Tartıyı evin baş köşesinden kaldırıyor, her gün tartılmaktan vazgeçiyor ve kilomuzla barışıyoruz.
Günlerdir yediğiniz her lokmayı sayıyorsunuz. Sonunda bir sabah uyanıyorsunuz. Hemen tuvalete koşuyorsunuz. Ardından üzerinizdekileri çıkarıp mümkün olan en düşük ağırlığı görmek için tartıya çıkıyorsunuz. Ancak o da ne? Ayaklarınızın arasındaki küçük ekran sizi bir kez daha hayal kırıklığına uğratıyor. Sadece birkaç gram vermişsiniz.
Tartı motivasyon kaybı yaratıyor
İster kilomuzu korumaya, ister kilo vermeye çalışalım bu süreçte en büyük yardımcımız evdeki tartımız oluyor. Ayaklarımızın altındaki bu küçük alet sadece kilomuzu değil, özsaygımızı da ölçüyor. Evet, tartı beslenmemizi kontrol ederken başvuracağımız bir araç olmalı ancak hayati öneme sahip bir gösterge olmamalı. Tartınızı hayatınızın tek göstergesi olarak görmeye başladığınızda motivasyon kaybı yaşamanız, olumsuz düşüncelere kapılmanız ve takıntılı hale gelmeniz mümkün.
Günde bir hatta birkaç defa tartılanlar için bu alışkanlıktan vazgeçmek korkutucu olabilir. Ama bir kez bıraktınız mı çok daha mutlu olacağınız, beden imajınızın pozitife doğru kayacağı ve bedeninizle ilişkinizin çok daha sağlıklı olacağı kesin. Değişimi aniden gerçekleştirip olumsuz sonuçlanabilecek bir şok etkisi yerine adım adım ilerlemenizde fayda var.
30 günde tartıdan kurtulun
1. Göz önünden kaldırın: Birçoğumuz tartımızı banyoda, yatak odasının başköşesinde hatta salonda tutuyoruz. Sabah daha gözümüzü tam açamadan tartının üstüne çıkıyoruz. Bunun önüne geçmek için önce ister yatağın altına, ister dolabın içine koyun ama tartıyı ortadan kaldırın, aklınızdan da çıkarın. Tartıyı görmeyince tartılmak daha az aklınıza gelecek.
2. Güne olumlu bir ritüel ile başlayın: Her gün uyanır uyanmaz tartılmaya alıştıysanız bunun yerine sizi canlandıracak yeni bir ritüel koyun. Sabah uyanır uyanmaz en sevdiğiniz ve size enerji veren müziğin sesini açabilirsiniz. Hedeflerinizi, niyetlerinizi, olumlamalarınızı yazıp sabahları bunları yüksek sesle okuyabilirsiniz.
3. Diğer ölçümleri yapın: Tartılmayı bıraktınız diye kilonuzu ihmal edecek değilsiniz tabii ki… Alın mezurayı elinize ve kalçanızı, belinizi, kollarınızı ölçün. Bunu ayda bir kez yapın ve rakamları kaydedin. Bu alışkanlığın tartılmaya göre çok daha yararlı olduğunu fark edeceksiniz çünkü hormonal değişimler ya da kas yoğunluğu artışı nedeniyle tartıda farklı rakam görebilirsiniz ama mezura daima doğru sonucu verir. Eğer sağlık sorunlarınız varsa kan basıncı, kan şekeri, kolesterol gibi değerlerinizi de düzenli olarak ölçtürün.
4. Gün sonunda kendinizi takdir edin: Artık günü tartılmadan geçirmeyi başardıysanız gün sonunda kendinize bir “aferin” deme vakti gelmiştir. Tıpkı sabah olumlamalarınız gibi akşam yatarken de o günkü başarılarınızı ya da genel olarak kendinizle ilgili minnettar olduğunuz konuları yazın. Büyük ya da küçük bir konu olabilir ama her gün minnettar olacağınız en az üç madde bulun. Başlangıçta çok genel konularla başlasanız da zamanla bugüne kadar minnettar olmayı hiç aklınıza getirmediğiniz konular bulacaksınız. Bunu yaptıkça bazen alınan bir kilonun, bazı günler ihmal edilen sporun o kadar da büyük meseleler olmadığını fark edeceksiniz.
5. Bir ay sonra tartılın: Bir ay boyunca önceki adımları takip etmeyi başardıysanız artık alışkanlığa dönmüş demektir. Sürekli tartıyı düşünmüyor ve kendinizi daha enerjik, neşeli hissediyor olmanız kaçınılmaz. Artık tartıyı sakladığınız yerden çıkarabilirsiniz. Bakalım son bir ayda kilonuzda nasıl bir hareketlenme olmuş? Derin bir nefes alın ve tartıya çıkın. Gördüğünüz sonuç sizi şaşırttı mı? Mezura ile yaptığınız ölçümle uyuşuyor mu?
Doğru zamanda tartılın
Bazıları tartı ile bir ay boyunca vedalaşmayı göze alamıyor. Eğer onlardan biriyseniz moralinizin bozulmaması için hiç değilse ne zaman tartılmamanız gerektiğini hatırlayın. İşte tartıdan uzak durmanız gereken zamanlar…
1. Yemek yedikten hemen sonra: Yemek yediniz, tartıya çıktınız ve tabii ki birkaç kilo fazlasınız. Bu, yediğiniz yemeğin anında vücut yağına dönüştüğü anlamına gelmiyor, sadece kan hacminiz yediğiniz yemek nedeniyle artmış durumda. Yedikleriniz de midenizde tüm ağırlığı ile duruyor. Eğer tuzlu yemek yediyseniz vücudunuz su da tutmuş olabilir. Birkaç saat ya da bir gün sonra bu kiloda çıkmayacaksınız, korkmayın.
2. Diyetin&egzersizin ilk günleri: Diyete başladığımız günler tartının üstünden inmek bilmeyiz. Giden her gramla vedalaşmak isteriz. Bu çok kabul edilebilir bir durum ancak bir süre sonra bu hızlı iniş yavaşlayacak çünkü ilk günlerde giden kilonun bir kısmı sadece su… Gerçekten yağ atmaya başlayınca işler yavaşlayacak. Motivasyonunuzun bozulmaması için ilk günlerde sık sık tartılmayı unutun. Haftada bir tartılmayı deneyin.
3. Egzersizden hemen sonra: Bir saat koşu bandında ter döktükten sonra heyecanla tartının üstüne çıktınız ve kilonuz biraz azalmış görünüyor. Boşuna sevinmeyin çünkü bu düşüş sadece vücudun kaybettiği sudan kaynaklanıyor ve tekrar su içtiğinizde aynen geri gelecek.
4. Su içtikten sonra: Nasıl ki terleyince tartıda kilonuz düşük çıkıyorsa su içtiğinizde de yüksek çıkacaktır. Koca bir bardak su içtikten sonra vücudunuz bu suyu atana kadar tartılmayın.
5. Yatmadan hemen önce: Sabah uyandınız, tartıldınız, gün boyu yediklerinize dikkat ettiniz ve yatağa gitmeden önce acaba herhangi bir kayıp var mı diye tekrar bakmak istediniz. En iyisi bu isteğe direnmek… Sabahki kilonuzdan biraz yüksek veya biraz düşük çıkmanız kilo aldığınız veya verdiğiniz anlamına gelmiyor. Günün sonunda gördüğünüz rakam en son saat kaçta ne yediğiniz, en son ne zaman ne kadar su içtiğiniz, yaptığınız egzersiz hatta pijamalarınızın kaç gram geldiği ile doğrudan alakalı… Bu nedenle uzmanlar haftanın hep aynı günü aynı saatte ve aynı giysilerle tartılmanızı öneriyor.
6. Doğumdan sonra: Bebeğiniz doğdu… Hem de 4 kilo 600 gram! Doğum kilolarınızın çoğunun gittiğini düşünüyor olabilirsiniz ama tartıya çıktığınızda yanıldığınızı görebilirsiniz. Bebek, plasenta, amniyosentez sıvısı gitmiş, kan hacmi düşmüş olabilir ama yine de geriye kalacak kilolarınız olacak. Çünkü siz bebeğinizin ağırlığı dışında da vücudunuza yağ depoladınız ve bu yağ süt üretiminiz için gerekliydi. Sağlıklı beslenerek, hareket ederek ve bebeğinizi emzirerek bu kilolardan da kurtulabilirsiniz.
7. Adet döneminde: Yumurtlama dönemi, adet öncesi dönem, adet dönemi derken aslında biz kadınlar için en iyi tartılma gününü belirlemek çok zor. Bu dönemlerin her birinde bir-iki kiloya kadar farklılıklar olabiliyor. Hatta bazı diyetisyenler tartılarını sırf bu yüzden eksi bir kilogram olarak ayarlıyor. Bu nedenle tartıdaki rakamı çok ciddiye almayın. Sadece haftanın belli günü, aynı saatte tartılarak bir rutin oluşturun yeter. Bu süreçte bazen haftalar boyu aynı kiloda çıksanız bile aslında bir miktar kilo almış ya da vermiş olabilirsiniz. Tartıyı o kadar ciddiye almayın ve sonucu garantiye almak için mezuraya başvurun.
Bir süre sonra artık tartı ile aranızdaki takıntılı ilişkinin bittiğini, kaç kilo olduğunuzun moralinizi ve vücudunuza bakış açınızı etkilemediğini düşünmeye başladıysanız iki, üç ve dördüncü adımlarla devam edin ve haftada bir tartılma düzenine geçin. Eğer tartılma takıntınızın yavaş yavaş geri geldiğini hissederseniz ya da kilonuzu görmenin size iyi gelmediğini fark ederseniz bir ay daha yukarıdaki adımlara devam edin.
Formsanté Dergisi Kasım 2014 sayısı