Büyükada’da ruam hastalığı tespit edildikten sonra itlaf edilen 81 atın ardından herkes ‘Ruam nedir?’ sorusunun yanıtını aramaya başladı. Bizde sizin için kısa bir derleme yaptık.
Ruam, esas itibariyle at, eşek ve katır gibi tek tırnaklı hayvanlarda görülen bir hastalıktır.
Ender olarak tek tırnaklı hayvanların dışında köpek, kedi, keçi ve deve gibi hayvanlarda da
ruam hastalığına rastlanabilir.
İNSANLARA DA BULAŞABİLİYOR
Hastalık hayvanlar arasında direkt ve indirekt yollarla bulaşır. Direkt bulaşma hasta hayvanların solunum havası, bulaşık suların içilmesi, kirli yataklık, tımar ve koşum takımlarının kullanılmasıyla meydana gelir.
İnsanlar hastalığı enfekte hayvanlar ile teması sonucunda alırlar. Ruamın hayvanlardan insanlara bulaştığı yönünde ilk gözlem 1912 de Lorin adlı bir fransız askeri doktor tarafından yapılmıştır.
Hastalığın endemik seyir gösterdiği bölgelerde hayvanlarda şekillenen nodüller, ülserler, yaralar ve aşırı halsizlik gibi klinik belirtiler görülebilir.
Hastalığın etkeni Burkholderia mallei’dir. Ruam, özellikle tek tırnaklıların akut ve kronik seyirli bulaşıcı bir hastalığıdır. İnfeksiyon deride solunum sisteminde ve iç organlarda nodül ve ülserlerin oluşması ile karekterizedir. Hastalık atlarda kronik, merkep ve katırlarda ise akut seyreder.
İstanbul da 1984 yılında GHB’ndeki dört aslanın ölüm nedenin Ruam olduğu belirlenmiş ve yapılan incelemelerde bu hayvanlara kaçak at ve eşek eti yedirildiği anlaşılmıştır.
RUAM HASTALIĞI TESPİT EDİLEN 81 AT İTLAF EDİLDİ
İstanbul Veteriner Hekimler Odası Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Murat Arslan, Adalar Kaymakamlığı’nın ilçede ruam hastalığına yakalandığı tespit edilen 81 atın itlaf edildiğini bildirmesinin ardından yaptığı açıklamada, “Bu hastalık, at, katır, eşek gibi tek tırnaklı hayvanlarda görülen ve hayvandan hayvana hızla yayılan bir hastalıktır” dedi.
Hasta atların aynı ortamda bulunmasıyla, hastalığın hızla bulaştığını belirten Arslan, şunları kaydetti:
“Hastalık çeşitli yerlerden bulaşabilir. Mesela, atların aynı su yalaklarından su içmesiyle, aynı yemi yemesiyle ya da birbirleriyle olan temaslarından dolayı hastalık bulaşabiliyor. Aslında ısı, ışık gibi fiziksel etkenlere ve dezenfektanlara dayanıksız bir hastalıktır. Eğer temizlik iyi yapılırsa bu bakteri ölüyor. Ancak bakımı iyi olmayan zamanlarda bölgeden bölgeye bulaştırılabiliyor. Dışarıdan hasta hayvan getirilirse ya da bakterinin bulaştığı bir malzeme getirilirse hastalık bulaşabiliyor.”
Hastalık belirtilerinin, hastalığın bulaşma durumuna göre değiştiğini anlatan Arslan, “Çeşitli formları var. Biri deri formu. Derisinde büyük irinli apseler meydana geliyor. Solunum güçlüğü çekiyor. Ruam hastalığının bulaştığı hayvanın bir süre sonra iştahı kesiliyor, zayıflıyor. Ölüm durumu ise atın direncine göre değişebiliyor. At zayıfsa hızlı bir sürede 3-5 gün içerisinde ölürken, zayıf değilse daha uzun süre yaşayabiliyor” diye konuştu.
“ÖNLEM ALINMAZSA ADADAKİ BÜTÜN ATLARA BULAŞIR”
Hastalığın bulaşma ihtimalini değerlendiren Arslan, şunları söyledi:
“Önlem alınmazsa, hastalık adadaki bütün atlara yayılır. Önlem için, hasta atların ayrılması gerekiyor. Derin çukurlara gömülerek üstleri kapatılıyor. Bu hastalığın bilinen bir tedavisi yok. Antibiyotik ve destekleyici tedaviler yapılıyor. Ölüm oranı yüksek oluyor. Bu mikroorganizmalar çeşitli ortamlarda yaşıyor. Uygun şartların olduğu, rutubetli, nemli ortamlarda yaşıyor. Yaşadıkları yer, tamamen canlının olmadığı yerler de olabilir. Ama bulaşma olduğu andan itibaren, uygun ortamı bulunca çoğalıyor. Bulaşma bu şekilde gerçekleşiyor.”
İNSANA SOLUNUM VEYA AT ETİYLE BULAŞIYOR
Ruam hastalığının insanlara da bulaşma ihtimali olduğunu ifade eden Arslan, “Hastalık insanlara iki formda bulaşabilir. Birincisi akciğerlere bulaşması, ikincisi ise at etinin tüketilmesiyle oluyor. Akciğere bulaşınca solunum güçlüğü meydana getiriyor, özellikle metabolik olarak zayıf bireylerde sorunlara yol açıyor. Deri altına yerleşip irinli apseler meydana getiriyor. Özellikle at bakıcıları tımar yaparken ya da atların irinli apselerine dokunduklarında hayvanlara bakarken, bazen veteriner hekimler atı tedavi ederken yakalanabiliyor” şeklinde konuştu.
