Önce Kahramanmaraş’ta meydana gelen iki büyük deprem, ardından Hatay’da 6,5 ve Malatya’da 5.8 şiddetindeki depremler ile ilk günden bu yana 10 binin üzerinde artçı sarsıntı yaşandı. Deprem bölgesindeki vatandaşlar adeta diken üstünde. Bu kadar sık deprem olması sosyal medyada ‘deprem fırtınası’ olarak adlandırıyor. Peki bu ifade doğru mu? Türkiye’de deprem fırtınası mı yaşanıyor? Deprem fırtınası nedir, neden olur? İşte yanıtı…
DEPREM FIRTINASI NEDİR?
‘Deprem fırtınaları ufak bir bölgede, genellikle birkaç gün ile birkaç hafta arasındaki bir süre içinde meydana gelen çok sayıdaki depremden oluşur. Bir fırtına oluşturan deprem grubunda hiçbir deprem, büyüklük bakımından diğerlerine göre belirgin olarak ön plana çıkmaz. Deprem fırtınalarının bir ana deprem ile bir ilişkisi de yoktur. Deprem fırtınalarının çoğunlukla küçük ve orta büyüklüklerdeki depremlerin meydana geldiği derinliklerde, kayaların içindeki kırık, çatlak gibi gözeneklerde yer alan akışkanların çevrelerine uyguladıkları basıncın artması sonucu meydana geldikleri gözlenmektedir.” (Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü)
DEPREM FIRTINALARI NEDEN OLUR?
Deprem fırtınaları, oluşacak bir ana depremin mutlak bir habercisi olarak kabul edilmemelidir. Nitekim Türkiye’nin birçok yöresinde bu tanıma uygun geçici deprem aktiviteleri gözlenmekte ve belirli bir süre sonra da bunlar kaybolmaktadır. Bu aktiviteler yakın yerleşim alanlarında hissedildiği taktirde, bir öncü aktivite olup olmadığı konusunda şüphe ve söylentilerin ortaya atılmasına yol açmakta ve haklı olarak o yörede yasayanları tedirgin etmektedir. Ancak herhangi bir deprem yoğunlaşmasının, bir öncü aktivite mi, yoksa bir süre sonra kaybolacak geçici bir deprem fırtınası mı olduğunu belirlemek çok zordur. Genel olarak bakıldığından jeo-termal bir alanda oluşan, baskın bir kırılma yönü ve türüne sahip olmayan, daha önceden belirlenmiş aktif bir fay zonu üzerinde olmadığı bilinen yoğunlaşmaların, geçici bir aktivite olma olasılığı daha yüksektir.
Deprem fırtınaları arasında ‘öncü’ ayrımı yapma girişiminde bulunabilmek için, bu fırtınaların, çeşitli jeolojik özellikleri nedeniyle, önceden, aday olarak belirlenmiş yerlerde meydana gelmeleri ve fırtınadaki depremlerin sayı-büyüklük ilişkilerinin ayrıntılı olarak incelenebilmiş olması asgari zorunluluktur. (Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü)
AFAD RİSK AZALTMA GENEL MÜDÜRÜ TATAR’DAN DEPREM FIRTINASI AÇIKLAMASI
AFAD Risk Azaltma Genel Müdürü Orhan Tatar, ilk depremden bu yana 10 bin 300 civarında artçı sarsıntı meydana geldiğini belirtti. Üstelik bunların 2500’ü vatandaşların hissedeceği boyutlardaydı. Orhan Tatar ayrıca, bölgede 5 ve üzeri şiddete artçıların devam edeceğine de dikkati çekti.
Tatar, “Şu ana kadar çok ciddi şekilde bütün bölgeye yayılmış vaziyette yaklaşık 100 km yarıçaplı bir alanda bu depremlerin artçı sarsıntıların devam ettiğini görüyoruz. Neredeyse her 3 dakikaya bir artçı sarsıntının meydana geldiğini görmek son derece ciddi bir durum.” ifadelerini kullandı.
Orhan Tatar, “Bu tür büyük depremlerin yarattığı artçı sarsıntıların daha çok uzun süre sürmesi gerekir. Bölgedeki birçok farklı fay sistemlerini de etkilemiş durumda.” dedi.
İLGİLİ İÇERİKLER
- Adana’da deprem riski var mı? Adana deprem risk haritası
- Malatya fay hattı haritası ve deprem risk haritası
- Deprem riski olmayan ülkeler ve dünya deprem riski haritası
- Holosen fayı nedir? Deprem yüzey kırığı ve diri fay haritası
- İstanbul ilçeleri deprem risk haritası ve olası deprem kayıp tahminleri
