Katkı maddeleri hangi amaçlarla kullanılıyor?
Raf ömrünü uzatmak, kıvamı düzenlemek, hacmi büyütmek, renklendirmek, tat katmak gibi amaçlarla katkı maddeleri kullanılıyor. Bir üründe birden fazla amaçla çok sayıda katkı maddesi yer alabiliyor.
Yılda 134 kilo katkı maddesi kullanıyoruz
Dünya ortalamasına göre bir insan 1980’li yıllarda vücuduna bir yılda ortalama 25 kg katkı maddesi alırken bugün 59 kg alıyor. Bu ürkütücü rakamın içinde şeker bulunmuyor. Dünyada kişi başına yıllık şeker tüketiminin 75 kilo olduğu düşünüldüğünde, bir kişinin toplam katkı maddesi üretimi bir insanın kilosunun iki katı kadar ediyor. Vücut, tabiattaki biçiminin dışında gelen her ürünü düşman olarak görüyor ve onunla savaşmaya çalışıyor, hastalıkların ortaya çıkması kaçınılmaz oluyor. Gıda Güvenliği Hareketi Başkanı Kemal Özer, katkı maddeleri ve şeker konusunda güvenli bir alt limit bulunmadığını da vurguluyor.
Mutfağa göz atma zamanı
Gıda Güvenliği Hareketi Başkanı Kemal Özer, bugünden itibaren sağlıklı beslenmek için bir adım atmak isteyenlerin endişeye kapılmadan, sakin ancak emin adımlarla ilerlemelerini söylüyor.
İşte öneriler;
1. Şimdi mutfağınıza gidin ve bulunan ürünleri tespit edin, bir liste hazırlayın.
2. Bu ürünlerin hangilerine gerçekten ihtiyacınız var, düşünün. İhtiyaç duymadıklarınızın üzerini bir daha almamak üzere silin. Yaklaşık yüzde 60’ının gittiğini göreceksiniz.
3. Listenizde temel ihtiyacınız olan yaklaşık 20 ürün kaldığını farz edelim. Bunların ne kadarını geleneksel usullerle temin edebileceğinizi araştırın. Umutsuzluğa kapılmayın, bugüne kadar tercihlerinizi önemsemediğiniz ve aramadığınız için bulamamışsınızdır. Yeni alım kaynakları buldukça eskilerinden vazgeçin.
4. Henüz güvenli kaynak bulamadığınız gıdalar için de arayışlarınızı sürdürün ve buldukça değiştirin.
Bütün katkı maddeleri zararlı mı?
Üç tanesi zararsızdır. Bunlardan ilki sirkedir. Geçmişte insanların hem ürünleri korumak hem de temizlik için kullandıkları bir üründür. İkincisi ise tuzdur. Aşırı kullanmamak koşulu ile tuz da vücut için faydalıdır. Üçüncüsü de kurutma yöntemidir. Bunların dışında ürünün doğal formunu değiştirmeyecek bir katkı maddesi dünyada yoktur.
En zararlı grup hangisi?
En tehlikelisi renklendiriciler ve koruyuculardır ve ürünlerin yüzde 90’ı bu ikisini birden içeriyor. En yaygın olarak kullanılanlardan biri de tatlandırıcılardır. İçeriğinde tatlandırıcı ya da şeker olmayan ürün neredeyse yok. Biz tüketiciler bu maddelerin kullanılmasını engelleyebilir miyiz? Dünyada iki ekonomik biçim bulunuyor; arz ve talep ekonomileri… Arz ekonomisinde bir ürünün hayali kuruluyor, üretiliyor, rafa konuluyor ve reklamı yapılıyor. Tüketici markete gittiğinde o ürünü alıyor ve ürün zamanla hayatının bir parçası haline geliyor. Oysa tüketici ‘almıyorum’ dese, üretici bu ürünü üretmeyecek. O nedenle talep ekonomisinin devreye sokulması gerekiyor. Tüketici, ‘ne üretilirse üretilsin ben ihtiyacım olan sağlıklı ürünü talep ediyorum’ dediği an üretici de değişiyor. Devletin tüketicinin değil üreticinin peşinden gittiğini, üreticiyi terbiye etmenin de sadece tüketicinin elinde olduğunu unutmamak gerekiyor.
ETİKETLER NEYİ ANLATIYOR?
Gıda Güvenliği Hareketi Genel Başkanı Kemal Özer, etiketlerdeki bazı ifadeleri formsanté okuyucuları için yorumladı.
● Katkı maddesi içermez
Mümkün değildir. Katkı maddesi tanımının dışında kalan maddeler kullandıkları için böyle yazabiliyorlar, çünkü şekeri bir katkı maddesi olarak kabul etmiyorlar. Oysa şeker kullanmadan ürünü korumak zaten mümkün değil ve şeker şu an insanoğlunun en büyük bağımlılığı… Ayrıca katkı maddesi her zaman bir kimyasal olmayabilir. Rafine etmek, pastörize etmek, dışarıdan bir şey eklemek de katkıdır.
● Doğala özdeş
‘Doğala benzer ama yapay’ demektir.
● Organik
Organik ürün, özellikle batı kamuoyunda insanların endüstriyel ürünlere karşı geliştirdikleri duyarlılığı ticarileştirmek için aynı endüstri tarafından geliştirilmiş bir pazarlama biçimidir. Organiğin yanı sıra köy, helal, hakiki, doğal, natürel gibi kavramlar tamamen manipülatif olarak kullanılıyor. Organik sertifikalı ürünler kısmi olarak ayrı tutulabilir. Bir ürünün organik olması onun geleneksel ürünlerden yapıldığını, rafine veya pastörize edilmediğini, katkı maddesi içermediğini, tohumunun sağlıklı olduğunu ifade etmiyor. Ancak piyasadaki bir başka ürünle organik arasında seçim yapmak gerekirse organik olanı tercih edebiliriz.
● Diyabetik
Üründe sağlık için zararlı olan yapay tatlandırıcı kullanıldığını gösteriyor. Devamı diğer sayfada
