Detoks nedir, nasıl uygulanır, doğrusu yanlışı nedir sorularının cevabını Diyetisyen Özge Dikici yanıtladı.
Detoks nedir?
Detox (Detoks), kelime anlamı olarak “detoxification” kelimesinin kısaltılmış hali, yani “toksinlerden arınma” anlamına geliyor. Toksinler, vücudumuz için oldukça zararlı ve biriken atıklar. Toksinleri vücuttan uzaklaştırmak için, bilinen en temel ve geçerli kural su tüketimini arttırmak. Gün boyunca, 2-2,5 litre arası su tüketimi vücudumuzun temizlenmesi, arınması, toksinlerin atılması ve hücre yenilenmesi için oldukça önemli. Su ihtiyacı kişiden kişiye göre farklılık gösteriyor. Su ihtiyacımızı hesaplamak için kilomuzu 30 ile çarpmak gerekiyor. Yani, kilogram başına 30 ml su ihtiyacımız var. Örneğin; 50 kg bir bireyin günlük su ihtiyacı 50 x 30 = 1500 ml = 1,5 litre şeklinde hesaplanıyor. Spor yaptığımız ve daha çok sıvı kaybettiğimiz günlerde 500 ml daha eklenmeli.
Toksinler vücudumuzda neden oluşuyor?
Vücudumuzda toksin oluşumunun birçok sebebi var. En temel faktör sağlıksız beslenme alışkanlığı. Sağlıksız beslenme dışında; hareketsiz yaşam, stres, çevre kirliliği, havada ve suda bulunan doğal olmayan çevresel atıklar, düzensiz ve yetersiz uyku, uzun dönem ilaç kullanımları da toksin oluşumuna sebep oluyor.
Detoks nasıl yapılır ve kimler detoks yapabilir?
Detoks, vücudumuzdan tüm toksinleri atma, temizlenme ve arınma haline deniliyor. Detoksun temel amacı, kilo vermek değil; toksinleri atarak iç organları temizlemek. Özellikle de karaciğeri! Karaciğer, vücudumuzun ana temizleme ve arındırma merkezi. Vücudumuz arındığı için, kilo kaybı da beraberinde geliyor. Ancak günümüzde detoks, kilo verme amacıyla kullanılıyor. Elbette, hepimiz şehir hayatında yoğun stres, trafik ve doğal olmayan beslenme şartlarında olduğumuz için detoksa ihtiyacımız oluyor. Ancak bilinçsiz bir şekilde düşük kalorili ve aç bırakan uzun dönemli detokslar vücudumuza sağlıktan çok, zarar getiriyor. 17 yaşından küçük bireyler, hamileler ve emziren anneler, kronik böbrek, karaciğer ve kalp hastalığı olanlar, diyabet tanısı olanlar detoks programları uygulamamalı. Detoks, sadece beslenmeyle bağlantılı değil. Bir detoks programı uyguladığınız zaman; temiz ve bol oksijenli bir ortamda en az 3 gün geçirmeli, aklınızdaki tüm negatif düşüncelerden ve stresten arınmış olmalı, bol sıvı tüketmeli, sevdiğiniz/ sizi mutlu eden aktiviteleri yapmalı, düzenli 8 saat uyumalı ve hafif tempolu egzersizler uygulamalısınız. Özet olarak, tüm bu şartlar bir araya geldiğinde, yani ruh-beden-zihin üçlüsü aynı anda temizlendiğinde detoks programınız başarılı olmuş oluyor. İstanbul gibi kalabalık ve stresli bir şehirde, iş çıkışı elinizde yeşil sebzelerden oluşan bir içecekle “Detoks Programı” uygulamış olmazsınız.
Örnek detoks programı nasıl olmalı?
Detoks programları 1, 3 ya da 7 günlük olabiliyor. Tamamen sıvı (içecek) detoksları olduğu gibi, yarı sıvı ve katı detoks programları da bulunuyor. Benim tavsiyem; haftada 1 günlük detokslarla vücudu şaşırtmanız. En fazla haftada 3 güne kadar çıkılabilir. Ancak 7 gün ve daha fazlası uygulanan detoksları sağlıksız buluyorum. Ayrıca 7 gün ve daha fazlası günlerde uygulanan detokslarda, genelde kilo kayıplarının çoğu ödem oluyor ve detoks programı bittikten sonra hızla kilo artışı yaşanıyor. Bu durum, hem metabolizmayı yoruyor, hem de motivasyonunuzu olumsuz etkiliyor.
Detoks tarifleri
Toksinleri atmak için yeşil detoks içecek
Malzemeler:
1/2 elma
1/2 limon
1 adet salatalık
1 avuç maydanoz
1 avuç roka
1 çay kaşığı kadar taze zencefil
1 çay bardağı kadar su
Hazırlanışı:
Tüm malzemeleri mikser, rondo ya da smoothie makinesinde karıştırın. Daha sıvı bir kıvam isterseniz, ilave edeceğiniz su miktarını artırabilirsiniz. Her gün 1 bardak tüketerek, toplamda 15 gün uygulayabilirsiniz. Dilerseniz, aralıklı olarak haftanın birkaç günü de uygulayabilirsiniz. Beslenmenize ek olarak kullanmanız gerekiyor, ara öğün tercihi olabilir. Detoks içecekle birlikte günlük sağlıklı beslenme düzeninize devam etmelisiniz.
Bağışıklık Güçlendirici, Dolaşımı Hızlandırmaya Yardımcı Kırmızı Detoks İçecek
Malzemeler:
1 adet küçük boy pancar
1/2 adet nar
1 küçük mandalina ya da kivi
1 avuç ıspanak
1 çay bardağı kadar su
Hazırlanışı:
Tüm malzemeleri mikser, rondo ya da smoothie makinesinde karıştırın. Daha sıvı bir kıvam isterseniz, ilave edeceğiniz su miktarını arttırabilirsiniz