Alerji, birçok kişinin hayatını olumsuz etkileyen ve yaşam kalitesini düşüren bir hastalık. Alerji testi uygulayarak alerjik hastalıkların tanısı kolaylıkla konulabiliyor. Peki Alerji testi nasıl yapılır? Sonuçları nasıl değerlendirilir? Test yapılırken aç olmak gerekir mi? Amerikan Hastanesi Alerji ve İmmünoloji Uzmanı Doç.Dr. S. Rana Işık alerji testi ile ilgili merak edilenleri anlattı.
Alerji testi nedir, neden yapılır?
Alerjik hastalıklarda tanı çoğunlukla hastanın öyküsü ile konur. Ancak bazen tanıyı desteklemek için çeşitli testler yapılır. Alerji testleri de bunlardan biridir. Halk arasında alerji testleri olarak adlandırılan deri testleri spesifik bir alerjene duyarlılığı belirlemek için yapılan testlerdir. Alerji testleri hastane ortamında yapılmalıdır.
Alerji testleri kaç çeşittir? Nasıl yapılır ve nasıl değerlendirilir? Yan etkileri var mıdır?
3 tip deri testi vardır.
Deri prik testi:
IgE aracılığıyla alerjik reaksiyonlara neden olan ev tozu akarı, kedi, köpek, küf mantarı ve polenler gibi solunum yolu alerjenlerine, besin, ilaç ve arı venomu gibi alerjenlere ve bazı ilaçlara karşı gelişen duyarlılığı belirlemek için yapılır. Solunum yolu alerjenlerinin, besinlerin ve arı venomunun standardize olarak hazırlanmış solüsyonları ile deri üzerine damlatılarak ve ucu 1mm çaplı lancet dediğimiz özel iğne veya aparatlarla cilt çizilerek yapılır. Testin değerlendirilmesi için 15 dakika gibi bekleme süresi olup bu sürenin sonunda değerlendirilir. Deride 3 mm ve üzerinde şişlik gelişmesi durumunda pozitif kabul edilir. Deri testi pozitifliği ancak hastanın öyküsü ve klinik bulgularıyla uyumluysa anlamlıdır.
Deri prik testleri dermografizm gibi cilt hassasiyeti olan kişilerde yanlış pozitif sonuç verebileceğinden yapılmamalıdır. Ayrıca antihistamin dediğimiz alerji ilaçları ve bazı antidepresanlar allerji testlerinde yanlış negatif sonuca yol açacağından testten 7-10 gün önce bırakılmalıdır. İlaçlar kesilemiyorsa ve dermografizm varlığında kanda bakılan alerjene özgü IgE düzeyi ölçen testler istenebilir. Deri prik testleri sırasında anafilaksi gibi ciddi yan etkiler oldukça nadirdir.
İntradermal test:
Bu testte alerjen seyreltilmiş konsantrasyonda cilt içine uygulanır. Bu testin duyarlılığı yüksektir. Ancak özgünlüğü düşük olup yanlış pozitif sonuçlara neden olabilir. Genellikle ilaç ve arı alerjilerinde tanı için uygulanır. Bu test ile anaflaksi gelişme riski olduğu ve de değerlendirme deneyim gerektirdiği için hastane şartlarında ve alerji-immünoloji uzmanları tarafından yapılmalıdır.
Yama testi:
Yama testi vazelin veya özel sıvı taşıyıcılar içinde bulunan alerjen maddelerin sırt cildi üzerine özel ünitelerle uygulandığı bir işlemdir. Bu testler geç duyarlılığı yani IgE aracılığıyla olmayan alerjileri gösterir. Kontakt dermatit (egzama) alerjik maddeyle (kozmetikler, kimyasal ve ilaçlar gibi) temas nedeniyle oluşmuşsa tanıya oldukça yardımcıdır. Genellikle 48 saat sonra değerlendirilir. Ancak bazen gerekli durumlarda ikinci kez değerlendirmek gerekebilir. Bu durumlarda değerlendirme süresi 72-96 saate uzatılabilir. Test süresince test bölgesinin ıslatılmaması gereklidir. Deri üzerinde kızarıklık ve kabarcıklar oluşturması durumunda pozitif kabul edilir.
Alerji testleri için açlık gerekli midir?
Alerji testleri için açlık gerekli değildir.
Bebekler ve çocuklar için alerji testi nasıl yapılır?
Çocuk alerji ve İmmünoloji uzmanları tarafından gerekli görülen durumlarda bu testler hastane ortamında ve konusunda deneyimli uzmanlar (çocuk alerji ve immünoloji uzmanları) tarafından yapılmalıdır.
Sonuç olarak, alerji testleri hastanın öyküsü ve kliniğine göre planlanan tanıya yardımcı ve konunun uzmanları tarafından yapılması gereken testlerdir.
İLGİLİ İÇERİKLER
- Bebeklerde besin alerjisi belirtileri nelerdir? İşte en alerjik 8 besin
- Alerjiyle mücadele eden kişilerin özen göstermesi gereken püf noktalar
- Bahar alerjisi belirtileri nelerdir? Alerjik rinit ve astım hakkında her şey
