Beyin plastisitesi veya nöral plastisite olarak da bilinen nöroplastisite, beynin yapısal veya fizyolojik değişikliklere uğrama yeteneğidir. Egzersiz, uyku, rutinden çıkmak gibi etkenler nöroplastisiteyi arttırmak için oldukça önemli. Prof. Dr. P. Akın Sabancı, Nöroplastisite ve Nöroplastisiteyi arttırmanın yollarını anlattı.
NÖROPLASTİSİTE NEDİR?
Nöroplastisite; beyin ve sinir dokularının birbirileri arasında yeni bağlantılar oluşturma ve oluşan bağlantıları pekiştirme yeteneğidir.
NÖROPLASTİSİTEYİ ARTTIRAN FAKTÖRLER
Prof. Dr. P. Akın Sabancı, “Yapılan çalışmalar meditasyon ve fiziksel egzersizin nöroplastisiteyi arttırdığını göstermiştir. Ayrıca beslenme, uyku, rutinden çıkmak gibi etkenler de nöroplastisiteyi arttırmak için oldukça önemli. Uzun ve kısa süreli meditasyon sonrası, beynin korteksi dediğimiz en dış kabuğunun hem kalınlığının hem de sinir hücresi yoğunluğunun arttığı gösterilmiştir. Nöroplastisite; beyin ve sinir dokularının birbirileri arasında yeni bağlantılar oluşturma ve oluşan bağlantıları pekiştirme yeteneğidir. Benliğimizi oluşturan bellek ve öğrenme işlevlerinin devamından, gelişen yeni şartlar ve hastalıklara (inme, kafa travması) uyum ve iyileşme sürecinde rol oynar.” dedi.
‘RUTİNDEN ÇIKARAK EVE FARKLI YOLLARDAN GİDEBİLİRSİNİZ’
“Beynimizi ve hafızamızı şaşırtmak nöroplastisiteyi arttırıyor. Örneğin, özellikle büyük şehirlerde yaşayanlar insanların çoğu ne yazık ki zaman yoksunu. Bu sebeple her gün arabayla evden işe ve işten eve giderken kullandığımız trafik yoğunluğuna göre rota belirleyen navigasyon sistemlerini kullanmak aslında beynimizin nöroplastisitesini azaltıyor. Navigasyonu kullanarak; hafızamızı zorlayarak yapacağımız bir işi bir cihaza bırakmış oluyoruz ki bu da beynimizi tembelleştiriyor.”
UYKU ÖNEMLİ
Prof. Dr. P. Akın Sabancı, “Aynı zamanda erişkin yaş grubunda günde en az 6 saat uyumak beyin sağlığı açısından önemli. 15 dakikalık kısa süreli öğleden sonra uykuları da nöronların dendritik bağlantılarını artırıyor. Uyku süresi kadar uykunun kalitesi ya da uykunun derinliği de önemli. Örneğin uyku apne sendromu olan ve düşük uyku kalitesi olan kişilerde nöroplastisite düşüyor.” şeklinde belirtti.
