Diyabet sizin hayatınızın da bir gerçeği haline geldiyse, onunla yaşamayı öğreniyorsunuz demektir. Ancak bunun için doğru beslenmenin yeterli olmadığını, ayak sağlığınıza da aynı şekilde önem vermeniz gerektiğini unutmayın.
Diyabet dünyada bir salgın gibi yayılıyor. Milyonlarca insan çeşitli aşamalarda ilaç ya da insülin tedavisi görerek, beslenmesine dikkat edip egzersiz yaparak diyabete uygun yaşamaya gayret ediyor. Bu, gittikçe daha çok insanı etkileyen tablonun bir de hiç konuşulmayan bölümü var; diyabet nedeniyle özellikle ayaklarda oluşan yaralar ve her yaştan ve cinsiyetten insanın ayaklarını kaybetme korkusu… İstanbul Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Ana Bilim Dalı Periferik Damar Cerrahisi Bölümü’nden Prof.Dr. Selçuk Baktıroğlu, hem hastaların hayatını kökünden değiştiren, onların hayatlarını riske atan hem de topluma büyük bir maddi yük getiren “diyabetik ayak”ın, sağlık uzmanlarının ve hastaların iyi eğitilmesi ile bu alanda özelleşmiş merkezlerin kurulması sayesinde engellenebileceğini söylüyor. İlerlemiş vakalarda ise birçok tedavi şansı var. Bu konuda son gelişme ise Küba’da geliştirilen “epidermal büyüme faktörü” tedavisi… Türkiye’de henüz birkaç aydır uygulanan tedavi sayesinde diyabetik ayak yarası olan hastalar organ kaybından kurtulabiliyor. Prof. Dr. Baktıroğlu, yeni tedavi yöntemiyle ilgili sorularımızı yanıtladı.
Türkiye’de diyabetli hasta sayısının artışı ne durumda?
Dünyada hızlı bir artış olsa da özellikle Ortadoğu’da, Arap ülkelerinde ve Türkiye’de hasta sayısı daha hızlı çoğalıyor. 1998 yılında yapılan TURDEP 1 (Türkiye Diyabet, Hipertansiyon, Obezite ve Endokrinolojik Hastalıklar Prevalans Çalışması) sonuçlarına göre 20 yaş üzerindeki nüfusta diyabet görülme sıklığı yüzde 7,7 iken, 2010 yılında yapılan TURDEP 2’de bu sıklığın yüzde 13,7’ye çıktığı görüldü. Bu rakam, 2020 yılında yüzde 20’nin üzerine çıkabilir. Bir salgınla karşı karşıya olduğumuzu söyleyebiliriz.
Diyabetin en fazla komplikasyon oluşturduğu organlar hangileri?
Aslında bu hastaların ciltlerinden iç organlarına kadar bütün organlarında sorun var. Ancak hayati açıdan bakıldığında üç organ öne çıkıyor; gözler, böbrekler ve ayaklar. Dünyadaki körlüklerin bir numaralı nedeni diyabet… Gelişmiş ülkelerde diyalize giren hastaların yüzde 40-50’sinin diyabet yüzünden böbrek fonksiyonlarının bozulduğu görülüyor. Ülkemizde de bu rakam yüzde 34 civarında. Üçüncüsü ise ayaklardaki yaralar. Ayağı kesilen insanların yüzde 50 ile 70’inin diyabet hastası olduğunu görüyoruz.
Bu sorunların ortaya çıkmasında yaş faktörü önemli mi?
Diyabetli hastaların hemen hepsinde, her yaşta ayaklarında sorun oluyor ancak çoğu bunun farkında olmuyor. Ayakta sorun yaşanmasının nedeni ise nöropati… Yani hastalarda diyabete bağlı sinir hasarı oluşuyor. Bunun sonucunda ağrı duymayan hasta ayağında sorun olduğunu fark etmiyor, yanma, darbe gibi durumları hissetmiyor. Dünyada yapılan araştırmalar tüm diyabetlilerin yüzde 10-15’inin ayaklarında halen mevcut yara olduğunu gösteriyor. Yüzde 25’inden fazlasının da hayatının bir döneminde yara açılacağını biliyoruz.
Devamı diğer sayfada
