Şalgam suyu içinde ne var, nasıl üretiliyor, faydaları neler, ne kadar ve nasıl tüketmeli? İşte ülkemize özgü bu fermente içecekle ilgili merak edilen soruların yanıtları…
Hazırlayan: Aytaç Özkardaş Gozzi
ŞALGAM HANGİ BİTKİDEN ÜRETİLİYOR?
Çukurova’ya özgü geleneksel fermente bir içecek olan şalgamın ana maddesi mor havuç. Güçlü bir polifenol olan antosiyanidin ve beta karotenden zengin bir kök bitki olan mor havuç birçok hastalığa karşı koruyucu etki sağlıyor. Havuca, nihayetinde şalgam suyuna o güzel, güçlü rengi veren de içeriğinde bulunan antosiyanidin. Toprağın mineral yapısı ve iklim özellikleri ile Konya Ereğli en kaliteli mor havuçların yetiştirildiği bölge olarak öne çıkıyor. Bu bölgeye özel endemik bir bitki olan mor havuç tohumları nisan ayında toprağa ekiliyor ve 120-150 gün içinde olgunlaşarak ekim ayında hasat ediliyor.
ŞALGAM SUYU NASIL ÜRETİLİYOR?
Hasadın ardından temizlenip kesilen mor havuçlar üretime uygun hale getiriliyor ve bundan sonra fermentasyon süreci başlıyor. Bulgur, kaya tuzu ve su ile birlikte yaklaşık 35 gün fermente ediliyor. Tüm bu içerikler, oluşan laktik asit fermantasyonu sayesinde kendine özgü şalgam suyu lezzetine ulaşıyor. Ancak içeriğindeki mikroorganizmalar nedeniyle saklarken ve tüketirken dikkatli olmak gerekiyor. Mor havuç hasadının başlaması nedeniyle gerçekleşen “Şalgamın Yolculuğu” panelinde konuşan Doğanay İçecek Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Gözde Balkan, “Küçük çaplı üretimlerde bu daha kolay olsa da bizim birincil sorumluluğumuz, ürünün nakliye ve raflarda geçen sürecini, en sağlıklı ve kaliteli koşullarda gerçekleştirmek. Bunu sağlamak için şalgamı hastalık yapmaya yatkın mikroorganizmalardan arındırmak adına pastörize işlemine tabi tutuyoruz” diyor.
ŞALGAMIN FAYDALARI NELER?
Panelde konuşan Uzman Diyetisyen Selahattin Dönmez, şalgam suyunun güçlü bir polifenol olan antosiyanidin ve A vitamini öncüsü olan beta karotenden zengin bir besin olan mor havuç sayesinde birçok hastalığa karşı koruyucu etki sağladığını söylüyor ve ekliyor: “Şalgam suyunun en önemli özelliği probiyotik bir içecek olması. Fermentasyon sonucu oluşan laktik asit bakterileri ve antosiyanidin bir arada olduğunda mikrobiyotanın dengesini koruyarak ve faydalı mikroorganizmaların çalışmasını sağlayarak bizi hastalıklardan koruyor.”
Uzm. Dyt. Dönmez, şalgam suyunun diğer faydalarını şöyle sıralıyor: “Glisemik indeksi düşük. Şekersiz olması sağlık açısından büyük bir avantaj. Düzenli tüketmek, içerdiği antosiyanidin sayesinde biriken yağ damlacıklarını eriterek damar iç sağlığını korur. Tokluk hormonunu uyararak daha uzun süre tok kalmayı destekler. Kebap gibi et yemeklerinin yanında sindirimi kolaylaştırır ve etin pişirilmesiyle oluşan kanserojen maddelerin detoksifikasyonunu sağlar.”
NE KADAR, NASIL TÜKETMELİ?
Sağlıklı bir yaşam için günde 1 bardak tüketilebileceğini söyleyen Uzm. Dyt. Dönmez, “Sadece etin yanında değil tüm ana öğünlerde, ayrana katarak ya da salatalara lezzet vermesi için ekleyerek tüketebilirsiniz” diyor.
ŞALGAM TÜKETİMİ ARTIYOR
Eskiden şalgam deyince akla sadece kebap gelirdi. Şimdi ise etli, zeytinyağlı demeden her yemeğin yanında şalgam tüketilmeye başladı. Doğanay İçecek Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Gözde Balkan, “Son altı ay içerisinde şalgam tükettim diyen tüketicilerin oranı, geçen sene aynı döneme göre yüzde 30 artmış durumda. Son yaptırdığımız araştırmalarda gördük ki Türkiye’deki hanelerin yüzde 30’una şalgam giriyor. Amacımız bunu en az yüzde 50’nin üzerine çıkarabilmek” açıklamasında bulundu.
