 Aralık’ta tespit edildi. Vuhan Belediyesi Sağlık Komisyonu, 31 Aralık’ta kentteki Huanan Deniz Ürünleri Pazarı ile teması bulunan 27 kişide daha “gizemli hastalığın” görüldüğünü açıkladı.
Huanan Deniz Ürünleri Pazarı 1 Ocak’ta söz konusu “gizemli vaka” nedeniyle kapatılırken Vuhan Belediyesi 5 Ocak’ta virüsün SARS ya da MERS hastalıkları olmadığını bildirdi.
Çinli bilim insanları, 9 Ocak’ta söz konusu “gizemli hastalığı”, yeni tip koronavirüsü olarak tanımladı. Vuhan yerel hükümeti, 11 Ocak’ta virüsün salgına dönüştüğünü açıkladı ve ilk can kaybı yaşandı.
Bilim insanları, virüsün SARS’a yüzde 80 benzerlik gösterdiğini belirtti.
Koronavirüsü, 14 Ocak’ta ilk defa Çin dışında görüldü. Tayland hükümeti, Vuhan’dan gelen bir kişide virüsün tespit edildiğini açıkladı.
Japonya, 16 Ocak’ta virüs ile ilgili ilk vakanın tespit edildiğini duyurdu. Aynı gün virüs Vuhan’da 41 kişide daha görüldü.
Taylan’da 17 Ocak’ta yeni koronavirüsü bulaşan ikinci vaka ortaya çıktı. Vuhan’da 18 Ocak’ta 59 kişide daha virüs tespit edildi, can kaybı 3’e çıktı.
Virüs, 19 Ocak’ta Guangdong eyaletine bağlı Şıncın kentine sıçradı ve ilk vaka görüldü. Vuhan’da ise 19 ve 20 Ocak’ta 136 yeni vaka tespit edildi.
Başkent Pekin’de 20 Ocak’ta 2 kişide virüs tespit edildiği bildirildi. Güney Kore’de de ilk vaka tespit edildi.
21 Ocak’ta virüsten etkilenenlerin sayısı 300’ü aştı ve 6 kişi hayatını kaybetti. Ülke genelinde 22 Ocak’ta virüsün bulaştığı kişi sayısı 440’a çıktı, can kaybı 9’a ulaştı.
İLK HASTA KİMDİ? SEYYAR SATICI KADIN İDDİASI
Wall Street Journal’ın haberine göre, virüsün tespit edildiği ilk isim Çin’in Wuhan kentinde seyyar olarak karides satıcılığı yapan 57 yaşındaki Wei Guixian adında bir kadındı. Pazarcı kadın virüsün ilk tespit edildiği hastalar arasında yer alıyordu. 10 Aralık’ta soğuk algınlığı belirtileri gösterince, 11 Aralık’ta bir kliniğe giderek tedavi olmuş fakat hastalığı geçmeden pazarda çalışmaya devam etti. Bu süreçte hastalığı birçok kişiye bulaştırmış olabileceği sanılıyor.
‘ÇARESİ BİLİNMEYEN BİR HASTALIK DEDİLER’
Kendisini kötü hissetmeye devam eden kadın, kliniğin ardından bu kez hastaneye gitti, ancak hastalığı belirlenemedi. Kendisine verilen ilaçlara rağmen kadının durumunun kötüleşmesi üzerine doktorlar kadına, ‘çaresi bilinmeyen’ bir hastalığa sahip olduğunu söyledi.
İlk belirtileri gösterdiği tarihten tam 8 gün sonra durumu ağırlaşan ve hastaneye kaldırılan Wei’de daha sonra aynı pazardaki hastalarda olduğu gibi ‘yeni tip koronavirüs’ tespit edildi.
İLK KORONAVİRÜS VAKASI 17 KASIM’DA ÇIKMIŞ OLABİLİR Mİ?
South China Morning Post gazetesi ise Çin hükümeti belgelerine dayandırdığı haberinde, koronavirüsün sebep olduğu Covid-19 hastalığına yakalanan ilk kişinin, geçen yılın 17 Kasım’ında tespit edildiğini iddia etti.
- Koronavirüsü nasıl bir virüstür? Ondan nasıl korunuruz?
- Corona ne demek? Corona Virüs’ün ilk belirtileri neler? İşte en net görüntüsü
Gazete doktorlarla yaptığı röportajlara dayandırdığı haberinde, 2019’un Kasım ayında dokuz kişinin bugün Covid-19 olarak bilinen hastalığın belirtileriyle hastanelere başvurduğunu yazdı. Bunların beşi kadın, dördü erkek. Yaşları da 39 ile 79 arasında değişiyordu. Belgelere göre ilk vaka 17 Kasım’da geldi. Cinsiyeti açıklanmayan bu kişinin 55 yaşında ve Hubei eyaletinden olduğu belirtildi. Salgının sıfır noktası Vuhan, bu eyaletin başkenti. Ancak dokuz kişinin tamamının bu eyaletten olup olmadığı da net değil.
Çin yönetimi, Dünya Sağlık Örgütü’nü ilk kez 31 Aralık 2020’de bilgilendirdi. Ama gazetenin haberine göre, o tarihe kadar yüzlerce kişi virüse yakalanmıştı bile. Gazetenin konuştuğu Çinli doktorlara göre 17 Kasım’dan sonra günde 1-5 arasında kişi, hastanelere başvurdu.
VİRÜS RAPORLANDIKTAN HAFTALAR ÖNCE DOLAŞMAYA BAŞLADI
Bir araştırma ekibi daha sonra, test edilen ve pozitif semptomlar gösteren ilk kişinin 8 Aralık’ta olduğuna dair iddialarda bulundu.
Ocak ayında Lancet’te yayınlanan diğer araştırmada, pozitif test edilen ilk kişinin 1 Aralık’ta virüse maruz kaldığını duyurdu.
Business Insider‘dan Holly Secon, bulguların koronavirüs ilk vakalarının resmi olarak teşhis edilmesinden ve raporlanmasından haftalar önce dolaşmaya başladığını söyledi.
İLK HASTANIN TESPİTİ ÇOK ÖNEMLİ
İlk hastanın tespiti, hastalığını nereden ve nasıl çıktığının anlaşılması açısından önemli. Yarasa, pangolin veya farklı bir kaynak… Yanıtı aranan soru şu: Virüs nasıl yayılmaya başladı, asıl kaynak, konakçı kimdi… Dünyada virüs kapan ilk hasta kimdi?
CONTAGION’DAN KORONAVİRÜS’E
Yarasadan domuza; domuzdan Hong Konglu şefe, şeften el sıkıştığı iş kadını Elizabeth’e (Gyneth Paltrow)… Koronavirüs salgını sonrası dünyada milyonlarca kişinin izlediği Contagion filminde salgın böyle başlamıştı.
Peki, gerçek salgın ‘Koronavirüs’ ilk olarak nasıl ortaya çıktı, nasıl yayıldı… Şimdi tüm dünyanın yanıtını merak ettiği soru bu…
Corona Virüs’te yarasa-pangolin senaryosu doğru mu?
