Son zamanlarda oldukça merak edilen psikolojik rahatsızlıklardan biri Othello Sendromudur. Genellikle kıskançlıkla karıştırılan ancak belirgin ayrımları olan Othello Sendromu hakkında merak edilenleri Acıbadem International Hastanesi Uzman Psikolog Yeşim Karakuş’a sorduk.
OTHELLO SENDROMU NEDİR?
Othello Sendromu (OS), sanrılı kıskançlık ya da patolojik kıskançlık anlamına gelen psikotik bir rahatsızlıktır. Sadakatsizlik ya da kıskançlık yanılsaması ile karakterizedir. Genellikle tıbbi, psikiyatrik veya nörolojik bozukluklar bağlamında ortaya çıkmaktadır.
OTHELLO SENDROMU TANISI
Othello Sendromu, diğer akıl sağlığı bozuklukları (şizofreni gibi), alkolizm, uyuşturucu kullanımı (özellikle amfetaminler veya kokain) veya kişisel güvensizliklerle bağlantılı olabilecek takıntılı, müdahaleci ve/veya sanrılı düşüncelerden de kaynaklanabilir. Dolayısıyla bir sanrısal durum olan bu bozukluğun teşhisi için bireyin; şizofreni, uyuşturucu veya fiziksel hastalık öyküsüyle açıklanamayan partnerin sadakatsizliğine dair kalıcı, delilsiz, amansız içeriğe özgü sanrılar yaşamasını gerektirir. Bir başka deyişle, tanı konulurken bu faktörlerin elenmiş olması gerekir. Örneğin kişi alkol etkisinde değilken Othello sendromu özelliklerini sergiliyorsa, başka bir faktöre bağlı olmaması dolayısıyla tanı konulur. Ancak alkol etkisinde bu özellikler gösteriliyorsa tanı konulmaz.
OTHELLO SENDROMU SEBEPLERİ
Çocukluk travmaları, beyin kimyasının yanı sıra, stresli yaşam olayları gibi faktörlerin bir kombinasyonundan kaynaklandığı konusunda genel olarak fikir birliği vardır. Othello Sendromu’nun madde kullanımı, depresyon, beyin hastalıkları veya beyin yaralanmaları, kişilik bozuklukları, anksiyete gibi durumların yanı sıra kimi zaman diğer psikotik bozukluklarla bağlantılı olabileceğine dair çalışmalar da mevcuttur. Öte taraftan bu sanrısal kıskançlığın temelinde, araştırmalar, aşırı kıskançlığın düşük benlik saygısı, yüksek nevrotiklik benlik, terk edilme korkusu, romantik ilişkilerde partnerlere karşı aşırı sahiplenici hissetme gibi birçok temel nedenin bu bozukluğun motivasyon kaynağı olabileceğine dair çalışmalar mevcuttur.
OTHELLO SENDROMU BELİRTİLERİ
Bu psikotik rahatsızlıkta semptomlar, nispeten küçük illüzyonlardan, inandırıcı rüyalardan ve ara sıra, rahatsız edici olmayan görsel halüsinasyonlardan açık psikoza kadar değişir. Othello Sendromu (OS), asılsız kanıtlara dayanarak bir partnerin cinsel sadakatsizliğiyle meşgul olmaya yol açan, partnerin sadakatsizliğine dair yanlış düşüne ve tutumlar ile karakterize edilen bir tür paranoid sanrısal kıskançlıktır.
NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Bu Sanrılı bozukluk, kişinin hayal edilenden gerçek olanı ayırt edemediği bir tür zihinsel sağlık sorunudur. Zulümcü, hayali kıskançlık ve aşk yanılsaması (erotomani) olmak üzere pek çok türü vardır. Psikoterapi ve ilaçla tedavi edilebilir. Sanrılı kıskançlık psikotik bir bozukluktur ve esas olarak farmokolojik yönden anti-psikotik ilaçlarla tedavi edilir. Obsesif kıskançlık ise obsesif-kompulsif bozukluğa benzer ve SSRI’ların (antidepresanların) yanı sıra psikoterapi türleri olarak, bilişsel-davranışçı terapi, psikodinamik terapiler ile kişiler arası terapilerle tedavi edilebilir.
OTHELLO SENDROMU’NU NORMAL KISKANÇLIKTAN NASIL AYIRABİLİRİZ?
Kıskançlık, herkesin zaman zaman yaşadığı normal bir insani duygudur. ‘Peki bu düşüncelerin temeli nereye dayanıyor?’ diye soracak olursak, kıskançlık, düşük benlik saygısı veya zayıf bir benlik imajı (kendilik imajı) tarafından motivasyonunu alıyor diyebiliriz. Kendinizi çekici hissetmiyorsanız ve kendinizden emin değilseniz, eşinizin sizi sevdiğine ve değer verdiğine gerçekten inanmanız zor olabilir. Diğer durumlarda ise kıskançlık, ilişkiyle ilgili gerçekçi olmayan beklentilerden kaynaklanabilir.
Normal kıskançlık genellikle romantik bir ilişkide eşinizin sadakatsiz olabileceğine veya başka birine ilgi duyabileceğine dair bir inanç veya korkudan kaynaklanan mutsuzluk, endişe ve öfke duygularını içerebilir. Daha önce kıskançlık yaşadıysanız, muhtemelen kıskançlığın zamanla azaldığını zaten biliyorsunuzdur. Ancak patolojik kıskançlıkta, yani Othello Sendromu yaşayan kişilerde sanrılı kıskançlık denilen, hayal edilen ve gerçek olan ayrımını yapamayacak durumda olan psikotik bir bozukluk içindedir. Kişi partnerine veya yakın çevresine karşı sözsel veya fiziksel şiddet eğilimi içinde olabilir. Böyle durumlarda, sendromu yaşayan kişiye yaklaşım temel öneme sahiptir. Profesyonel bir desteğe başvurarak bir uzman eşliğinde tedaviye başlanılması gerekir.
