Toplum olarak sağlığımıza özen gösterdiğimiz, ihtiyaç duymadan hastaneye gittiğimiz söylenemez. Oysa herhangi bir sorun yaşamadan da, rutin olarak bazı taramalardan geçmek sağlığımızı korumamıza yardımcı olabiliyor. Herkesin düzenli olarak yaptırabileceği tarama testlerini, kontrol edilmesi gereken değerleri uzmanlara sorduk. Kendi deneyimlerini Formsanté okurlarıyla paylaştılar…
Dr. Songül Özer – İç Hastalıkları Uzmanı
“Kan testi ile sağlık parametrelerimi takip ediyorum”
“45 yaşından itibaren tüm yetişkinlerin Tip 2 diyabet risk faktörleri açısından değerlendirilmesi gerekiyor. Ben de ailemde diyabet hastalığı olması ve yeterli egzersiz yapamamam nedeniyle kan şekeri ile lipit bozuklukları açısından yıllık tarama yaptırıyorum. Düzenli aralıklarla kan sayımı yaptırıyorum. Kadınlar, adet kanamalarının uzun sürmesi ya da yoğun olması nedeniyle demir eksikliği açısından daha fazla risk altında bulunuyor. Ben de bu riskleri en aza indirgemek amacıyla vücudumdaki demir düzeyini kontrol etmeyi tercih ediyorum. Doktorumun uygun gördüğü aralıklarla TSH ve TS4 hormonu seviyelerine baktırarak, tiroid kontrolünden geçiyorum.
Her yıl göz muayenesinden geçiyorum
Meme kanserinin erken teşhisinde 40 yaş altındaki kadınlarda memedeki kistik ve solid lezyonları ayırt etmede meme ultrasonu öne çıkıyor. Ailemde, birinci derece yakınımda meme kanseri vakası olduğundan, 35 yaşından itibaren düzenli olarak mamografi ile takip ediliyorum. En sinsi göz hastalığı olan glokom yönünden 40 yaş üstünde, ailesinde glokom öyküsü olanların göz hastalıkları uzmanı tarafından muayene edilmesi gerekiyor. Bu nedenle görme düzeyini kontrol altında tutabilmek ve glokom riskini düşürmek için düzenli göz muayenelerimi ihmal etmiyorum.”
Dr. Aynur Erşahin – Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
“Kanser taraması yaptırıyorum”
“Kadınlarda en sık rahim ağzı kanseri, meme kanseri, yumurtalık kanseri ve tiroid kanseri görülüyor. Bu nedenle ben de her yıl mutlaka jinekolojik muayeneden geçiyorum. Kontroller sırasında PAP smear testi, meme muayenesi ve meme ultrasonu yaptırmayı da ihmal etmiyorum. Ayrıca iki-üç yılda bir mamografi çektiriyorum, her yıl da düzenli olarak kanser tarama testleri Ca125, Ca19-9 ve Ca15-3 yaptırıyorum.
Hepatit testini ihmal etmiyorum
Kolesterol düzeyimi kontrol ederek egzersiz alışkanlığımı değerlendiriyorum. Rutin kontrollerim arasında tam kan sayımı, açlık kan şekeri ve tam idrar incelemesi yer alıyor. Beslenme alışkanlığımı kontrol etmek amacıyla da kanda kalsiyum, D Vitamini, B12 Vitamini taraması yaptırıyorum. Bir sağlık çalışanı olarak her yıl hepatit testinden geçiyorum. Tüm bunlara ek olarak yıl içinde mutlaka diş ve göz muayenesi ile tiroid, karaciğer ve böbrek fonksiyon testi yaptırıyorum.”
Dr. Ayşegül Karahan Zor – Kardiyoloji Uzmanı
“Genetik riskleri göz ardı etmiyorum”
“39 yaşında bir kadın olarak mümkün olduğunca düzenli sağlık kontrolünden geçmeye çalışıyorum. Hamileliğimde yüksek tansiyon sorunu yaşadığım için birkaç aylık periyotlarda tansiyonumu ölçüyorum. İki-üç yılda bir de PAP smear testi yaptırıyorum. Yaklaşık iki yıl önce kontrol ettirdiğim kolesterol ve açlık kan şekeri düzeyim normal sınırlarda seyrediyor.
Gen testi yaptıracağım
Ailemde yumurtalık kanseri hikayesi olduğu için iki yılda bir karın ultrasonu ile kontrol yaptırıyorum. Aslında hem yumurtalık (over) hem de meme kanserlerinin oluşumunda ve ailevi aktarımda etkili olan bir gen mutasyonunun taranması öneriliyor. Bu nedenle gelecek günlerde BRCA 1 ve 2 gen mutasyon testi yaptırmayı planlıyorum. Yine aynı riskten dolayı iki yılda bir meme ultrasonu yaptırıyorum. 40 yaş altında önerilmemesine rağmen, daha sonra iyi huylu olduğu anlaşılan bir kitle nedeniyle iki yıl önce mamografi yapıldı ve patoloji ile karşılaşılmadı. Bu sebeple şimdilik ultrason ile takip yeterli bulunuyor.”
Dr. Aytun Aktan – Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
“Kendimi maraton koşmaya hazırlıyorum”
“Biz hekimlerin, kendi sağlığına özen göstermedikleri söyleniyor. Oysa yüzlerce hastalıkla ilgili bilgiye sahipken kontrollere gitmemek bana intihar etmek gibi geliyor. Yarı maraton koşan biri olarak hedefim maraton koşmak olunca, mutlaka yıllık kardiyoloji muayenesinden geçiyorum. Beraberinde tam kan sayımı yaptırarak, tiroid fonksiyonları, kan yağları ve vitamin düzeylerimi kontrol ettiriyorum. Kimi zamanlar çok yoğun hipoglisemi sorunu yaşadığım için belli aralıklarla kan şekeri ölçümü yaptırıyorum. Bir kadın ve bir jinekoloji uzmanı olarak PAP smear kontrollerimi de aksatmıyorum. Meme muayenesini ise ihmal etmiyorum.
Ayak sağlığım benim için önemli
Dişim ağrımadan diş doktoruna gitmek benim için önem taşıyor. Ayak sağlığına da özel bir önem gösteriyorum. Yılda bir kez, ayak sağlığı merkezi ve bir ortopedi uzmanını ziyaret ediyorum. Elbette kronik hastalıklar başladıkça bu kontrollere keyifle gidilmeyecek ama şimdi sağlıkla nefes alabildiğim her güne şükrediyorum.”
Dr. Tuğba Türe – Dermatoloji Uzmanı
“Sağlık öyküme uygun taramalar yaptırıyorum”
“Her yıl düzenli olarak kan sayımı yaptırıyorum. Bu testlerle vücudumdaki B ve D vitamini rezervleri ile karaciğer enzimlerini kontrol ediyorum. Tiroid hastalığı geçmişim olduğu için mutlaka endokrinoloji muayenesinden geçiyorum. İki yılda bir de tiroid ultrasonu yaptırıyorum.
Rutin olarak jinekolojik muayeneden geçiyorum ve mutlaka yılda en az bir kez PAP smear testi yaptırıyorum. Ayrıca düzenli olarak her ay kendi kendime meme muayenesi yapıyorum. Yılda bir kez de mamografi çektiriyorum.
Ben takibine dikkat ediyorum
Diyabet geçmişimden dolayı kan şekeri takiplerimi düzenli olarak yaptırıyorum. Son yıllarda artan cilt kanseri vakalarından korunmak için bilgisayarlı dermatoskop ile yıllık ben takibimi yapıyorum. Yılda iki kez ağız ve diş kontrolü yaptırarak, herhangi bir problem oluşmasını engelliyorum.”
Ayşegül UYANIK ÖRNEKAL
Formsanté Dergisi Şubat 2014 sayısı
