Genetik test sonuçlarına göre uzman bize hangi bilgileri aktarabilir?
Genetik test hangi besin öğesine karşı vücudun kilo alma yatkınlığı olduğunu belirliyor. Test sonucu sizin karbonhidrat alımına mı yoksa yağ alımına mı dikkat edeceğiniz ya da dengeli fakat düşük kalorili bir beslenme sistemini mi yaşam boyu uygulayacağınız hakkında şifrenin çözümünü yapıyor. Bu beslenme sisteminde hangisine uygunsanız o tip yeme sistemini hayatınıza geçirdiğinizde kilo vermeme şansınız da olmuyor çünkü bu test bir kere yapılıyor ve bundan çıkan sonuçlar yaşam boyu değişmiyor.
GENETİK&METABOLİZMA
Metabolizmanın yavaş veya hızlı olmasında genetik yüzde 40 oranında sorumlu. Bunun dışında metabolizmayı etkileyen aktif bir yaşamın varlığı/yokluğu, vücudun kas yoğunluğu, yenilen yemeğin içeriği ve öğün düzeni gibi faktörler yüzde 40, iklim ve çevresel koşullar da yüzde 20 oranında sorumlu.
GENETİK&EGZERSİZ
Bu da aynen besin öğelerindeki farklılık gibi aktivitenin şekli ve yoğunluğuna göre vücudumuzun gösterdiği yanıtların farklı olmasına dayanıyor. Kimi çok hafif aktivite yaparak hızlı kilo verirken, kimi çok ağır aktivite yaptığında çok az kilo verebiliyor. İşte buradaki farkı da genetik test sonucu gösteriyor. Böylece en doğru fiziksel aktivite yapma yoğunluğumuzu bulmamızı sağlıyor.
GENETİK&HASTALIKLAR
Genetik testler sayesinde insülin direncine yatkınlığın olup olmadığı, kanser türlerinden bazıları için risk varlığı tespit edilebiliyor, kalp hastalıkları gibi farklı kronik hastalıklara göre farklı gen dizinindeki bölgeler araştırılabiliyor. Gelecekte en etkin tıp yaklaşımının genetiğe uygun diyet önerileri olması bekleniyor. Böylece gereksiz yere fazla besin öğelerinden yiyip obez olmak önlenirken gereksiz yere vitamin haplarının alımından da kurtulunması bekleniyor. Ayrıca genetik testlerle sadece hastalıklardan korunmak değil bu hastalıkların ortaya çıkmasını geciktirerek daha uzun bir ömür elde etmenin de sağlanması hedefleniyor.
YAĞLANMANIN ŞİFRELERİ ÇÖZÜLÜYOR
Genetik test sonucunda ortaya çıkan “genetik dizindeki baz çiftinin kodlama bölgesi”nin bilinmesi kilo almaya neden olan risk faktörünüzün sizin vücudunuza göre hangi etmenden kaynaklandığının bilgisini veren en önemli anahtarınız oluyor. Genetik yapıdaki farklılıkların mide ve bağırsaklarınızda karbonhidrat, yağ ve proteinlerin daha hızlı emilip vücutta yağ depolama yeteneklerindeki farklılığın açıklanmasında anahtar görevi bulunuyor. Test sonucu, sizin yaşam boyu beslenme planınızda hangi yöne doğru ilerlemeniz gerektiğinde ve kilo yönetiminde daha gerçekçi sonuçları almanızda yol gösterici rol oynuyor. Bu da size akılcı ve kişiselleştirilmiş bir beslenme modeli geliştirerek, sağlığınızın iyileştirilmesine katkı sağlıyor.
SEBZE DE ŞİŞMANLATABİLİR
Genetik özellikleriniz bunu söylüyorsa başkaları et ya da şeker yiyerek şişmanlarken siz fazla sebze yediğiniz için şişmanlayabilirsiniz. Çünkü genler bireysel olarak obeziteye neden olabilecek yiyeceğin içindeki besin bileşenlerinin, enerji metabolizmasını ne şekilde etkileyeceğinin şifrelerini barındırıyor. Besinlerin kalori içerikleri doğrudan insülin seviyesini etkileyerek obezite ve metabolik sendrom riskini arttırıyor. Hangi kalori eşiğinden fazla alımın gerçekten obeziteyi açığa çıkaracağı ise kişisel olarak genetik çeşitlilik tarafından belirleniyor. Genler besinlerle etkileşebildiği gibi çevre ile de etkileşerek obezitenin tetiklenmesine neden olabiliyor.
Yaprak ÇETİNKAYA
Formsanté Dergisi Temmuz 2014 sayısı