Uzaktan kumanda edilen ve 540 derece dönebilen kollar, üç boyutlu ve yüksek çözünürlüklü görüntüler, vücudun en derin yerlerinde dahi minik deliklerden gerçekleştirilen ameliyatlar, ağrısız ve hızlı iyileşme süreci… Robot yardımı ile yapılan laparoskopik cerrahi uygulamaları kadın hastalıklarının ameliyat gerektiren uygulamalarında hem hastalara hem doktorlara büyük kolaylık sağlıyor.
Robot yardımı ile laparoskopik cerrahi anlamına gelen “da Vinci” teknolojisi, özellikle kadın hastalıklarının cerrahi alanında gün geçtikçe daha sık kullanılıyor. 1995’te uzaktaki bir hastanın başka bir merkezden ameliyat edilmesi fikri ile ortaya çıkan robotik cerrahi, artık laparoskopik cerrahinin bir adım ötesi olarak uygulanıyor. “Açık” olarak tabir edilen klasik yöntemde büyük kesiler açılıyor, cerrah eliyle ve aletlerle direkt olarak organa temas ediyor. Laparoskopide de organlar arasındaki boşlukların içerisine deliklerden borular sokularak giriliyor, şişirilen bu boşlukların içerisine itilen aletler ve kamera eşliğinde görüntü elde ediliyor. Organa direkt temas edilmiyor, kesi yerleri çok küçük oluyor, hasta daha az kan kaybediyor, çabuk iyileşiyor ve ameliyat izi kalmıyor. Robotik cerrahide ise laparoskopik cerrahide karşılaşılan bazı teknik zorlukların önüne geçiliyor. Laparoskopik cerrahide görüntü iki boyutlu iken robotik cerrahide üç boyutlu ve yüksek çözünürlüklü olarak elde ediliyor. İçeri itilen aletler 540 derece dönebiliyor. Böylece laparoskopide teknik engeller nedeniyle yapılamayan bazı ameliyatlar robotik cerrahide yapılır hale geliyor. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Kadın Hastalıkları Bölümü’nden Op. Dr. Melih Gündüz, robotik cerrahi uygulamalarını anlattı.
ROBOTIK CERRAHI SISTEMINI ANLATIR MISINIZ?
da Vinci Robotik Cerrahi sistemi, rahim alınması ve iyi huylu rahim urları (miyom) başta olmak üzere kapalı yöntem yani kamerayla yapılan kansız ameliyatların en yenisi. Hastaya, zarar vermeden uygulanıyor. Deneyimli ekipler tarafından uygulandığında kadın hastalıklarındaki ameliyatların yüzde 95’i robotik cerrahi ile yapılabiliyor. Kamera ve aletler karnın içinde ve kapalı olarak dışarıdan robot kolları ile yönetiliyor. Ülkemizde olduğu gibi tüm dünyada da kullanımı hızla artan bu sistem sayesinde, sadece 1 cm’lik küçük kesilerden karın boşluğuna girilerek, en karmaşık ameliyatlar dahi büyük bir hassasiyetle yapılabiliyor. Jinekolojide robotik cerrahinin en çok kullanıldığı alanlar; rahim ve rahim ağzı kanserleri, rahim çıkartma (histerektomi), büyük ve çok sayıdaki miyomların çıkartılması (miyomektomi), sarkan vajen veya rahmin yukarı asılması (sakrokolpohisteropeksi) ile tüp cerrahisi (yumurtalıklar ile rahmin arasındaki kanalın düzeltilmesi) ameliyatları olarak sıralanıyor.
ROBOTİK CERRAHİ NASIL ÇALIŞIYOR?
Robotik cerrahi, genel anestezi altında gerçekleştiriliyor. Hasta uyuyunca karnı gaz ile balon gibi şişiriliyor ve kolaylıkla üç ya da dört alet karnın içine yerleştiriliyor. Sonra cerrah makinanın başına oturup ameliyatı gerçekleştirebiliyor hem de üç boyutlu olarak. Sanki karnın içindeymişçesine hareket kolaylığına sahip oluyor.
Yöntemin hastaya sağladığı avantajlar neler?
• Operasyonlar geniş kesi yapılmadan, yani karın açılmadan gerçekleştirildiği için ciltte geniş ameliyat izi olmuyor. Göbek içinde ve kasık bölgesinde açılan üç veya dört küçük delikten bütün işlemler yapılabiliyor. Ciltte estetik açıdan rahatsız eden iz bırakılmıyor.
• Karın içerisinde gerçekleştirilen açık ameliyatlara bağlı yapışıklıklar olabiliyor ve bu da
kısırlığa yol açabiliyor. Robotik cerrahide yapışıklık riski olmuyor.
• Karın içinde her yer görülüyor ve her yere müdahale edilebiliyor.
• Ameliyat sonrası hastanede kalış süresi daha kısa oluyor.
• Hastanın işine yeniden dönebilme süresi iki-üç gün olarak tahmin ediliyor.
Hangi durumlarda uygulanıyor?
Robot yardımlı laparoskopik cerrahi, konusunda deneyimli ekipler tarafından yapıldığında jinekolojik operasyonların yüzde 95’i rahatlıkla gerçekleştirilebiliyor.
Başlıca yapılabilen operasyonlar:
• Rahim hastalıkları (Rahim ya da iyi huylu urların (miyom) alınması ve sarkma operasyonları)
• Tüplere ait hastalıklar (Tüplerdeki tıkanıklıkların veya darlıkların açılması, yapışıklıkların giderilmesi ve tıkalı tüpün açılması)
• Yumurtalık hastalıkları (yapışıklıklar, kistlerin tedavisi)
• Kısırlık operasyonları
• İdrar kaçırma (Mesane sarkması)
• Dış gebelik ameliyatında robot yardımlı laparoskopik cerrahi uygulanabiliyor.
Formsanté 2015 – Ekim sayısı