Çocukluk çağında; çeşitli mikroorganizmaların sebep olduğu, oldukça bulaşıcı pek çok döküntülü hastalık vardır. Kızamık, kızamıkçık, beşinci hastalık, altıncı hastalık, el-ayak-ağız hastalığı, kızıl ve su çiçeği bu hastalıkların en çok bilinenleridir. Diğer adı Varicella olan suçiçeği hastalığı; sıklıkla çocukluk çağında görülen, Varicella Zoster Virüsü (VZV)nün sebep olduğu, ciltte yaygın, içi sıvı dolu kaşıntılı döküntüler ile karakterize bir hastalıktır. Genellikle hayat boyu, tam bağışıklık bırakarak iyileşir ve hafif seyirlidir. Bununla birlikte; nadiren de olsa, bağışıklığı zayıf olan kişilerde orta kulak enfeksiyonu, zatürre, beyin zarı enfeksiyonu (ensefalit) ve zona gibi ciddi hastalıklara da sebep olabilmektedir. Acıbadem Maslak Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Dilek Çoban su çiçeğiyle ilgili merak edilenleri anlatıyor…
SU ÇİÇEĞİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Virüsün bulaşmasından ortalama 1-3 hafta sonra öncelikle ateş, halsizlik ve iştahsızlık gibi ön belirtiler başlar. 1-3 gün içinde de önce yüz ve saçlı deriden başlayıp, aşağı doğru tüm vücuda yayılan, içi sıvı dolu minik kabarcıklar şeklinde çok kaşıntılı döküntüler en tipik belirtisidir.
SU ÇİÇEĞİ DÖKÜNTÜSÜ ALERJİK DÖKÜNTÜDEN NASIL AYRILIR?
Su çiçeği hastalığının döküntüsü tipiktir. Öncelikle deriden kabarık pembe görüntüde başlayan döküntüler birkaç saat içinde içi sıvı dolu kırmızı bir şekil alır. İçindeki berrak sıvı 12-24 saat içinde bulanıklaşır ve üzeri kabuk bağlayarak kahverengi pullar halinde solarak dökülür. Genellikle öncesinde hafif bir ateş ve halsizlik ile başlayan bu hastalığın döküntüleri öncelikle yüz ve saçlı deriden başlayıp aşağıya gövdeye doğru iner. Su çiçeği hastalığı olan biriyle temas öyküsü tanıyı kolaylaştırır. Alerjik döküntüler ise genellikle vücudun herhangi bir yerinde başlayıp birleşerek yayılma eğiliminde olup, üzeri basıldığında solmaya meyillidir.
SU ÇİÇEĞİ HASTALIĞI BULAŞICI MIDIR?
Su çiçeği oldukça bulaşıcı bir hastalıktır. Bulaşıcılık süresi döküntüler çıkmadan 1-2 gün önce başlar ve tüm döküntüler kabuklanana kadar devam eder. Hastalık; hasta kişiyle doğrudan temas yoluyla ve damlacık yolu denilen hasta kişiyle aynı havanın solunması yoluyla da bulaşır.
SU ÇİÇEĞİ KAŞINTISINA NE İYİ GELİR?
Su çiçeği döküntüleri oldukça kaşıntılıdır. Bu süreçte hastanın kaşıntısını azaltmak için antihistaminik alerji ilaçları verilebilir. Ortamı serin tutup, döküntülerin üzerini liflemeden ılık duş aldırmak ve sadece pamuklu giysiler giydirmek de hastayı rahatlatır. Dökünütülerin iyileşmesine yardımcı olacak krem ya da ilaç maalesef yoktur. Bu nedenle döküntülerin kaşıma yoluyla yırtılıp üzerinin enfeksiyon kapmaması ve bu nedenle iz kalmaması için hastanın tırnaklarının kısa ve temiz tutulması, ellerinin sık sık yıkanması ve temiz tutulması önemlidir.
SU ÇİÇEĞİNİN TEDAVİSİ VAR MIDIR?
Su çiçeği hastalığı genelde hafif seyirli, kendiliğinden iyileşen ve ömür boyu bağışıklık bıraktığı için hayat boyu bir kez geçirilen bir hastalıktır. Hastalığın seyri sırasında oluşan ateş, kaşıntı ve halsizlik gibi semptomların tedavisi için destek verilebilir. Örneğin ateş için parasetamol ve ibuprofen gibi. Ancak su çiçeği hastalığında asla asetilsalisilik asit verilmez. Yapılan pek çok çalışma göstermiştir ki su çiçeği gibi bazı viral hastalıklarda verilen asetilsalisik, hastalarda beyin dokusu iltihabı ve karaciğer yetmezliği ile seyreden ölümcül bir hastalık olan Reye sendromunun gelişme ihtimalini arttırır.
SU ÇİÇEĞİ AŞISININ FAYDALARI NELERDİR?
Su çiçeği hastalığından korunmada ‘su çiçeği aşısı’ mevcuttur. Ülkemizde Sağlık Bakanlığı Aşılama Programı dahilinde 1. yaşta yapılması zorunlu bir aşıdır. Aşı hastalıktan korunmada, hastalığın hafif seyirli geçirilmesinde ve çok daha önemlisi beyin zarı iltihabı, zatürre ile zona gibi ciddi komplikasyonlardan korunmada oldukça önemlidir. Hastalığa henüz aşı olmadan yakalanan ve hastalığı ağır geçiren kişilerde gerekli hallerde; virüse karşı üretilmiş hazır antikorlar kullanılabilir. VZV immunglobulin denilen bu tedavi erken dönemde damar içine uygulanarak kullanılmaktadır. Çocukluk döneminde su çiçeği aşısı olmamış veya hastalığı geçirmemiş bireylerde hastalık daha ağır seyredebildiği için kişinin bu hastalığa karşı bağışıklığı olup olmadığı kanda bakılır. Eğer bağışıklık yoksa su çiçeği aşısı her yaşta yapılabilir.
