Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Âzer Aras Uluğ, doğum kontrol yöntemi seçilirken dikkat edilmesi gerekenleri anlattı. Çünkü günümüzde çeşitli doğum kontrol yöntemleriyle istenmeyen gebeliklerin önüne geçiliyor. Peki, prezervatif hamileliği önler mi? Prezervatifi doğru kullanma yöntemleri ne? Nelere dikkat edilmeli? Birlikte bakalım:
PREZERVATİF (KONDOM) NASIL KULLANILIR? NELERE DİKKAT ETMELİ?
Uluğ, “Prezervatifler, bariyer görevi görerek spermin yumurta ile buluşmasını engelliyor ve böylece gebelikten korumuş oluyor” diyor. Op. Dr. Âzer Aras Uluğ, prezervatifin ilişki sırasında kullanım zamanının da önemli olduğunu belirtiyor; “Erkekte ”zevk suyu” adı verilen salgının ilişkide ne zaman salgılanacağı belli değildir ve bu salgıyla az da olsa sperm geçişi olabilmektedir. Prezervatif doğru ve etkin bir şekilde kullanılırsa, koruyuculuk yüzde 98 gibi yüksek bir oranda olacaktır” diyor.
PREZERVATİFİ DOĞRU KULLANMA YÖNTEMLERİ
Âzer Aras Uluğ, prezervatifi yanlış kullanan çiftler için şu tavsiyelerde bulunuyor:
-“Cinsel ilişkide bazı çiftler ön sevişmeyi uzun tutmak ister ve prezervatifi sonlara doğru kullanırlar. Bu da gebelikten korunma oranını düşürebilmektedir çünkü erkekte, boşalma dışında da bir miktar zevk sıvısında sperm bulunur.
–Penis boyuna uygun olmayan prezervatif kullanımı nedeni ile sızıntılar olabilir. Ne çok dar ne de çok geniş olmamalıdır. Dar olanlar yırtılma riski taşırken, geniş olanlar çıkma riski taşır. Etkin korunma için penis boyutuna uygun prezervatif kullanmak gereklidir”.
-Op. Dr. Âzer Aras Uluğ, prezervatif kullanmadan önce yırtık olup olmadığını ve tarihinin kontrol edilmesi gerektiğini ve ilişki sırasında, yağ bazlı kayganlaştırıcılar yerine su bazlı kayganlaştırıcılar tercih edilmesi gerektiğini çünkü yağ bazlı kayganlaştırıcılar kullanılırsa lateksten üretilen prezervatifin koruyuculuğu azalabildiğinin altını çiziyor.
-Op. Dr. Âzer Aras Uluğ ayrıca, boşalma olduktan sonra penisin, vajina içerisinde bekletilmesi gerektiğini, aksi takdirde sızıntılar olabileceğini vurguluyor ve hem hijyen hem de yıpranmalara bağlı koruyuculuğu korumak için için prezervatiflerin yalnızca bir kez kullanılması gerektiğini belirtiyor.
PREZERVATİFLE (KONDOM) İLE HAMİLE KALINIR MI?
Op. Dr. Âzer Aras Uluğ, hangi korunma yöntemi kullanılırsa kullanılsın koruyuculuğun yüzde 100 olmadığını, çifte özel korunma yönteminin; kadının jinekolojik öyküsü, çocuk sayısı, yaşı, mevcut hastalıkları ve jinekolojik muayenesi sonrası hekimiyle birlikte kararlaştırmaları gerektiğini belirtiyor. Prezervatif doğru ve etkin bir şekilde kullanılırsa, koruyuculuk yüzde 98 gibi yüksek bir oranda olacaktır” diyor.
Op. Dr. Âzer Aras Uluğ, günümüzde, kullanım kolaylığı ve pratik olması açısından prezervatiflerin oldukça sık tercih edildiğini belirtiyor. “Kondom” olarak da bilinen prezervatiflerin tercih edilmesinin bir diğer nedeni de cinsel yolla bulaşan hastalıklardan koruması oluyor.
Uluğ’un bilgi paylaştığı diğer korunma yöntemleri şöyle:
Doğum kontrol hapı
Op. Dr. Âzer Aras Uluğ, doğum kontrol haplarının östrojen ve progesteron hormonu içerdiğini ve bazı çeşitlerinde 21 tane bazılarında ise 28 tane günlük alınması gereken hap bulunduğunu belirtiyor. Doğum kontrol hapı düzenli kullanıldığında kadınların yumurtlamasını engelliyor. Ayrıca servikal salgıları kalınlaştırarak spermlerin rahime girişini azaltıyor ve rahimin içini gebelik için uygunsuz hale getiriyor. İlacın kesildiği ilk ayda hamile kalma şansı yeniden başlıyor.
Op. Dr. Âzer Aras Uluğ, çiftlerin çocuk sahibi olmak istediklerinde doğum kontrol hapı kullanmayı bırakabildiklerini belirtiyor. Hapı bıraktıktan sonra yumurtlamayı engelleyen faktörler ortadan kalkıyor.
Spiral (rahim içi araç)
Op. Dr. Âzer Aras Uluğ, spirallerin yaygın olarak spiral olarak bilinen bir RİA (rahim içi araç), rahimin içine yerleştirilmiş 3-4 cm uzunluğunda plastik üzerine bakır tel sarılı bir araç olduğunu belirtiyor. Spirallerin hormonlu ve bakırlı türleri bulunuyor. Bununla birlikte, spiraller adet kanamasının bir miktar artmasına neden olabiliyor. Bu nedenle adet döneminde kanla beslenen mikropların çoğalma ortamı yaratabiliyor. Op. Dr. Âzer Aras Uluğ, bu nedenle adet döneminde sık olarak hijyenik pedlerin değiştirilmesini öneriyor. Hijyen sorunu yaşanırsa ve pedler uzun süre değiştirilmezse vajinal enfeksiyonlara ve rahim enfeksiyonlarına zemin hazırlıyor.
Op. Dr. Âzer Aras Uluğ, spiral varlığında gebelik olasılığının çok düşük olduğunu belirtiyor. Nadiren bir gebelik oluşursa yumurtayı taşıyan kanallar olan tüpler içine (dış gebelik) yerleşme olasılığı daha fazla oluyor. Son yıllarda yaygın olarak kullanılmaya hormonal spiraller de kullanılmaya başladı.
Bakır içeren spirallerde koruyuculuk süresi çeşidine göre 5 ile 10 yıl arasında oluyor. Op. Dr. Âzer Aras Uluğ, gebelik oranı ilk yıl için yüzde 1’den daha az olduğunu, hormonlu salgılayan spiralin ise 5 yıl süre ile etkili olduğunu belirtiyor. Bu hormon rahime salınarak, mukusu kalınlaştırıyor ve spermin içeri girişini engelliyor. En önemli yan etki lekelenme tarzı kanama oluyor. Ancak Uluğ’a göre kadına zarar vermiyor ve tedavi gerektirmiyor. Hormon salgılayan spiraller aynı zamanda adet ağrılarına da iyi geliyor.
Op. Dr. Âzer Aras Uluğ, son yıllarda yabancı ülkelerde sıkça uygulanan ülkemizde de son 10 yıldır görülen bir uygulamanın da boncuk spiral olduğunu söylüyor.
Korunma iğnesi
Korunma iğnesi içerdiği östrojen ve progesteron nedeniyle yumurtlamayı engellerken, rahim içindeki sıvıyı kalınlaştırıyor ve spermin geçişini durdurmayı amaçlıyor. Enjeksiyonla gebelik şansı yüzde 1’den az oluyor.
İmplantlar
İmplantlar, içerdiği hormonal ilaçlarla, yumurtalığa etki ederek 3 yıl süreyle gebeliğe karşı korunma sağlamayı hedefliyor. Protesteron hormonu sayesinde rahim ağzında bulunan mukuslu sıvıyı koyulaştırarak spermlerin geçişini önlüyor ve rahim içine bebeğin tutunmasını sağlayan örtüde de incelmeye sebep oluyor. 3 yıllık süre boyunca 1 defa deri altına basit bir uygulamayla yerleştiriliyor.
Doğum kontrol yöntemleri ile ilgili merak edilenler…
Op. Dr. Âzer Aras Uluğ, dış gebelik geçirmiş kişiler için spiral önerilmediğini çünkü spiral ile hamile kalındığında dış gebelik olasılığı kullanmayanlara göre daha fazla olduğunu vurguluyor. Adet kanaması ağır olan kişilerde progesteron spiralleri bakır spirallere göre daha uygun oluyor. Uzun etkili progesteron içeren aylık koruyucu enjeksiyonlar meme sağlığı için risk oluşturabiliyor ve kemik mineral yoğunluğunu azaltabiliyor. Op. Dr. Âzer Aras Uluğ, ailede meme kanseri veya tıkalı kan damarı öyküsü ilk etapta ilk seçeneğin varsa doğum kontrol haplarının olmaması gerektiğini belirtiyor.
Amaç istenmeyen hamilelikleri önlemek!
Op. Dr. Âzer Aras Uluğ, amacın istenmeyen hamilelikleri önlemek olduğunu belirtiyor ve sözlerine şöyle devam ediyor; “çiftler, korunma yöntemleri sayesinde planlı bir şekilde hamileliğin oluşmasını isterler. Bunda da en etkili faktör, hangi yöntem kullanılırsa kullanılsın doğru bir şekilde uygulanmasıdır. Aksi durumda, bütün korunma yöntemlerinde istenmeyen hamileliğin oluşma ihtimali vardır. Yapılan çalışmalarda, zaten hiçbir korunma yönteminin yüzde 100 koruyuculuğu gösterilememişken, bir de kullanım hatası varsa istenmeyen gebeliğin oluşması kaçınılmaz olacaktır”.
İLGİLİ İÇERİKLER
- HPV nedir? HPV belirtileri neler? HPV’den korunmak için neler yapılabilir?
- Cinsel ilişkide süre ne olmalı? Ortalama zaman var mı?
- Korunma yöntemlerinde yeni nesil: Sizinki hangisi?
