Anne-babaların kabusu olan ödev yaptırma savaşları, uzmanlara göre çocuğun sorumluluk duygusunun eksikliğinin sonucu. Çocuğunuza neden ödevini yapması gerektiğini basit ve etkili bir biçimde anlatın ve sorularını cevaplandırın. Pek çok anne gibi siz de her akşam ödev savaşları yapmaktan yorulduysanız, size işin püf noktasına dair merak ettiğiniz her şeyin cevabını konunun uzmanı Psikolog Mehmet Küçükköy veriyor.
SORUMLULUK DUYGUSUNU GELİŞTİRİN
Eğitim sisteminin ve onun evdeki uzantısı olan ödev yapma alışkanlığının 3 farklı ayağı bulunuyor: Anne-baba, öğretmen ve çocuk… Suçluyu hemen belirleyip, infaz etmeden önce, sorunun sistemin hangi ayağında olduğunu belirlemek gerekli. Ders çalışma öğrencinin ‘işi ve sorumluluğu’ olduğuna göre bu işteki başarı seviyesi genel sorumluluk algısı ve becerisinin bir yansıması, uzantısı olarak ortaya çıkar. Çocuğunuzun odasının sürekli dağınık oluşundan şikayetçi iseniz örneğin, büyük ihtimalle ödevlerini de yapmamasından şikayetçisinizdir.
Bu nedenle uzmanlar, annebabalara çocuklarına çok küçük yaşlardan itibaren bazı basit sorumluları vermelerini tavsiye ediyorlar. Okul çağına kadar sorumluluk nedir öğrenen çocuk ilerleyen yıllarda daha başarılı bir eğitim ve kariyer yaşantısına kavuşuyor. Doğal olarak hiçbir çocuk sorumluluk sahibi olarak doğmuyor. Sorumluluk almak ve düzenli olmak çok küçük yaşlardan itibaren öğrenilen ve gelişen bir beceri. Çocuklar ancak onlara fırsat verilirse sorumluluk almayı öğreniyorlar. Çoğu kez, okula başlayana kadar çocuklarına daha küçük, beceremez diye sorumluluk vermeyen; yapabildiği halde onu giydiren, yemeğini yediren anne babalar, okul başladığında çocuklarının ödevlerini yapmadığından, çantasını toplamadığından şikayet eder. Oysa, o ana kadar hiç sorumluluk almamış olan çocuk, okul hayatı başladı diye birden bire ödev yapma, çanta toplama, eşyalarına sahip çıkma gibi sorumlulukları alamaz.
CESARET BAŞARI GETİRİYOR
Yeni bir şey yapmak cesaret ister. Bu nedenle çocuklara sorumluluk verirken sorumluluğun yaşına ve becerilere uygun olmasına dikkat etmek ve cesaretlerini kırmamak önemli.
ÖDEVİNİ ASLA SİZ TAMAMLAMAYIN
Psikolog Mehmet Küçükköy, çocuğuna ödev yaptıramayan anne-babaların yaptığı en önemli hataların, çocuğun yerine ödevi tamamlamak olarak gösteriyor. Küçükköy; Ödevini yapmamak da onun sorumluluğu olmalı, ödevsiz okula gitmek istemiyor diye onun yerine ödevini yapmayın, ödevini yapmadan okula gidip, bu durumun sonuçlarına katlanması yararına”diyor. Ayrıca anne-babaların çocuğa ödevinde yardım ederken de dikkat etmeleri gerektiğini söylüyor; “Onun yerine yapmak ile öğrenmesi için birlikte yapmak arasındaki ince çizgiyi dikkatle takip etmek gerekli.”
ÖDEV YAPMANIN YARARINI ANLATIN
Çocuklar da herkes gibi yaptıkları işin bir işe yaramadığını düşündüklerinde veya niye yaptıklarını bilmediklerinde yapmak istemez. Bu nedenle uzmanlar çocuğa sorumluluk kazandırmak için onun katkısının ve yaptığı işin önemini vurgulamak gerektiğini belirtiyorlar. Aynı şekilde, çocuklar ödevi niye yaptıklarını bilmiyorlarsa ve işe yaramadığını düşünüyorlarsa yapmayı reddeder. Ödevi neden yapmaları gerektiğini, bunun onlara ne gibi faydalar sağlayacağını çocuğunuza basit ve etkili bir dille anlatın, sorularını yanıtlayın. Ayrıca uzmanlara göre çocuklara seçme şansı tanımak, fikirlerini paylaşma ortamı hazırlamak, yaptıkları hatalardan ders çıkarma fırsatı tanımanın da önemli olduğunun altını çiziyorlar.
ÖDÜLLE ÖDEVE ALIŞTIRMAYIN
Psikolog Mehmet Küçükköy, anne-babanın ödevini yapmamakta direten çocuklarını ödeve yapmaya ödül vererek teşvik ettiklerini, ancak uzun vadede bu metodun çocuk için zararlı olabileceğini söylüyor. Ödüller yeni bir beceri öğretirken önemli araçlar ancak çocuklar sadece bir şey kazanacaklarını düşünerek ödev yapıyorlarsa öğrenmenin kalitesi düşer ve zevk alınmadan yapılan öğrenme davranışı ile edinilen bilgi kısa süreli olur. Bu nedenle uzmanlar, çocuğunuzu ödeve ancak ödülle teşvik edebiliyorsanız, hiç olmazsa ödülü zamanla azaltın ve ders yapma davranışı bir alışkanlık halini alınca ise tamamen kesin, diyorlar. Çünkü ödülün sürekli verilmesi çocuk ve eğitim hayatı için zararlı olabilir.
İLGİLİ İÇEİRKLER
- Uzaktan eğitimde başarının 10 püf noktası
- Online eğitim sürecinde çocukları tehdit eden 10 sorun ve 10 hekim yanıtı
- Online eğitim alan çocuklar için 12 adımda sağlıklı beslenme rehberi
- Uzaktan eğitim döneminde ailelere 9 altın öneri