Amerika’da yaşayan dünyaca ünlü doktor Mehmet Öz, Koronavirüs’ün Türkiye ve Amerika’daki gidişatını değerlendirdi. Doktor Öz, Türkiye’de sokağa çıkma yasağına gerek var mı? Herkes hasta olacak mı? Virüsün belirtileri değişmeye mi başladı? gibi merak edilen soruları yanıtladı.
AMERİKA’DA HASTALIK KONTROLDEN ÇIKTI MI?
Son dönemde, Amerika’da hasta sayısının artmasının sebebi yapılan test sayısının artması mı? Yoksa hastalık kontrolden mi çıktı?
Amerika hastalık zaten hiçbir zaman kontrol edilmemişti. İlk başta test kitinin gerektiğini biliyorduk ama yeterli değildi. Kendini iyi hissetmeyen insanlara test yapılmadı. Covid-19 kimde var kimde yok belli olmadı. İnsanlar gündelik hayatlarına devam ettiler. İtalya’dan dönen işadamı ve ailesi virüsü birden 130 kişiye yaydı. Newyork bu olaydan sonra önünü alamadı.
Vakalar yavaş yavaş ortaya çıktı ama birden patlama oldu. Aynı şeyin Türkiye’de de olmasından korkuyorum.
Bir kaç enfekte kişi etrafta dolaştıkça virüsün yayılmasına neden oluyor.
ASEMPTOMATİK DÖNEMDE VİRÜS BULAŞIYOR MU?
Bu kadar hızlı yayılmasının sebebi insanların hasta olduklarını geç algılamaları mı? Asemptomatik dönemde virüs bulaşıyor mu?
Japonya’dan gelen Diamond Princess Cruise gemide yapılan testler sonucunda, Covid-19 enfeksiyonu taşıyan kişilerin %47’si yani yarısı asemptomatik yani hiçbir şikayetleri yok. Asemptomatik dediğimiz bu kişilerde ateş, öksürük, halsizlik, hiçbir belirti yoktu ama hastalardı.
O yüzden hiçbir belirtimiz olmasa bile kendimizi hasta olarak görmemiz ve dikkatli davranmamız gerekiyor. Hastalık semptomlarını göstermediği dönemlerde de insandan insana geçiyor.
VİRÜSÜN BELİRTİLERİ DEĞİŞMEYE Mİ BAŞLADI?
Virüsün belirtileri değişmeye mi başladı? Elimizdeki verilere göre, virüsü ne kadar tanıyoruz? Enfekte kişilerde yeni belirtiler de görüyoruz artık.
- Göz kızarıklığı (pembe göz) Koronavirüs belirtisi mi?
Koronavirüsün gün gün belirtileri, aşamaları neler? İşte belirti takvimi
İlk başta Çin vakalarda en ağır belirtileri aradılar; Ateş, nefes darlığı, öksürme, hapşırma vb. gibi… Ama öğrendik ki hasta olanların %50’sinde bağırsak şikayetleri de var. İshal de dahil. Virüs vücudumuzun her yerinde etkisini gösteriyor. Enfekte olan insanların 3’te 1’inde koku kaybı şikayeti var. Beklemediğimiz belirtiler ortaya çıkmaya başladı. Asemptomatik vakaların içinde tat ve koku kaybı yaşayanlarda da virüs olduğu ortaya çıktı.
Toplumdaki panik ve endişe havasını nasıl azaltabiliriz?
Asemptomatik bir hasta iseniz büyük bir hastalık geçirmeyeceksiniz demektir. Yeter ki insanların özellikle yaşlı akrabalarımızın yanına fazla gitmeyelim. İnsanların %50’sinde hiç belirti olmayacak. %40’ında ise hafif şikayetler ve belirtiler olacak. İnsanların %10’unda ise ağır semptomlar olacak. Ama bu oranlarda da genç olanlardan daha çok yaşlı olan kişileri kaybediyoruz.
HEPİMİZ HASTA OLACAK MIYIZ?
Endişelerimiz yüzünden olumlu rakamları göremiyoruz. Hastalığın %80’inin iyi seyredebildiğini göremiyoruz. Hasta mıyım değil miyim paniği olduk. Hepimiz hasta olacak mıyız?
Endişe çok normal ama durum aylar sürecek; Elinizden gelenin en iyisini yapmak zorundasınız.
Ülkenin büyük bir kısmı etkilenecek. Sosyal mesafelendirme çok önemli. Hijyen yani el yıkama önemli. Kolonya ikram etme adetlerimiz vardı, bu geri gelmeli.
HASTA OLMAMAK MÜMKÜN MÜ?
Günün sonunda ufak hatalar yüzünden herkese virüsün geleceğini düşünüyorum. Ama pek çok kişi hissetmeyecek.
Amerika’da yaşanların %60’ının 1 sene içinde hasta olmasını bekliyoruz. Ama hafif atlatacaklarını düşünüyoruz. Geri kalan %40 ise ilaç tedavisi görecek.
SOKAĞA ÇIKMA YASAĞINA GEREK VAR MI?
Dünyada sokağa çıkma yasağı olan örnekler var ama Güney Kore mesela buna gerek duymadı. Bir uygulama ile hasta kişiler sıkı takip edildi. Hastalığı kontrol altına aldılar.
Ama virüs yayıldıktan sonra sokağa çıkma yasağına mecbur kalınıyor. Amerika’da da %51 gibi bir nüfus yasağa maruz kaldı.
Türkiye erken hareket ettiği için kendisini kurtarabilirse, gerek kalmayabilir.
- Mehmet Öz’den ‘Sıtma ilacı Koronavirüs için çözüm mü?’ sorusuna yanıt
- Dr. Mehmet Öz’den Koronavirüse karşı ev temizliği
- Mehmet Öz’ün, Corona Virüs’ten korunma planı
