FORMSANTE ÖZEL İÇERİK/
Diyabet tanısı aldıktan sonra herkes size neyin yanlış, neyin doğru olduğuna dair pek çok tavsiyede bulunur. Gelin sık yapılan hatalara ve önerilere Uzman Diyetisyen Ceren İşeri’nin tavsiyeleriyle göz atalım.
Kan şekerimi dengede tutmak için 3 ana, 3 ara öğün yapmak zorundayım!
Aslında her zaman 3 ana, 3 ara öğün yapma zorunluluğu yoktur. Ara öğün ihtiyacı; kullandığınız ilaç/insülin türüne, kan şekeri takiplerinize, beslenme alışkanlıklarınıza ve egzersiz yapıp-yapmamanıza göre değişebilir. Bir süre yediklerinizi kaydetmek ve sağlık ekibinizle bunları incelemek kaç öğüne ihtiyaç duyduğunuzu belirlemenin en kolay yoludur.
Şekerimi dengelemek için meyvenin yanında süt içmek zorundayım!
Tip 2 diyabetlilerde proteinlerin sindirimi, kan şekerini arttırmaksızın insülin yanıtını da arttırabilir. Fakat tip1 diyabetlilerde insülin rezervi yeterli olmadığından, meyve yanına süt ilave etmek kan şekerinde ilave bir iyileşme sağlamaz. Hatta tüketilen karbonhidrat miktarı arttığından, şekerinizin daha da yükselmesine bile sebep olabilir!
Kan şekerimi dengelemek için ekmeği tamamen hayatımdan çıkardım!
Ekmek gibi karbonhidrat içeren gıdalar kan şekerinizin bir miktar yükselmesine sebep olur. Fakat kan şekerini yönetmek için hiç ekmek tüketmemek doğru bir davranış değildir. Üstelik bulgur, tam buğdaylı makarna ve pek çok çorba, meyveler ve hatta sebzeler de karbonhidrat içerir. Günlük enerji ihtiyacınızı vitamin, mineral ve posadan yeterli ve dengeli bir şeklide karşılamak için karbonhidrat almanız gerekir. Yani yapılması gereken karbonhidrattan vazgeçmek değil, doğru miktarda tüketmektir. Eğer porsiyon kontrolüne rağmen şekerlerinizi kontrol edemiyorsanız, doktorunuza danışıp tedavinizi gözden geçirmelisiniz.
DİYABETLİLER POPÜLER DİYETLERİ YAPMALI MI?
Diyabetik ürünleri sınırsızca tüketebilirim, şeker ayarım bozulmaz!
Diyabetik ürünlerde karbonhidrat içerir. Bu yüzden herhangi bir gıda/ürün tüketecekseniz, içindeki karbonhidrat miktarını hesaplamalı ve onu öğündeki başka bir karbonhidratın yerine koymalısınız. Yani ürün diyabetik bile olsa, onu tüketmek için başka bir besinden vazgeçmelisiniz!
Ben diyabetliyim, egzersiz/spor yapamam!
Tabii ki egzersiz yapabilirsiniz. Diyabet, egzersiz yapmanıza asla engel olmadığı gibi profesyonel olarak spor yapan diyabetliler olduğunu unutmayın! Yapılması gereken; takip eden doktorunuzla; egzersiz öncesi, sırası, sonrası hedef kan şekerleriniz hakkında konuşmak ve diyabet konusunda deneyimli bir diyetisyenle alınması gereken karbonhidrat türlerini ve size uygun miktarları belirlemektir. Düzenli egzersiz, kan şekeri yönetiminizi iyileştirecektir. Unutulmaması gereken nokta, egzersiz yaptığınız günlerle, yapmadığınız günler ilaç/insülin ve karbonhidrat/ara öğün ihtiyaçlarınız farklılık gösterebilir. Bu yüzden özellikle egzersize yeni başladığınız zamanlarda sık ölçüm yapmayı ihmal etmemelisiniz.
Kurufasulye/nohut/mercimek gibi baklagiller kan şekerimi çok yükseltiyor, bu yüzden tüketmiyorum!
3-4 yemek kaşığı baklagil, 1 dilim ekmek kadar karbonhidrat içerir. Yani doğru miktarlarda tüketildiğinde, baklagiller kan şekerinizi çok da yükseltmez. Diğer taraftan, aynı öğünde çorba, pirinç ve/veya ekmek gibi başka karbonhidrat kaynakları da varsa, şekerinizi yükselten baklagil değil toplamda tüketilen fazla miktarda karbonhidrat olabilir.
Ekşi meyveler kan şekerimi yükseltmez, sınırsız tüketebilirim!
Meyveler ekşi de olsa karbonhidrat içerirler! Bu yüzden fazla tüketildiklerinde ekşi de olsa şekeriniz yükselecektir. Örneğin iki limon tüketmek bile, kan şekerinizi bir porsiyon meyve yemek kadar yükseltir. 100 gramlık bir elma, ekşi bile olsa, yaklaşık 15 gram karbonhidrat içerir. Dolayısıyla meyve/besin ekşi de olsa porsiyon ölçüsüne dikkat edilmelidir.
Şekerim düştüğünde (kan şekeri <70 mg/dl) çikolata/baklava tercih ederim!
Kan şekeriniz düştüğünde, glukoz tablet, meyve suyu, kesme şeker veya bal gibi hızlıca kana karışan karbonhidrat kaynaklarını tercih etmelisiniz. Çikolata ve baklava oldukça yağlı olduğundan, kan şekerinizin yükselmesi uzun zaman alabilir ve bu durum sağlığınızı olumsuz etkileyebilir.
Doğum günüm dahil hiç pasta/tatlı yemiyorum!
Şekerli gıdalardan uzak kalmak şüphesiz hepimiz için daha sağlıklı bir davranıştır. Öte yandan düğün, davet, doğum günü gibi bazı özel durumlarda hepimiz tatlı tüketebiliriz. Eğer tatlı tüketiminizi bu özel durumlar ve küçük porsiyonlarla sınırlarsanız ve tatlı tüketeceğiniz ara öğün/öğünde diğer karbonhidratlardan vazgeçerseniz, kan şekerinizi yönetmekte çok da zorlanmazsınız.
Diyabet ekibinizi (doktor, diyabet diyetisyeni, diyabet hemşiresi) düzenli olarak ziyaret etmek, tedavinizi ve bilgilerinizi dönem dönem güncellemek, yaşam kalitenizi arttırır, daha iyi bir şeker ayarı sağlar ve sizi diyabet bağlı gelişebilecek komplikasyonlardan korur.
Kan şekerlerinizin yolunda gittiği sağlıklı günleriniz olsun…
DİYABET HASTALARI NASIL BESLENMELİ?
