Bruksizm genellikle farkına varmadan yaptığımız diş sıkma davranışıdır. Bir diğer adıyla diş gıcırdatmadır. Peki, bruksizme neden olan faktörler nelerdir? Bruksizm nasıl anlaşılır? Tedavisi var mıdır? Bruksizme iyi gelen egzersizler nelerdir? Yrd. Doç. Dr. Gamze Şenbursa, bruksizmin teşhis ve tedavi yöntemleri hakkında şu bilgileri verdi:
Cinsiyet olarak erkekler ve kadınlarda eşit oranda görülmektedir. Yaş durumu işin içine girdiğinde genç kişilerde görülme daha fazladır. Yaş ilerledikçe görülme sıklığı azalmaktadır.
Çene eklemi rahatsızlığı olan kişilerde bruksizm olma riski yüzde 26 ila yüzde 66 oranında değişmektedir.
Sigara kullanan kişilerde buriksizme yakalanma riski, kullanmayan kişilere oranla 5 kat fazla.
BRUKSİZME NEDEN OLAN FAKTÖRLER
- Çene, yüz bölgesindeki anatomik bozukluklar
- Karşı çenedeki dişlerle iyi uyumda olmayan diş ilişkisi ve yanlış yapılan diş tedavileri
- Anksiyete, stres veya gerginlik
- Uyku apnesi sendromu ve uyku bozukluğu
- Travma sonucu ortaya çıkan bozukluklar, sigara ve alkol bağımlılığına bağlı olarak ortaya çıkabilir.
- Psikolojik problemler
NASIL ANLAŞILIR?
- Yorgun uyanma
- Sabah uyanıldığında yaşanan çene ağrısı, baş-boyun bölgesinde ağrı
- Dilde meydana gelen diş izi
- Dişlerde küçük kırılmalar
- Diş yüzeylerinde düzleşme
- Çene bölgesindeki kaslara dokunulduğunda ele gelen sertlikler
- Bir şey çiğnerken çene bölgesinde rahatsızlık hissi veya çene ekleminden ses gelmesi
- Çene-yanak bölgesinin kare bir görüntü almaya başlaması (erkek yüz görüntüsü gibi)
- Çene kaslarının bulunduğu bölgelerde yüzeysel dokunun diğer dokulara kıyasla sertleşmesi, hareketli doku özelliğinde azalma
BRUKSİZM TEDAVİ YÖNTEMLERİ
- Gece plağı kullanımı
- Kaslara uygulanan botoks tekniği
- Ortodontik tedavi yaklaşımları
- Psikolojik tedavi
- İlaç tedavisi
- Manuel terapi
- Egzersiz
EVDE UYGULAYABİLECEĞİNİZ BASİT EGZERSİZLER
Eğer siz de dişlerinizi sıktığınızı düşünüyorsanız, sabahları çene ve baş ağrısı ile uyanıyor çevrenizdekiler dişlerinizi gıcırdattığınızı söylüyorsa size önereceğim her yerde uygulayabileceğiniz basit egzersizler ile rahatlayabilirsiniz.
Bruksizmde en aktif rol alan çiğneme kaslarımızdan olan Masseter ve Temporalis kasıdır. Bu kasların yerini bulmak için dişlerinizi sıkınız ve her iki tarafta karşılıklı olarak ellerinizi önce çene kısmınıza sonra şakaklarınıza doğru götürünüz. Sertlik hissediyorsanız bu iki kasınızı buldunuz demektir.
Birinci Egzersiz: Derinin altında yüzeye yakın fasya adı verilen bir yapı vardır. Fasyanızı gevşetmeniz dolaşımınızın artmasına ve problemli bölgenizin gevşemesini sağlayacaktır. Fasyanızı basit bir masaj yöntemi ile gevşetebilirsiniz. Her iki elinizi çene bölgenizdeki masseter kasınızın üzerine koyunuz. Yavaşça şakaklara doğru orta şiddette basınç uygulayarak dümdüz çıkınız. Kulağınızın üstünden geri dönerek masajı sonlandırınız. Bu masajı günde 3 set 5 tekrar şeklinde her gün uygulayabilirsiniz.
İkinci Egzersiz: Fasyanızı gevşettikten sonra yapacağınız bölgesel egzersiz türüdür. Her iki elinizi karşılıklı olarak çene bölgenize koyunuz, dişlerinizi sıkınız, çok fazla sertlik hissettiğiniz bölgeye 5 saniye orta şiddette basınç uygulayınız. Daha sonra gevşeyiniz. Bu egzersizi günde 3 set 5 tekrar şeklinde her gün yapabilirsiniz.
Bu iki temel egzersiz çiğneme kaslarınızın gevşemesini ve yüz bölgenizdeki dolaşımı arttıracaktır.”