Beyaz patates mi, tatlı patates mi? Beyaz ve tatlı patates hangisi daha sağlıklı? Hangisinin nişasta ve lif oranı daha düşük? Hangisinin potasyum oranı daha fazla? Uzman Diyetisyen Şebnem Kandıralı Yıldırım konu hakkında bilgilendirdi.
BEYAZ PATATESTE NİŞAŞTA VE LİF ORANI
Beyaz ve tatlı patates hem nişasta hem de diyet lifinin zengin kaynağıdır. 100 gram beyaz patates 29 g karbonhidrat ve 2 gram şeker içerir. 1 bardak beyaz patates 1.8 gram lif içerir.
TATLI PATATESTE NİŞAŞTA VE LİF ORANI
Tatlı patates, 24 g karbonhidrat ve 7 gram şeker içerir. Bir bardak tatlı patates 4 gram lif içerir. Diyet lifini arttırmak için tatlı patates tercih edilmelidir.
Vücut bu nişastayı basit şekere dönüştürür ve oluşan glikozu enerji kaynağı olarak kullanır. Her iki patateste sindirilemez karbonhidrat içerir, yemek sonrası tokluk hissini arttırır.
TATLI PATATES A VİTAMİNİ ORANI
Tatlı patates en zengin beta karoten kaynakları arasında yer alır. Beta karoten vücutta tüketildikten sonra A vitaminine dönüşür. 1 bardak doğranmış tatlı patates 18.869 IU A vitamini içerir.
BEYAZ PATATES A VİTAMİN ORANI
1 bardak beyaz patates sadece 6 IU A vitamini içerir.
GÜNLÜK A VİTAMİNİ İHTİYACI
Yetişken erkeklerin günlük A vitamini ihtiyacı 3.000 IU, kadınların da 2.333 IU olduğundan küçük bir porsiyon tatlı patates alımı bile günlük A vitamini ihtiyacını karşılamaya yetecektir. Göz sağlığı, bağışıklık sistemi ve cilt sağlığı için A vitamini içeriğinden ötürü beyaz yerine tatlı patates tercih edilebilir.
BEYAZ PATATES POTASYUM ORANI
100 g beyaz patates 750 mg potasyum içerir. Beyaz patatesin potasyum içeriği yüksek olmasına rağmen her iki patatesten gelen potasyum da sinir ve kas sistemini besler ve metabolizmayı destekler. Aynı zamanda potasyum kan basıncını düzenlemeye yardımcıdır, kan damarlarının genişlemesini teşvik eder ve beyine yeterli kan akışı sağlar.
TATLI PATATES POTASYUM ORANI
100 g tatlı patates 542 mg potasyum içerir.
BESİN ÖĞELERİ İÇERİĞİ
Beyaz patatesin 100 gramı 3 gram protein içerir, tatlı patatesin 100 gramı 2 gram protein içerir. Tatlı ve beyaz patatesin B6 ve C vitaminleri birbirlerine yakın olmalarına karşı tatlı patatesin A vitamini içeriği çok daha zengindir. A vitamini ile göz sağlığı, C vitamini ile bağışıklık sistemi ve B6 vitamini ile de metabolizma ve sinir sitemine fayda sağlarlar. Beraberinde içerdikleri potasyum ve magnezyum ile kan basıncı düzenler, demir ile kan hücre yapımına destek olurlar, kalsiyum ve magnezyum ile sağlıklı kemikleri oluşumuna katkıda bulunurlar ve manganez ile de yara iyileşmesi ve metabolizmayı düzenlerler. 100 gram beyaz patates 130 kalori iken, tatlı patates 90 kaloridir. Tatlı patates günlük A vitamini ihtiyacını karşılar, daha fazla C vitamini içerir, daha az kalori, daha fazla lif barındırır ve şeker içeriğine rağmen total karbonhidrat içeriği daha azdır. Beyaz patateste mineral içeriği açısından (demir,magnezyum, potasyum) biraz daha zengindir, pişirmede daha kullanışlı ve daha ucuzdur. Patates sebze yerine değil karbonhidrat içeriğinden ötürü ekmek yerine geçer.
Sağlıklı bir şekilde pişmiş olsa bile obez ve diyabeti olan bireylerde her iki patateste sorun oluşturabilir. Tatlı patates kan şekerini beyaz patatese göre %30 daha az yükseltir. Bu da tatlı patatesin yüksek çözünürlükteki lif içeriğinden gelmektedir.
PİŞİRME ÖNERİLERİ
Çoğu tarifte beyaz patates yerine tatlı patates kullanılabilir. Beyaz patatesler gibi tatlı patateslerde pişirilebilir, fırınlanabilir ya da püre yapılabilir. Tatlı patatesi içeriğindeki A vitamini emilimini arttırmak için mutlaka bir yağ kaynağı ile birlikte tüketin. Örneğin; pişmiş ya da püre halindeki tatlı patatese bir çay kaşığı zeytinyağ gezdirebilir. Patatesi kaynatmayın, yıkamadan önce soymayın ve kabuklu olarak tüketmeye çalışın, vitamin kayıplarını en aza indirmiş olacaksınız.