FORMSANTE ÖZEL İÇERİK/
Geçtiğimiz günlerde İstanbul Üniversitesi (İÜ) Türk Dili ve Edebiyatı bölümü 3. sınıf öğrencisi Sibel Ünli, sosyal medyada gördüğü siber zorbalık ve kötü yaşam şartları sonrası yaşamına son vermişti. Ardından siber zorbalık tartışmalarını da beraberinde getirmişti. Peki nedir bu siber zorbalık? Nasıl ortaya çıkar? Siber zorbalık araçları nelerdir? Nasıl önlem alınabilir? gibi merak ettiğiniz soruların yanıtını Uzman Klinik Psikolog Fundem Ece Kaykaç verdi.
Hepimizin bildiği gibi teknoloji kullanımı günden güne yaygınlaşmaktadır. Bu durumun olumlu sonuçları olduğu gibi siber zorbalık gibi olumsuz getirileri de olabilir.
SİBER ZORBALIK NEDİR?
Siber zorbalık; teknolojik platformlar yoluyla bir kişi ya da grubun başka bir kişiyi ya da grubu hedef alıp tehdit etmesi, taciz etmesi, korkutması, utandırması olarak ifade edilebilir. Yetişkin söz konusu ise buna siber taciz ya da siber saldırı denir. Hukuki sonuçlara yol açabilir ve hapis cezası gerektirebilir.
SİBER ZORBALIK NASIL ORTAYA ÇIKAR?
- Telefon gibi mobil cihazlar aracılığı ile kişilerin izni olmadan fotoğraf, videolarını çekip paylaşmak,
- Çeşitli sosyal medya hesapları vb. ortamlardan bireylere rahatsız edici mesajlar yollamak,
- Birinin kişisel bilgilerini izni olmadan ve habersizce sosyal medya aracılığıyla paylaşmak,
- Sosyal ağlarda birisi hakkında bilgi (dedikodu gibi) yaymak,
- Bir kişi hakkında karalayıcı, aşağılayıcı web sayfaları hazırlamak,
- Başkasının adına sahte hesap açmak,
- Bir kişinin çevrimiçi ortamdaki tüm hesaplarını ısrarlı biçimde takibe almak,
- Ortak tanıdıklarla hedef olarak seçilen kişiyi sosyal olarak (bloke etmek, arkadaş listesinden silmek) dışlamak.
SİBER ZORBALIK ARAÇLARI
- Kişisel web siteleri
- E-posta: Ücretli veya ücretsiz olarak edinilebilen anlık mesajlaşmaya yardımcı olan elektronik posta servisleri
- Sosyal ağ siteleri
- Chat odaları
- Forumlar
- Anlık mesajlaşma platformları
- Cep telefonları
Bunların yanı sıra her türlü iletişim aracı ve kanalı siber zorbalık aracı olarak kullanılabilir.
NASIL ÖNLEM ALINABİLİR?
- Çocuklara zorbalık hakkında bilgi verilmeli, başkasına saygılı olma konusunda model olunmalıdır.
- Çocuklara bu durumla nasıl baş edebilecekleri öğretilmeli.
- Çocuklara siber zorbalığa maruz kaldıklarında yetişkinlere, yasal kişi ya da kurumlara haber vermeleri teşvik edilmeli.
- Siber zorbalar tarafından size ulaştırılmak istenen tehditler ve tetikleyici mesajların hiçbirine cevap vermeyin. Siber zorbaların size gönderdiği mesaj ve e-mail’leri hangi kaynaklardan olursa olsun açmayın, almayın ve okumayın. Bu hesapları engelleyin ve kara liste (blacklist) özelliğini kullanarak size ulaşmalarının önüne geçin.
Siber zorbalığın suç olduğunu, şikayet edildiğiniz takdirde ceza alabileceğinizi unutmayın. Gerçek hayatta nasıl davranıyorsanız, sanal ortamda da öyle davranın, Kişilerin yüzüne söyleyemediklerinizi sanal ortamda da söylemeyin.