Bu makalede adet gecikmesi ile ilgili sorulara yanıt aradık, bir uzmana danıştık. Adet gecikmesi yaşayan kadınların aklında bir sürü soru dolaşır. Adet gecikmem oldu acaba hamile miyim? Adet gecikmesi nedenleri nelerdir? Kullandığım doğum kontrol haplarının etkisi mi var? Ya da stresli günler geçirdiğim için mi adetim gecikti? gibi merak edilen sorulara Prof. Dr. Deniz Ulaş Hızlı yanıt verdi. İşte Formsante Arşivinden adet gecikmesi sebepleri:
ADET GECİKMESİ SEBEPLERİ
- Gebelik
- Stres
- Kilo alıp verme
- Aşırı egzersiz
- Polikistik Over Sendromu (PKOS)
- Doğum kontrol yöntemleri
- Tiroid bozuklukları
- Erken menopoz
ADET GECİKMESİ KAÇ GÜN OLURSA GEBELİK OLUR?
Adet gecikmesi, anne adaylarının hamileliklerinin farkına vardıkları ilk belirtilerdendir. Adet gecikmesi 1 haftayı yani 7 günü geçen kadınlar gebe olma ihtimalini taşır. Hamilelik testi yapılarak hamilelik konusunda daha net fikir sahibi olunabilir. Test sonucu pozitif çıkarsa, bir doktora başvurularak kesin sonuçları veren testler yapılmalı ve gebelik takibine başlanmalıdır.
NE ZAMAN ADET GECİKMESİ YAŞANIR?
Üreme çağındaki sağlıklı bir kadının her ay düzenli adet görmesinin beyin ve yumurtalıkların uyum içinde çalışmasına bağlı olduğunu belirten Doç. Dr. Deniz Ulaş, kadınlarda normal adet döngüsünün 21-35 gün ara ile olması gerektiğinin altını çizdi. Doç. Dr. Deniz Ulaş “Adetin 1. gününden diğer adetin 1. gününe kadar olan süre 21 günden kısa olmamalı, 35 günden de uzun olmamalıdır” şeklinde açıklama yaptı.
Kadınlarda adetlerin 1 hafta erken veya geç olması kabul edilebilir fizyolojik bir durumdur. Ayrıca sağlıklı bir kadın yılda 2 defa adet düzensizliği yaşayabilir. Hasta cinsel olarak aktif değilse yani gebelik şüphesi yoksa hemen panik olmaya gerek yoktur. Ancak gebelik şüphesi varsa öncelikle gebelik testi ile gebeliğin ekarte edilmesi gerekir.
Ayrıca yeni adet görmeye başlayan bir genç kızda, hormonaldenge tam oturmadığı için, ilk 2 yıl adetlerde gecikme yaşanabilir. Benzer şekilde menopoza tam girmemiş ama perimenopozal dönemi başlamış olan kadınlarda da adetler gecikebilir. Bunlar dışında emziren kadınlarda da ilk 1-1.5 yıl adet görmemek normal kabul edilir. Bu durumlarda yine gebelik olmadığından emin olduktan sonra endişe edecek bir durum yoktur.
ADET GECİKMESİNİN NEDENLERİ NELERDİR?
Ancak yılda 2 defadan daha sık adet gecikmesi yaşayan kadınların ayrıntılı olarak araştırılması gerektiğini belirten Doç. Dr. Deniz Ulaş Hızlı adet gecikmesinin nedenlerini şu şekilde sıraladı:
GEBELİK
Adet gecikmesinin en sık nedeninin gebelik olduğunu hepimiz biliyoruz. O yüzden cinsel olarak aktif bir kadının adet gecikmesi durumunda hemen gebelik testi yaptırması gerekir.
İdrarda gebelik testleri %90 güvenilirdir. Ancak bazen yanlış negatif sonuç verebilir (Gebelik olsa bile idrarda gebelik testi negatif çıkabilir). O yüzden kanda gebelik testi (BHCG) yaptırmadan hamilelik %100 ekarte edilemez.
Tam ilişki olmadan da gebelik olabileceğinin altını çizen Doç. Dr. Deniz Ulaş, bakire ama cinsellik yaşayan kızların da adet gecikmesi durumunda mutlaka gebelik testi yaptırması gerektiğini vurguladı.
STRES
Düzenli adet için beyin ve yumurtalığın uyum içinde çalışması gerektiğini biliyoruz. Aşırı stres, hava değişikliği gibi faktörler beyindeki hipotalamusuetkileyerek hormonlarda bozulmaya neden olur. Buna bağlı da adetlerde gecikme problemi yaşanabilir.
KİLO ALIP VERME
Aşırı kilolu olmak da aşırı zayıf olmak da hormonal dengeyi bozarak adetlerde gecikmeye neden olabilir. İdeal kilo, vücut kitle indeksine (VKi) göre belirlenir.VKİ 19’dan küçükse aşırı zayıf, 25’den büyükse kilolu kategorisine girer. Sadece ideal kiloya ulaşarak adetler düzene girebilir.
AŞIRI EGZERSİZ
Yoğun ve ağır spor yapmak da beyindeki hipotalamusuetkileyerek adetlerin bozulmasına neden olabilir. Bu nedenle atletlerde ve balerinlerde adet gecikmesi problemleri daha sık görülür.
POLİKİSTİK OVER SENDROMU (PKOS)
Normalde her ay kadınlarda 1 yumurta gelişir ve çatlar. PKOS’da yumurta çatlayamaz ve yumurtalıklarda normalden fazla androjen (erkeklik hormonu) üretilmeye başlar. Bu da adet görememe, kıllanma, sivilcelenme ve kilo artışına neden olur.
DOĞUM KONTROL YÖNTEMLERİ
Doğum kontrol hapları, hormonlu spiral, cilt altı implantları, aylık veya 3 aylık iğneler gibi doğum kontrol yöntemleri hormonal içerikleri nedeniyle adetlerde gecikmeye neden olabilir. Adet gecikmesinin altında yatan başka bir neden yoksa bu durum normal kabul edilebilir.
TİROİD BOZUKLUKLARI
Tiroid hormonunun fazla çalışması da, az çalışması da adet düzenini bozar. Bu nedenle adet düzensizliği ile başvuran bir hastada mutlaka tiroid hormon düzeyine bakmak gerekir. Tiroid hormonları ilaçla normal düzeye getirildiğinde, adetler de düzenlenecektir.
ERKEN MENOPOZ
Ülkemizde menopoza girme yaşının 48 olduğunu söyleyen Doç. Dr. Deniz Ulaş, “40 yaşından önce menopoza girilmesi durumuna erken menopoz denir. Erken menopoz teşhisi de adetin 2. veya 3. günü hormon profiline bakılarak konur” şeklinde açıklamada bulundu.
İLGİLİ İÇERİKLER