Gebelik sürecinde bazı anneler için ekstra özel takip gerekebiliyor. Geçirilmiş hastalıklar ya da genetik faktörlerin etkili olduğu bu dönemde uzman gözler tarafından yapılan sıkı takipler, riskleri devre dışı bırakılabiliyor. Peki, hamilelikte risk yaratan durumlar nelerdir? Yakından bakalım…
Gebelik süresince ya da doğumda ve doğum sonrası dönemde, annenin veya bebeğin beklenenden daha fazla sorunla karşılaşma durumu riskli gebelik olarak kabul ediliyor. Bu riskler annenin önceden var olan sorunları, kötü gebelik öyküleri ya da gebelik sırasında ortaya çıkan sorunlar nedeniyle olabiliyor. Bu tür gebelerin gebelik takibinin, bir perinatolog (riskli gebelik uzmanı) tarafından yapılması anne-bebekle ilgili risklerin azaltılması ve en iyi sonuçların elde edilmesi için önem taşıyor. Koru Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Maternal ve Fetal Tıp (Perinatoloji) Uzmanı, Tıbbi Biyoloji ve Genetik Doktoru Prof. Dr. Aydan Biri, riskli gebelik sürecini anlattı.
Gebelik ne zaman izlenmeye başlanmalı?
Gebelik doğal bir süreç olarak kabul edilmekle birlikte, gerek anne gerekse bebek için önceden kestirilemeyen anne ve bebeği kalıcı hastalık hatta ölüme götüren birçok soruna yol açabilir. Bu yüzden gebeliğin başından beri izlenmesi ve anne, bebek için olası risklerin ön görülmeye ve zamanında tedavi edilmeye çalışması önemli. Gebelik tespitinden sonra ilk başvuruda anne ile ilgili sağlık öyküsü, muayene bulguları, testler değerlendiriliyor ve gebeliğin seyri sırasında anne-bebek için bir riskli bir durum olup olmadığına karar veriliyor.
Gebelikte risk tanısı ne zaman konur?
Annenin önceden var olan hastalıkları, geçirdiği ameliyatlar, kullandığı ilaçlar ve benzeri sorunlar nedeniyle gebelik anne ve bebek için riskli şekilde seyredebiliyor. Yine anne adayının önceki gebeliklerinin öyküsü (düşükler, erken doğum, ölü doğum, vb) nedeniyle riskli bir gebelik olarak kabul ediliyor. Bunların dışında normal başlayan bir gebeliğin seyri sırasında bebekte ya da annede tespit edilen bir sorun da gebeliğin seyrini ve risk durumunu değiştirebiliyor. Gebeliğin başından beri riskli olması ya da gebeliğin seyri sırasında oluşan sorunlar nedeniyle risk taşıması durumda sorunla başa çıkabilecek en uygun hekime, kliniğe başvurulması anne ve bebek açısından iyi sonuçlar alınması açısından önemli.
GEBELİKTE RİSK YARATAN DURUMLAR
Hangi hastalıklar risk yaratabilir?
- Kalp hastalıkları
- Yüksek tansiyon
- Diyabet
- Tiroid hastalıkları
- Diğer endokrin hastalıklar
- Önceki gebelikte preeklampsi
- Böbrek hastalıkları
- Sindirim sistemi hastalıkları
- Enfeksiyon hastalıkları
- Kollajen doku hastalıkları
- Nörolojik ve otoimmün hastalıklar (epilepsi, MS)
- Astım ve benzeri kronik akciğer hastalıkları
- Kronik karaciğer hastalıkları
- Psikiyatrik sorunlar
Kötü gebelik öyküsü nedir?
- Düşükler
- Ölü doğum
- Tekrarlayan gebelik kaybı
- Erken doğum öyküsü
- Sakat doğum öyküsü
- Zor doğum öyküsü
Mevcut gebeliğinde riski olan adaylar kimler?
Hamililekte risk yaratan 12 durum şöyle:
- Anne adayının aşırı kilolu ya da zayıf olması
- Anne ve baba arasındaki akrabalık
- 18 yaştan küçük 35’ten büyük gebelik
- Erken haftalarda kanama
- Rahim ağzı yetmezliği
- İleri gebelik haftalarında kanama
- Amnion sıvısının erken gelmesi
- Bebeğin sıvısının az ya da çok olması
- Plasenta yapışma sorunları
- Bebeğin normalden az ya da fazla gelişmesi
- Çoğul gebelikler
- Gebeliğin tetiklediği hipertansiyon
Tarama testleri sonucunda yüksek risk grubuna girenler kimler?
- Down sendromu taraması için yapılan ikili, üçlü, dörtlü testlerde yüksek risk tespit edilmesi
- Anormal kan AFP değeri
- Annede enfeksiyon için yapılan tarama testlerinde anormal sonuçlar
- Gestasyonel diyabet
Ultrasonografide sorun tespit edilen gebelik durumları neler?
- Bebekle ilgili yapısal kusurlar
- Bebeğin gelişimi ile ilgili anormallikler
- Amnion sıvısının az ya da çok olması
- Plasenta yerleşme ve yapışma anomalileri
- Göbek kordonuna ait anomaliler
BU İÇERİKLE DE İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
- Gebelikte tek taraflı beslenme nedir? Hamilelikte nasıl beslenilmeli?
- Hamilelikte yenilmemesi gereken meyveler nelerdir?
- Doğum çantasında neler olmalı?
- Hamilelikte hangi balıklar yenebilir?
- Hamilelik belirtileri
- Hafta hafta hamilelik… Bebeğim ne kadar oldu?
- Hamilelik Hesaplama Aracı
- Hamilelik Cetveli: Kaç haftalık hamileyim
- Normal doğum mu sezayen mi?