Doktora ne zaman gitmeli?
Eğer hiçbir sebebe bağlı olmadığını düşündüğünüz bir öksürüğünüz varsa ve iki haftadan fazla sürdüyse, grip sonrası öksürüğünüz 4 haftadan fazla devam ettiyse doktora başvurmanız öneriliyor. Eğer sigara içiyorsanız şikayetinizin sadece sigaraya bağlı olduğunu düşünmeden önce şu soruların yanıtlarını aramanız tavsiye ediliyor: “Öksürüğüm karakter değiştirdi mi? Gün içinde öksürdüğüm saatler değişti mi? Balgamda kan var mı? Kilo kaybediyor muyum? Öksürüğüm 2-3 haftadan fazla mı sürdü?”
Bol sıvı ile tedavi mümkün mü?
Öksürüğün tedavisi altta yatan nedene bağlı olarak yapılmakla birlikte sizin de günlük yaşantınızda alabileceğiniz bazı önlemler bulunuyor. Asitli olmamak kaydıyla bol sıvı almak ve bulunduğunuz ortamı nemli tutmak hava yolunu nemlendirerek öksürüğü azaltıyor. Öksüren kişilerin klimalı veya kaloriferli kuru ortamlardan uzak durmaları veya bulundukları ortamı nemlendirmeleri öneriliyor. Boğaz kaynaklı öksürüklerde pastiller de fayda sağlıyor. Ancak öksürüğünüz bu önlemlere rağmen geçmiyorsa mutlaka bir uzmana başvurmanız gerekiyor.
Şurup kullanırken nelere dikkat etmeli?
Op. Dr. Ethem Şahin, bilinçsiz öksürük şurubu kullanımının her yaşta ancak özellikle çocuklarda ciddi kalp rahatsızlıklarına yol açabildiğini belirterek şunları söylüyor: “Özellikle kuru öksürüklerde kullanılan öksürük şuruplarını doktor tavsiyesi olmadan kullanmamak gerekiyor. Öte yandan öksürük belli durumlarda refleks olduğu için şurup kullanarak bu ihtiyacı bastırmamak önem taşıyor.”
Kalp ve öksürük ilişkisi var mı?
Ciddi kalp yetmezliği olan hastalarda akciğer de zaman içinde etkilendiği için eforla birlikte hafif kuru öksürük olabiliyor. Bunun yanı sıra kalp büyümesi de öksürük siniri denilen bölgede basıya neden oluyor ve kuru öksürük ortaya çıkıyor. Bir hastada öksürüğün nedeni bulunamıyorsa bir kardiyoloji muayenesi öneriliyor.
Yutulan yabancı cisim öksürük nedeni olabiliyor!
Genç ve özellikle çocuk hastalarda bir ayı geçen öksürüğün sebebi bulunamıyorsa mutlaka tomografi çekilmesini öneren Op. Dr. Ethem Şahin, “Böyle vakalarda öksürüğe yabancı cisim neden olabiliyor. Çocuk gülerken ya da ağlarken ağzındaki cismi yutuyor ve bu cisim akciğere kaçarak öksürüğe neden olabiliyor. Bu hastaların bir kısmı uzun dönem amfizem veya astım diye tedavi edilebiliyor. Akciğer filminde cisim gözden kaçabiliyor. Özellikle çocuklarda 4-6 haftadan uzun süren öksürük varsa akciğer tomografisi çektirmekte fayda var” diyor.
Sessiz reflü öksürtüyor!
Eğer öksürüğünüz gece artıyorsa, gıcık ve takılma hissi ile sürekli boğazınızı temizleme ihtiyacı duyuyorsanız ve sesiniz kısılıyorsa sessiz reflü olarak bilinen larengofarengeal reflüden şüphelenebilirsiniz. Op. Dr. Ethem Şahin, “Bu tür öksürüğü olan hastalar birden fazla doktora giderek tanı almaya çalışıyorlar. Oysa bu belirtiler çok önemli. Hastayı dinleyerek ön tanı ile hareket ederiz ve çoğunlukla basit bir mide koruyucu ilaç ve diyetle iki-üç haftalık tedavinin sonucunda hastanın öksürüğü geriler. Bu hastalarda geç saatte yemek yememek, ekşi ve asitli yiyecekler tüketmemek ve yüksek yastıkta yatmak dahi öksürüğü azaltabilir” diyor. Eğer şikayetler azalmazsa hasta, bir gastroenteroloji uzmanına yönlendiriliyor.
Yaprak Çetinkaya
Formsanté Dergisi Aralık 2011 sayısı
