Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, koronavirüste son duruma ilişkin bugünkü basın toplantısında özellikle ‘filyasyon’ kelimesi üzerinde durdu ve ‘Filyasyon yöntemini bizim uyguladığımız şekilde uygulayan bir ülke yok” dedi. Peki, filyasyon nedir? Filyasyon ne anlama geliyor? Türkiye nasıl bir filyasyon yöntemi uyguluyor? Filyasyon ekibinde kimler var? Detayları Sağlık Bakanı Fahrettin Koca anlattı:
Bakan Fahrettin Koca, bugünkü açıklamasında, “Hastalık Amerika’da 11. haftada, İspanya’da 9. haftada, İtalya’da 8. haftada, Almanya ve Fransa’da 10. haftada, Çin’de 7. haftada, bir haftada görülen en çok vaka sayısına ulaşıldı. Türkiye’de ise hastalığın bir haftada en çok vaka sayısına ulaşması 4. haftada gerçekleşti. Yani, 4. haftada Türkiye’de vaka artış hızı düşüşe geçti. Virüsün yayılma gücüne karşı şu anki şartlarda yayılma hızını kontrol altına almaya başlamış durumdayız. Peki bu nasıl oldu?” dedi.
FİLYASYON NEDİR? KORONAVİRÜSTE ÖNEMİ NE?
Bakan Fahrettin Koca, bu noktada filyasyon konusuna değinerek şu bilgileri verdi: Filyasyon kelimesini bu süreçte çok duydunuz. Bu, ağırlıklı filyasyonla oldu. Bu kelimeyi ileriki günlerde unutmayacaksınız. Filyasyon, bildiğiniz gibi bulaşıcı bir hastalıkla ilgili temas zincirinin taranması işleminin adıdır. Vaka artış hızının erkenden düşüşe geçmesini biz bu filyasyonla sağladık. Filyasyon yöntemini bizim uyguladığımız şekilde uygulayan başka hiçbir ülke henüz olmadı. 11 Mart’ta açıkladığımız ilk vakadan itibaren tespit ettiğimiz her vakada biz filyasyon yöntemini uyguladık. Pozitif tanı konan hastaların her birinin son üç gün içinde temas ettiği bütün kişilere ulaşıp taramaya çalıştık.
Bakan Koca’nın verdiği bilgiye göre Filyasyonda, hastanın temas ettiği kişiler zincirlerinin araştırılılıyor, izlem altına alınıyor, tanı konanlar izole edilip tedavilerine başlanıyor.
TÜRKİYE FİLYASYON UYGULAMASINI NASIL YAPIYOR?
Bakan Fahrettin Koca bu konuda şu bilgileri verdi:
- Biz nokta atışı yaparak ilerliyoruz. Hastalığın bulaşma ihtimali yüksek olan yeni kişileri bulmaya odaklanıyoruz. Dünyanın büyük kısmı ise maalesef filyasyon yerine sadece şikayetle başvuran vakalar üzerinden tanı ve tedavi süreci yolunu izliyor. Güney Kore ve Singapur gibi birkaç ülke ise genel tarama yapıyor.
- Türkiye’de ölüm artış hızındaki yavaşlama 5. haftada gerçekleşmiştir. Türkiye, ölüm artış hızındaki yavaşlamayı en erken yakalayan ülkedir. Vaka artış hızının inişe geçmiş olması, ölüm artış hızının yavaşlaması mücadelede doğru yolda olduğumuzun somut işaretleridir. Yöntemi ilkece benimseyen, en yaygın şekilde filyasyon yapan Türkiye’dir.
- Bugüne kadar tanı konan hastaların temas zincirindeki 261 bin 989 kişi tespit ettik. Bunların yüzde 95,8’ine ulaştık, takiplerini yaptık. Filyasyon ekiplerimizce takibi yapılan toplam kişi sayısı 251 bin 28‘dir. Bugüne kadar temas zincirinde yer alan 261 bin 989 kişi tespit edilmiş, her doğrulanmış vakaya ortalama 4,5 temaslı kişi düşmektedir. Bunların yaklaşık yüzde 96’sına ulaşarak takip yapıldı. Toplamda filyasyon ekiplerimizce takipleri yapılan 251 bin 28 kişi olmuştur.
FİLYASYON EKİBİNDE KİMLER VAR?
- Filyasyon ekipleri, biri doktor, biri sağlık memuru, biri yardımcı personel olmak üzere ortalama üç kişiden oluşuyor. Bu ekipler her yeni koronavirüs vakasının tespitinde hastanın temas halinde olduğu listelenmiş kişileri 48-49 saat zaman zarfında tanımaktadırlar. Ekipler, doğrudan bu kişilerin adreslerine ulaşmaktadır. Ekipler, sahada mobil cihazlarla hareket etmekte, merkez birimlerimiz ise onların sahadaki çalışmasını takip etmektedir.
- Her yeni vakada hastalığa karşı ağ yeniden kurulmaktadır.
TÜRKİYE GENELİNDEKİ FİLYASYON EKİBİ SAYISI
Filyasyon çalışmasının 81 ilde yapıldığını, çalışmada temaslı takibin en yüksek oranda sonuçlandığı ilin yüzde 99 ile Zonguldak, en düşük ilin ise yüzde 92 ile Şanlıurfa olduğunu belirten Koca, “Vakaların en yoğun olduğu İstanbul’da şu an bin 200 filyasyon ekibi görev almaktadır. Türkiye genelinde filyasyon ekibi sayısı 4 bin 600’dür.” dedi.
- “Filyasyon çalışmamızın ağırlıklı bir kısmı, aile hekimlerimiz tarafından yürütülüyor. Temas sebebiyle şüpheli kabul edilen kişilerin takip bilgileri sürecin en başında aile hekimlerimize verilmektedir. Bu kişilerde belirti çıkıp, çıkmadığı bizzat aile hekimlerimiz tarafından araştırılmaktadır. Hekim arkadaşlarımız telefonla iletişime varıncaya kadar sıkı bir takip ortaya koymaktadır. Koronavirüsle mücadelemiz mahalle bazına kadar inmiş bir mücadeledir. Sokağa, apartmana, eve uzanmıştır.
FİLYASYON NE DEMEK?
Peki, filyasyon nedir? Sağlık Bakanlığı bünyesindeki Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü’nün internet sitesindeki Bulaşıcı Hastalıklarla Mücadele Rehberi‘nde saha incelemesi/filyasyon ifadesi şöyle açıklanıyor:
“Saha incelemesi/filyasyon kaynağın ve etkenin belirlenmesine yönelik çalışma yapılması ve/veya temaslılar dahil koruma ve kontrol önlemlerinin alınmasıdır.”