1-7 Ağustos Dünya Emzirme Haftası olarak kutlanıyor. Dünya Emzirme Haftası, anne sütüyle beslemenin tüm dünyada yaygınlaşması ve bebeklerin beslenmesinde gelişim sağlanması için 170 ülkede kutlanmaktadır. Ülkemizde ise bebek ve çocuk sağlığına yönelik olarak hatalı anne sütü uygulamalarının önlenmesi, emzirmenin korunması, özendirilmesi ve desteklenmesine yönelik olarak yürütülen “Anne Sütünün Teşviki ve Bebek Dostu Sağlık Kuruluşları” programı kapsamında her yıl 1-7 Ekim tarihleri arasında Emzirme Haftası olarak kutlanmaktadır. Emzirmenin anneye ve bebeğe mucize faydaları nelerdir? Ne zamana kadar ve neden emzirmelisiniz? Emzirirken dikkat edilecek hususlar nelerdir? Medipol Üniversitesi Çamlıca Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzman Doktor Elif Sümeyra Sabancı Birinci emzirme haftasına özel bazı bilgiler verdi.
Emzirmenin anneye ve bebeğe mucize faydaları nelerdir?
Anne sütü; bebek beslenmesinde büyüme ve gelişme için gerekli besin öğelerini sağlar, hidrasyon (vücudun suya doyması) için gerekli suyu sağlar, enfeksiyon ve alerjiden korur. Bütün bunların yanında anne bebek arasındaki bağın oluşmasını sağlar. Bebeğin ruhsal, bedensel ve zeka gelişimine yardımcı olur. Dikkat eksikliği ve otizm gibi nörogelişimsel hastalıklardan korur. Çene ve diş gelişimine olumlu etkileri vardır. Anne sütü; orta kulak iltihabı, çocukluk çağı astımı, obezite, diyabet, vaktinde doğan bebeklerde ani bebek ölümü sendromu, erken doğan bebeklerde bağırsak hastalıkları (nekrotizan enterkolit) riskini azaltır.
Ne zamana kadar ve neden emzirmelisiniz?
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Birleşmiş Milletler Çocuklara Acil Yardım Fonu (UNICEF) bebeklerin sağlıklı büyüme ve gelişmesi için anne sütünün eşsiz bir besin kaynağı olduğunu belirtmektedir. Yaşamın ilk 6 ayı tek başına anne sütü ile beslenme, sonrasında yaşına uygun ve uyumlu bir tamamlayıcı beslenme ile birlikte anne sütünün en az 2 yaşın sonuna kadar sürdürülmesi en uygun beslenme şekli olarak tanımlanır.
Emzirme düzeni ve sıklığı ne olmalıdır?
Emzirme süresi en az 10 dakika sürmelidir. 30 dakikanın üzerine çıkması da meme sorunlarını artırabilmesi nedeni ile önerilmez. Emzirme sıklığı saatlere göre değil; bebeğin isteğine göre ayarlanmalıdır. Bebeğin ağlaması beklenmeden, emme hareketlerinin gözlenmesi, elini ağzına götürmesi, kol ve bacaklarını germesi bebeğin emmeye hazır olduğunun göstergeleridir. İlk günlerde günde en az sekiz kez olacak şekilde emzirilir. Tartı alımının iyi olması, düzenli idrar ve kaka yapması bebeğin sağlıklı ve yeterli beslendiğinin göstergeleridir.
Emzirirken dikkat edilecek hususlar nelerdir?
Doğum sonrası ikinci ve beşinci günler arasında süt salınımı artar, günlük süt üretimi 500-750 ml’ye kadar çıkabilir. Ancak doğum sonrası ilk 3 günde etkin bir şekilde süt boşaltılması, emzirmenin sağlanması ve meme başı uyarılması sağlanamaz ise süt üretimi geriler ve başarılı emzirme olasılığı azalır. Eğer bebek herhangi bir nedenle etkin ememiyorsa, başarılı emzirmenin devamı için mutlaka süt sağılmalı ve memeler uyarılmalıdır.
Doğru emzirme teknikleri nelerdir?
Doğru teknikle emzirme; annenin vücut duruşu rahat, bebeğin vücuduna yakın, yüzü memeye dönük, anne ve bebek karın-karına, bebeğin vücudu ile başı düz bir hat oluşturmuş şekilde, bebek alttan desteklenerek, alt dudağı dışa dönük, çene memeye değecek şekilde pozisyon verilir. Annenin emin ve güvenli tutuşu bebeğe de güven ve huzur verir.
Emziren annelere pratik öneriler
- Oksitosin; sütün memeden akışından sorumlu olan hormondur. Bebek meme emmeye başladığında aslında ilk yarım dakika bazen daha uzun bir süre memeden süt gelmez. Bebeğin meme ucuna verdiği uyarılar sayesinde oksitosin hormonu salınır. Bu hormonun etkisiyle süt kanallara boşaltılır ve süt akışı ilk yarım dakika-1 dakika içerisinde sağlanır. Buna süt salınım refleksi denir. Sadece emzirmenin yapıldığı memede değil, diğer memede de süt akışı sağlanır.
- Süt salınım refleksi; psikolojik etkenlerden çok kolay etkilenir. Stres, ağrı, kaygı ve korku gibi durumlar anne sütü üretimini azaltır. Bununla birlikte annenin günlük enerji alımını kısıtlayan katı diyetler uygulanması, doğum sonrası depresyon, annenin emzirme konusundaki güvensizliği, memenin düzenli olarak boşaltılmayışı, memede süt göllenmesi gibi durumlar anne sütü üretimini azaltan olumsuz faktörlerdir.
- Bununla birlikte annenin emzirme konusundaki özgüveni, etkin ve sık aralıklarla emzirme, memelerin düzenli olarak boşaltılması, annenin emzirme konusunda çevreden destek görmesi anne sütünü artıran olumlu etmenlerdir.
- Annenin bebeğini görmesi, kokusunu alması, sesini duyması oksitosin salınımını uyarır. Bu hormon aynı zaman rahim üzerine de etkilidir. Emziren kadınlarda rahmin gebelik öncesi döneme dönmesi daha hızlı olur.
- Annenin yeterli miktarda sıvı alımının sağlanması, kafeinli içeceklerden uzak durulması, annenin dinlenmesi süt yapımının artmasını sağlayan faktörlerdir.
İLGİLİ İÇERİKLER